Nói đến văn hoá công sở là nói đến những con người với tư cách là chủ thể của những mối quan hệ hành chính hằng ngày diễn ra tại công sở. Dựa trên mô hình quản lý theo chức năng hiện nay của ngành thuế, có thể thấy tại công sở thuế đang tồn tại ba dạng quan hệ (cũng là ba sự tương tác) mà trong đó có sự chi phối của yếu tố văn hóa.

Cán bộ Chi cục thuế huyện Đồng Xuân giới thiệu các quy định về thuế cho người kinh doanh

QUAN HỆ HÀNH CHÍNH PHÁP QUY

Là những qua hệ dựa trên tính chất hành chính mệnh lệnh đơn phương đã được các luật thuế cho phép, có tính bắt buộc phải thi hành: biểu hiện cụ thể qua các nghiệp vụ như công tác thanh tra, xử lý hành chính thuế, cưỡng chế thu nợ... Yếu tố văn hoá thể hiện cao nhất chính là ý thức tôn trọng pháp luật của các bên chịu sự điều chỉnh của pháp luật, trong đó có cán bộ thuế. Các bên tham gia giao dịch càng có tinh thần tôn trọng luật pháp bao nhiêu thì hành vi ứng xử càng có văn hoá bấy nhiêu. Mối quan hệ này rất dễ mang lại nhiều sự “khó chịu” cho người nộp thuế khi phải chịu một sự tài định nào đó từ các quy phạm cụ thể của luật thuế, ngược lại người thừa hành công vụ dễ mắc phải bệnh “công thần”, nhầm lẫn quyền hạn của chức danh sang quyền hạn của cá nhân, dẫn đến xu hướng lạm quyền.

QUAN HỆ HÀNH CHÍNH PHỤC VỤ

Dựa trên đặc điểm ngành thuế được giao chức năng cung cấp cho xã hội một số loại dịch vụ như: tư vấn thuế, cấp mã số thuế, xác nhận tình trạng hoàn thành nghĩa vụ thuế... Yếu tố văn hoá được thể hiện ở việc làm thỏa mãn và đem lại hiệu quả cao nhất cho đối tượng thụ hưởng dịch vụ này (đồng nghĩa với sự giảm thiểu tối đa nhất các tính chất quan liêu, cửa quyền, kém hiệu quả, tiêu cực). Về lâu dài, một số hoạt động cụ thể trong quan hệ này sẽ có sự xã hội hoá để giúp cơ quan thuế bớt đi tính sự vụ đồng thời tăng cường sự minh bạch, đáp ứng kịp thời nhu cầu của người nộp thuế (Mô hình đại lý thuế là một ví dụ).

QUAN HỆ ĐIỀU HÀNH BỘ MÁY

Xuất phát từ nguyên tắc tổ chức, cấu trúc của bộ máy quy định chức năng, trật tự, quan hệ nội bộ.Yếu tố văn hoá thể hiện cao nhất chính là sự tôn trọng thứ bật, chức vụ trong bộ máy; tôn trọng năng lực, phẩm chất cá nhân, không khí dân chủ và tính tương trợ hợp tác tốt trong bộ máy. Phát huy quy chế dân chủ ở cơ sở đi đôi với việc giáo dục ý thức tự giác chấp hành kỷ luật, kỷ cương sẽ góp phần làm cho văn hoá trong nội bộ ngày càng nâng cao, giúp tăng cường sự đoàn kết, đồng thuận để cùng nhau hoàn thành nhiệm vụ chính trị.

VĂN MINH CÔNG SỞ

Có quan điểm cho rằng, văn minh công sở là sự tích hợp những yếu tố hiện đại tiên tiến tại một thời điểm nào đó vào bộ mặt công sở, tạo môi trường hoạt động cho những hoạt động bên trong của công sở, nhằm cho ra kết quả xử lý công việc tốt nhất. Sơ bộ, có thể đánh giá được yếu tố văn minh công sở trên hai phương diện: Sự bố trí “phần cứng”cho công sở bao gồm cơ sở vật chất, phương tiện làm việc, chỉ dẫn hợp lý, không gian làm việc tối ưu; Sự thiết lập “phần mềm” để vận hành công sở như quy trình xử lý công việc rõ ràng, tiếp nhận và trả hồ sơ nhanh chóng, kết quả sản phẩm đầu ra đạt được tiêu thức tối ưu nhất...

“Phần cứng” phụ thuộc nhiều vào khả năng tài chính nhưng “phần mềm” lại phụ thuộc chủ yếu vào con người và cơ chế. Tăng cường tính văn minh công sở chính là tích cực đầu tư cho cả “phần cứng” lẫn “phần mềm” một cách đồng bộ.

Hiện nay, biểu hiện kém văn minh thường thấy nhất đang diễn ra ở công sở là kỹ năng ứng xử, giao tiếp của công chức và sự sử dụng lãng phí tài sản, con người. Để khắc phục tình trạng này, không phải chỉ cần những quy chế, quy định chặt chẽ là đủ, mà còn cần có cả tính tự giác, tự trọng, ý thức sống của mỗi người trong một tập thể. Luật Quản lý thuế đã được Quốc hội ban hành và có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2007 sẽ có sự điều chỉnh rất lớn về mối quan hệ giữa cơ quan thuế, cán bộ thuế và người nộp thuế. Có thể thấy rằng, tồn tại bên trong những quy phạm pháp luật “khô khan” là những đòi hỏi cấp thiết đối với mỗi cán bộ công chức thuế, yêu cầu nâng những mối quan hệ giữa cơ quan thuế và người nộp thuế lên một tầm văn hoá mới, phấn đấu đạt tới đỉnh cao của sự tự giác, công bằng, văn minh của một xã hội hiện đại.

BẢO CƯỜNG