Năm rồi muối được giá, diêm dân có lãi nên năm nay ở các cánh đồng muối Tuyết Diêm (xã Xuân Bình), Lệ Uyên, Trung Trinh (xã Xuân Phương, TX Sông Cầu), bà con phấn khởi bước vào vụ sản xuất mới.

Cùng nhau ra đồng

Những ngày qua, diêm dân các thôn Lệ Uyên, Trung Trinh, Tuyết Diêm tập trung ra đồng đắp bờ, cuốc xới đất rồi đầm mặt ruộng muối. Ông Nguyễn Minh Tiến, diêm dân ở Lệ Uyên cho hay: Sau mùa mưa lũ, bờ ruộng xệ xuống, nổi bùn. Bước vào vụ mới, diêm dân phải đắp lại bờ, cuốc xới mặt ruộng rồi dùng bàn nện đầm cho thật dẽ, sau đó phơi da, gọi là đầm da ruộng muối. Để đầm bằng mặt ruộng, người làm muối phải mang dép trên - loại dép xẹp to hết cỡ do diêm dân tự tạo để không bị lún khi lội ruộng. Còn trong quá trình đầm da mặt ruộng, phải vừa đầm vừa đi lùi để không để lại dấu dép.

Phía bên kia bờ mương nước, ông Nguyễn Hiệp cũng đang đầm da mặt ruộng, ép chặt lớp bùn. “Tranh thủ lúc thời tiết nắng nóng, phù hợp với nghề sản xuất muối, những ngày qua, bà con diêm dân tập trung ra đồng củng cố lại ruộng muối, chuẩn bị vào vụ sản xuất mới.

Trong các công đoạn làm muối thì đầm da công phu nhất, vì phải đầm mặt ruộng bằng phẳng như tờ giấy để thời điểm kết tủa muối trải đều, khi cào dồn lại gánh vào bờ muối ráo. Còn đầm không bằng phẳng thì chỗ này đội muối, chỗ kia còn đọng nước. Năm nay ai cũng hớn hở ra ruộng đầm da ruộng muối, còn mấy năm trước muối ế chất đống, đầu vụ nhiều đám ruộng bỏ hoang”, ông Hiệp nói.

Bà Trần Thị Hiền cùng chồng chỉnh trang lại mặt ruộng trên cánh đồng muối Tuyết Diêm cho hay: “Nghề làm muối tuy vất vả, người và muối đều cùng phơi nắng trưa, nhưng nếu giá muối giữ ổn định như năm vừa qua hoặc cao hơn nữa thì diêm dân làm không biết mệt, luôn giữ lấy nghề”.

Còn ông Bùi Văn Tâm, một người làm muối ở Tuyết Diêm cho biết vụ này, gia đình ông vẫn duy trì sản xuất dây ruộng 8 đám, trong đó 1 đám chứa, 1 đám nuôi mặn, 2 đám chịu và 4 đám ăn.

“Thường 1 đám ăn trong 1 tháng tròn nắng (nắng đều) thì cào 6 lứa, mỗi lứa trung bình thu 200kg. Năm rồi muối có giá 70.000 đồng/bao (50kg), cuối vụ trừ chi phí gia đình tôi thu về 40 triệu đồng. Giá muối năm rồi cao nhất trong vòng 5 năm qua. Mấy năm trước đó, muối ế chất đầy hai bên quốc lộ 1, nhiều người bỏ ruộng. Hy vọng năm nay muối được mùa, được giá, diêm dân có lãi”, ông Tâm chia sẻ.

Triển khai mô hình sản xuất muối trải bạt

Theo Trung tâm Khuyến nông tỉnh, vùng sản xuất muối của TX Sông Cầu có diện tích hơn 120ha, với hơn 800 người theo nghề làm muối truyền thống. Năm 2023, Trung tâm Khuyến nông tỉnh thực hiện mô hình sản xuất muối sạch (trải bạt) theo chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm tại thôn Tuyết Diêm với quy mô 1ha.

Các hộ dân tham gia mô hình được hỗ trợ không quá 50% vật tư thiết yếu như bạt nhựa HDPE, máy bơm nước và không quá 40% chi phí bao bì sản phẩm, gắn tem truy xuất nguồn gốc. Trung tâm cũng đã tổ chức các lớp tập huấn cải tạo ruộng muối, hướng dẫn làm nền và ghép bạt cho 30 học viên là diêm dân ngoài mô hình, cán bộ HTX, cán bộ địa phương tiếp cận và ứng dụng tiến bộ kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất nghề muối.

Trong khuôn khổ Dự án khuyến nông trung ương giai đoạn 2023-2024 “Xây dựng mô hình sản xuất muối sạch theo chuỗi liên kết tiêu thụ sản phẩm”, Trung tâm Khuyến nông tỉnh hỗ trợ về kỹ thuật sản xuất muối sạch cho các hộ thực hiện. Đồng thời khuyến khích diêm dân cải tiến công cụ, áp dụng các tiến bộ kỹ thuật nâng cao năng suất lao động; mở rộng mô hình ứng dụng kỹ thuật kết tinh muối trên bạt và mở rộng diện tích sản xuất muối sạch; nâng cao năng suất, chất lượng và khả năng cạnh tranh của sản phẩm muối Sông Cầu.

“Việc sản xuất muối trải bạt nhằm nâng cao chất lượng hạt muối, mở rộng thị trường tiêu thụ, phát triển nghề sản xuất muối”, ông Trương Văn Tuấn, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh cho biết. 

MẠNH LÊ TRÂM