Tuổi lên 10, trẻ em gái bắt đầu có những biến đổi về mặt thể chất, tinh thần và định hướng quyết định đến tương lai. Cũng chính ở tuổi này, hàng triệu trẻ em gái trên toàn thế giới đang phải hứng chịu các thiệt thòi do bất bình đẳng giới gây ra. Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc đang đẩy mạnh thực hiện các chương trình hành động vì trẻ em gái độ tuổi lên 10 trên toàn thế giới. Hành động đầy tính nhân văn vì trẻ em gái 10 tuổi cần được lan tỏa mạnh mẽ trong xã hội.

Theo đánh giá của Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA), ở một số nơi trên thế giới, khi bắt đầu độ tuổi vị thành niên, bé gái 10 tuổi đã nhận ra nhiều triển vọng phía trước và bắt đầu có những lựa chọn liên quan đến học tập, công việc và cuộc sống của các em sau này. Báo cáo cũng cho thấy ở một số nơi, một trẻ em gái bước vào tuổi dậy thì được xem như một “món hàng” để mua bán, trao đổi. Bé gái có thể bị cưỡng ép kết hôn, phải bỏ học, phải sinh con và bắt đầu cuộc sống phục vụ chồng con. Theo bà Ritsu Nacken, Quyền Trưởng đại diện UNFPA tại Việt Nam, trẻ em gái 10 tuổi của ngày hôm nay sẽ trở thành những cô gái 24 tuổi vào thời điểm chúng ta phải đạt được các mục tiêu phát triển bền vững của Chương trình nghị sự phát triển 2030. Chương trình nghị sự hướng tới một thế giới mà mỗi người đều có cơ hội được phát triển hết tiềm năng của mình và không ai bị bỏ lại phía sau. Với sự hỗ trợ của gia đình, cộng đồng, quốc gia và bản thân các bé gái 10 tuổi nhận ra được quyền của mình thì các em sẽ phát triển khỏe mạnh.

Bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm DS-KHHGĐ Phú Yên, phân tích: Vị thành niên được phân thành 3 nhóm. Nhóm nhỏ (10-14 tuổi), nhóm vừa (14-16 tuổi), nhóm lớn (16-19 tuổi). Nhóm nhỏ là nhóm khởi đầu, ở độ tuổi này, các em dễ bị tổn thương nhất. Ở giai đoạn này, vị thành niên đang chuyển tiếp về mặt thể chất, sinh lý, giao tiếp xã hội. Trong đó, vị thành niên cũng đã bắt đầu tiếp cận với quá trình sinh sản nhưng quá trình này dễ bị tổn thương. Vị thành niên trong giai đoạn này khó kiểm soát hoạt động, chưa đủ khả năng tự lập và dễ bị kẻ xấu lợi dụng nhưng chưa chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Để tuổi lên 10 của các trẻ em gái được phát triển hết tiềm năng của bản thân cần sự tác động toàn diện của gia đình, nhà trường và xã hội. Các yếu tố hiện đại, văn hóa ứng xử truyền thống và kỹ năng sống cần đặc biệt được quan tâm trong giáo dục vị thành niên tuổi lên 10 hiện nay. Đẩy mạnh truyền thông là một trong các giải pháp hiệu quả cần quan tâm. Bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn cho biết thêm: “Việc phải có một chương trình giáo dục để trẻ em gái lên 10 tiếp cận với các vấn đề sức khỏe sinh sản, tình dục và bạo hành là rất cần thiết. Các cơ sở y tế phải có phòng khám và phòng y tế dành riêng cho độ tuổi vị thành niên”.

Theo ông Vũ Ngọc Dững, Chi Cục trưởng Chi cục DS-KHHGĐ Phú Yên, người Việt Nam, nhất là ở các vùng nông thôn, các giá trị của văn hóa truyền thống về thuần phong mỹ tục ở giới nữ vẫn còn được giữ gìn. Vì vậy, truyền thông cần đề cao nội dung này trong việc giáo dục con cái, trong đó quan tâm đến trẻ em gái; đồng thời xóa bỏ tư tưởng trọng nam khinh nữ gây nên bất bình đẳng giới. Hệ thống dân số và chăm sóc sức khỏe sinh sản thực hiện các hoạt động giao lưu, cung cấp dịch vụ chăm sóc trẻ em gái ở các vùng sâu, vùng xa đề phòng tảo hôn. Ngoài ra, các hội đoàn thể cần phát huy vai trò trong việc truyền thông bảo vệ trẻ vị thành niên.

DIỆU ANH