Dự án Phát hiện sớm - can thiệp sớm (PHS-CTS) do Ủy ban Y tế Hà Lan - Việt Nam và Bệnh viện Điều dưỡng - Phục hồi chức năng (ĐD-PHCN) Phú Yên phối hợp triển khai bước đầu mang lại hiệu quả. Nhiều trẻ em bị khuyết tật từng bước phục hồi sức khỏe, hòa nhập với cộng đồng.

Can thiệp sớm và phục hồi chức năng giúp trẻ sớm hòa nhập cộng đồng - Ảnh: T.THỦY

 

CAN THIỆP SỚM, PHỤC HỒI NHANH

Thời gian gần đây, số lượng trẻ em bị khuyết tật đến PHCN tại Bệnh viện ĐD-PHCN Phú Yên ngày càng đông. 11 trẻ đang được phục hồi tại đây, phần lớn mắc các bệnh bại não, liệt bán thân, tổn thương tủy sống.

Đã 27 tháng tuổi nhưng bé Nguyễn Kim Tuyến ở phường 9 (TP Tuy Hòa) vẫn chưa ngồi được, tay trái của bé không thể cầm nắm được vật gì. Chị Đoàn Thị Nga, mẹ bé Tuyến cho biết: “Bé bị bệnh bại não nên thời gian phục hồi kéo dài. Cháu đã tập luyện tại đây gần nửa năm nay, được các kỹ thuật viên tập luyện nhiệt tình. Hy vọng cháu sẽ cứng cáp hơn”. Chị Đoàn Thị Ái Trúc, ở xã Xuân Quang 3, huyện miền núi Đồng Xuân cũng đưa con vào Bệnh viện ĐD-PHCN để điều trị bệnh. Chị Trúc nói: “Con tôi, bé Đoàn Thị Bình Phương 21 tháng tuổi mà vẫn chưa ngồi được. Đưa con vào bệnh viện tập luyện gần tháng nay, tôi thấy sức khỏe cháu dần phục hồi nên rất mừng. Bác sĩ nói, bé Phương còn nhỏ, dễ phục hồi, nên tôi rất hy vọng”. 

Các kỹ thuật viên ở đây khi tập luyện cho trẻ vận động thường kích thích để bé ngất đầu, cử động tay, chân qua các dụng cụ đơn giản như quả bóng, các loại đồ chơi... Chị Hồ Thị Nhung, kỹ thuật viên Bệnh viện ĐD-PHCN Phú Yên nói: “Tập luyện nhằm kích thích sự vận động cho trẻ. Để trẻ phục hồi nhanh, ngoài tập luyện tại bệnh viện cần phải có sự phối hợp tích cực của cha mẹ. Phát hiện sớm bệnh để có biện pháp can thiệp sớm sẽ giúp trẻ mau hòa nhập cộng đồng”.

MỘT DỰ ÁN NHIỀU Ý NGHĨA 

Ông Dương Tấn Thịnh, Giám đốc Bệnh viện ĐD-PHCN Phú Yên, cho biết sự phát triển của PHCN dựa vào cộng đồng là một tiến bộ từ người cấp dịch vụ đến khách hàng, nhấn mạnh đến tầm quan trọng của quyền và sự hòa nhập của người khuyết tật. Người khuyết tật không những được hỗ trợ về mặt kỹ thuật và dụng cụ để PHCN, mà còn được hỗ trợ về yếu tố xã hội và kinh tế, tạo công ăn việc làm, tăng thu nhập.

Tại Phú Yên, dự án Nâng cao sức khỏe do cộng đồng quản lý triển khai từ năm 2006 đến nay đã góp phần tích cực vào công tác xã hội, xóa đói giảm nghèo. Qua đó, chăm sóc giúp đỡ nhiều người khuyết tật từng bước hòa nhập cộng đồng, vươn lên trong cuộc sống.

Đặc biệt, vào cuối năm 2008, Phú Yên tiếp tục triển khai dự án PHS-CTS tại 9 xã thuộc 3 huyện Sông Hinh, Sơn Hòa, Phú Hòa với hai lĩnh vực y tế và giáo dục. Dự án này nằm trong khung hành động thiên niên kỷ BIWAHO ở khu vực châu Á - Thái Bình Dương, để tất cả trẻ bị khuyết tật được tiếp cận với các dịch vụ can thiệp sớm tại cộng đồng. Dự án bước đầu nâng cao nhận thức của cộng đồng về cách phát hiện trẻ khuyết tật cũng như xây dựng mạng lưới và đào tạo nhân lực, là cơ sở để thực hiện tốt dự án trong những năm tiếp theo. Đây là chương trình nhân đạo rất thiết thực nên tạo được sự đồng thuận cao trong xã hội, làm thay đổi nhận thức của cộng đồng về khuyết tật, đặc biệt là vai trò của các bà mẹ.

Bà Trần Thị Kim Tuyết, Trưởng phòng Giáo dục mầm non, Sở Giáo dục - Đào tạo Phú Yên cho biết: “Thông qua các lớp tập huấn, đội ngũ giáo viên mầm non ở 9 xã triển khai dự án đã được nâng cao năng lực về phát hiện và cách giao tiếp, dạy dỗ trẻ em khuyết tật. Chỉ trong thời gian ngắn, đã phát hiện 11 trường hợp trong vùng triển khai dự án bị khuyết tật. Khi biết trẻ có những dấu hiệu khuyết tật thì giáo viên báo cho gia đình hoặc đưa đến cơ sở y tế để can thiệp, giúp trẻ phát triển trong học tập”.

Thạc sĩ Phạm Dũng, điều phối viên dự án, cho rằng: Tầm quan trọng của PHS-CTS là nâng cao chất lượng dân số, trẻ em khuyết tật được phát hiện và phục hồi sớm thì hiệu quả lao động sẽ tăng. Xóa đói giảm nghèo nếu bỏ qua công tác chăm sóc người khuyết tật thì khó đạt được mục tiêu. Sắp tới, dự án sẽ đẩy mạnh tuyên truyền để nâng cao nhận thức của cộng đồng; khuyến khích, động viên người khuyết tật, trẻ khuyết tật tự tin vào bản thân; nâng cao kỹ năng của đội ngũ cộng tác viên; đầu tư trang thiết bị, tiến tới tổng sàng lọc để phát hiện sớm trẻ khuyết tật nhằm xây dựng chương trình can thiệp sớm cho từng nhóm khuyết tật đạt hiệu quả.

THU THỦY