“Sao báo không công bố nhãn hiệu và tên nhà sản xuất 5 loại nước đóng chai bị nhiễm khuẩn?” - Đó là câu hỏi chung, khá bức xúc và lo lắng, của rất nhiều bạn đọc phản hồi về tòa soạn, sau khi đọc bản tin “Phát hiện 5 loại nước uống tinh khiết nhiễm khuẩn nguy hại” đăng trên Báo Phú Yên thứ sáu, ra ngày 16/10/2009.
Đó cũng chính là thắc mắc của chúng tôi với cơ quan chức năng nơi cung cấp thông tin này.
Trao đổi với Báo Phú Yên, một cán bộ trong đoàn thanh tra liên ngành về đo lường chất lượng, sở hữu trí tuệ, ghi nhãn hàng hóa, số mã vạch cho biết: Đó mới chỉ là kết quả thanh tra một lô hàng. Lực lượng thanh tra sẽ tiếp tục lấy mẫu tại các cơ sở, doanh nghiệp sản xuất nước uống đóng chai vi phạm nói trên để kiểm nghiệm, nếu phát hiện có sản phẩm vi phạm nữa thì khi đó sẽ công bố công khai trên phương tiện thông tin đại chúng. Vị này cũng nói rằng, việc chưa công bố tên cơ sở sản xuất và nhãn hiệu 5 loại nước uống đóng chai ngay khi phát hiện chúng có trực khuẩn mủ xanh là việc làm thận trọng, không để ảnh hưởng xấu đến uy tín doanh nghiệp, và điều này “có trong quy định”.
Tìm hiểu Luật Quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa được ban hành năm 2007, chúng tôi nhận thấy tại Điều 40 “Xử lý vi phạm trong quá trình kiểm tra chất lượng hàng hóa lưu thông trên thị trường”, trong khoản 2 nêu rõ: “Trong trường hợp kết quả thử nghiệm mẫu hàng hóa không phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm, đoàn kiểm tra, kiểm soát viên chất lượng áp dụng các biện pháp xử lý như sau: a) Niêm phong hàng hóa, không cho người bán hàng được phép tiếp tục bán hàng hóa không phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng và trong thời hạn không quá 24 giờ phải báo cáo với cơ quan kiểm tra chất lượng sản phẩm, hàng hóa để xử lý theo thẩm quyền; (…); c) Trường hợp người bán hàng vẫn tiếp tục vi phạm hoặc hàng hóa không phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng, quy chuẩn kỹ thuật tương ứng đe dọa sự an toàn của người, động vật, thực vật, tài sản, môi trường thì cơ quan kiểm tra chất lượng sản phẩm, hàng hóa thông báo công khai trên phương tiện thông tin đại chúng tên, địa chỉ của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, tên hàng hóa không phù hợp và mức độ không phù hợp của hàng hóa”.
Như vậy, việc không công bố ngay tên cơ sở sản xuất và tên sản phẩm vi phạm của đoàn thanh tra trên các phương tiện thông tin đại chúng trong trường hợp này là chưa thỏa đáng. Có thể, đoàn thanh tra cho rằng mức độ vi phạm của những nhà sản xuất 5 loại nước đóng chai trên không nghiêm trọng, vì chưa thấy hậu quả, và mới là vi phạm lần đầu hoặc chỉ một lô hàng. Song, theo trả lời phỏng vấn của bác sĩ Đoàn Văn Hải (Trung tâm Y tế Dự phòng Phú Yên) trên trang 8 số báo này, thì trực khuẩn mủ xanh có thể gây nhiều bệnh khác nhau cho con người, đặc biệt có thể gây nhiễm trùng huyết, viêm màng não, đồng thời “làm khó khăn cho việc điều trị” bởi khả năng đề kháng nhiều loại kháng sinh của nó. Điều đó cho thấy, khi nước uống đóng chai bị nhiễm trực khuẩn mủ xanh, có thể coi là hàng hóa “đe dọa sự an toàn của người, động vật, thực vật, tài sản, môi trường”, và vì thế, cần được thông báo rộng rãi ngay lập tức cho công chúng biết. Ít nhất, cũng phải thông báo về lô hàng vi phạm, như cách mà ngành Y tế thường thông báo đình chỉ những lô thuốc không đạt tiêu chuẩn. Đây là việc làm rất cần kíp, để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, để nhà sản xuất có trách nhiệm hơn với sản phẩm. Đồng thời để bảo vệ uy tín cho những nhà sản xuất chân chính, tuân thủ đúng pháp luật không bị “vạ lây”.
Trước thông tin này, khá nhiều khách hàng hoang mang. Rất nhiều người băn khoăn: Liệu có bao nhiêu lô hàng của những cơ sở, doanh nghiệp này bị nhiễm khuẩn tương tự đã được tiêu thụ, hoặc đang nằm trong kho của nhà sản xuất? Lực lượng nào sẽ giám sát để biết rằng những cơ sở, doanh nghiệp đó có tiếp tục tuồn hàng ra thị trường? Bao nhiêu khách hàng đã uống phải loại nước nguy hại này? Bao giờ lực lượng thanh tra mới tiến hành lấy mẫu tiếp theo?...
Bởi vậy, việc không công bố ngay những sản phẩm vi phạm chất lượng vệ sinh an toàn thực phẩm, gây nguy hại đến sức khỏe cộng đồng, có thể dẫn đến những hệ lụy lớn hơn, như chúng ta từng biết trong vụ nước tương chứa chất 3-MCPD trước đây.
QUỐC THANH
