Gần 20 năm sống trong vùng nước nhiễm mặn, người dân vùng kinh tế mới Nguyên Cam (xã Sơn Nguyên, huyện Sơn Hòa) không chỉ gặp khó khăn trong sinh hoạt hàng ngày, mà các bệnh tật họ mắc phải cũng có thể do chính nguồn nước này gây nên.

Nhiều gia đình ở thôn Nguyên Cam phải dùng can nhựa lớn để mua nước sinh hoạt - Ảnh: THU THỦY

CẢ THÔN ĐI MUA NƯỚC

Tháng 6/1979, ông Nguyễn Cường cùng gia đình có mặt tại vùng kinh tế mới Nguyên Cam. Điều đầu tiên khiến ông lo lắng là nguồn nước từ giếng đào có vị mặn. Song, gia đình ông cũng như những hộ khác đành phải chấp nhận loại nước đáng ngại này vì không biết tìm nước sạch ở đâu. Vậy là nước để uống, nấu ăn hay các sinh hoạt khác hàng ngày đều phải dùng đến loại nước mặn duy nhất có ở đây. Ông Cường nói: “Dùng nước này nấu cơm thì hạt cơm có màu vàng. Bơm nước vào hồ chỉ trong một ngày là có lớp váng đóng trên mặt. Dùng nước này tưới cây thì chỉ sau một tuần, cây bị rụng lá”. Còn chị Hà Thị Nguyệt thì bảo: Vì dùng nước “cứng” nên nhiều đồ đồng trong nhà tôi mau xỉn. Tắm gội từ nước này thì tóc cứng, da rít nhám. Đáy chiếc ấm dùng để nấu nước có lớp trắng như vôi đóng dày.

Không yên tâm về nguồn nước này nên hơn 10 năm nay, người dân Nguyên Cam đến những nhà có giếng ở thôn Nguyên Hà lân cận mua nước sạch về dùng. Mỗi can nước tùy lớn nhỏ có giá từ 500 đồng đến 1.000 đồng. Nhà ông Cường mỗi tuần dùng cộ bò đi mua nước một lần với 10 can nhựa loại 20 lít. Ông Cường thổ lộ: “Nhà nào cũng như nhà nấy, cứ chiều chiều là đi mua nước về uống. Trước đây, mỗi nhà được đặt một chiếc lu to do dự án UNICEF tài trợ để hứng nước mưa, nhưng giải pháp này không hiệu quả vì mỗi năm mưa chỉ có vài tháng. Nhiều chiếc lu đã bị bể do để ngoài nắng lâu ngày mà không có nước.

Ông Cường nói: Nước bơm vào hồ chỉ sau một ngày là đóng váng trên mặt - Ảnh: Thu Thủy

XUẤT HIỆN NHIỀU BỆNH

Ông Ngô Tấn Thái, Phó chủ tịch UBND xã Sơn Nguyên cho rằng 260 hộ dân ở thôn Nguyên Cam dùng nước nhiễm mặn gần hai mươi năm qua là một thiệt thòi lớn. Nhưng đáng lo lắng hơn là về mặt sức khỏe. Hai năm trước cũng có người ở tỉnh lên nghiên cứu thiết kế để đưa nguồn nước sạch về cho dân, nhưng đến nay vẫn chưa thấy triển khai gì! Ngành y tế cũng nên quan tâm kiểm tra và có kết luận cụ thể về nguồn nước này trong việc ảnh hưởng đến sức khỏe người sử dụng, đồng thời, có biện pháp khắc phục để  bà con yên tâm hơn.

 Đến nay, ở thôn Nguyên Cam có khoảng 20 người chết vì bệnh ung thư và nhiều người mắc bệnh u bướu, hạch cổ. Phó thôn Nguyên Cam Huỳnh Minh Hùng cho biết: Vài ngày trước, bà Trần Thị Huệ (53 tuổi) ở tập đoàn 16 chết vì bệnh bướu hạch. Trước đây, chị tôi cũng chết vì bệnh ung thư”. Ông Nguyễn Cường lo lắng nói: Nhà tôi đã có ông Huỳnh Xuân Đào (75 tuổi) chết vì u hạch cổ. Còn người cạnh nhà là Nguyễn Long Khoa (48 tuổi) chết vì ung thư dạ dày 2 năm trước. Hiện nhiều người đang bị bệnh thận. Không chỉ vậy, đa số thanh niên ở đây bị hư răng. Nhà tôi có 4 người răng bị tróc men. Hai đứa con tôi là Nguyễn Diệp Quỳnh Như (lớp 6), Nguyễn Diệp Thành Đạt (lớp 4) cũng bị hư răng. Hơn bao giờ hết, chúng tôi cần có nước sạch để đời con, đời cháu sống khỏe mạnh.r