Trong bài viết này tôi muốn gởi đến quý bạn đọc cách chăm sóc đôi mắt của mình và chỉ dẫn cho người thân một cách khoa học để phòng tránh và chăm sóc một số bệnh mắt thông thường hay gặp.

Khám mắt theo định kỳ để kiểm tra các bệnh về mắt - Ảnh: T.THỦY

Khi lao động, đặc biệt là lao động trong môi trường có nhiều bụi hay ngoại vật dễ bay như: thợ hàn tiện, thợ nề, thợ sơn, gặt lúa, làm đá xây dựng hay đi lại bằng xe máy nhiều..., bạn nên có kính bảo hộ để tránh ngoại vật bay vào mắt gây chấn thương. Nếu ngoại vật là lúa bay vào mắt phải đến cơ sở chuyên khoa mắt khám ngay mà không phải chần chừ. Nếu do dự thì trong vòng 24 giờ bạn có nguy cơ mù mắt vĩnh viễn do trực khuẩn mủ xanh (Pseudomonas aeruginosa).

Một người có ít nhất là một đôi kính rộng vành khi tham gia giao thông hoặc mũ bảo hiểm có kính che mắt. Người Việt Nam ít có thói quen đeo kính râm khi ra đường nhất là trong môi trường nắng, gió, bụi để phòng tránh và giảm triệu chứng nhiều bệnh như: đau mắt đỏ, mộng thịt, đục thủy tinh thể, thoái hóa hoàng điểm, chấn thương mắt... Bạn nên chọn mua đôi kính đẹp phù hợp khuôn mặt, nhẹ, nhưng gọng phải chắc, không bị vênh, vừa đủ rộng để che toàn bộ mắt và chắn gió. Tròng kính không nên có màu xanh sẽ hấp thu nhiều tia cực tím. Nếu đi ra đường vào ban đêm, bạn có thể chọn kính có tròng trong suốt không màu để tránh những con thiêu thân bay vào mắt.

Nếu bạn bị ngoại vật bay vào mắt, tốt nhất không nên dụi mắt, nên nháy mắt bằng nước sạch hoặc đến cơ sở chuyên khoa để bác sĩ lấy ra. Bạn không nên cố gắng tự lấy ra hoặc nhờ người không có chuyên môn y tế lấy sẽ rất nguy hiểm, vì có thể gây nhiễm trùng mắt dẫn đến mù lòa. Bạn không tự ý mua thuốc nhỏ mắt, đặc biệt trong trường hợp này.

Khi bạn làm việc với máy vi tính hằng ngày hay công việc nhìn gần quá nên tạo thói quen nghỉ ngơi mỗi giờ làm việc 15 phút, nếu không sẽ gây co quắp điều tiết rất đau nhức mắt; không để màng hình máy quá sáng. Bạn không nên lạm dụng các thuốc quảng cáo làm sáng mắt hay nước mắt nhân tạo sẽ rất nguy hiểm vì tác dụng phụ. Nếu nhỏ mắt kéo dài sẽ gây lệ thuộc thuốc, khô mắt, sinh cườm nước... Bạn có thể dùng nước muối sinh lý Nacl 0,9% rửa mắt hằng ngày mà không có hại gì; không nên dùng hay tự pha chế thuốc nhỏ mắt vì không đảm bảo vô trùng, hay đắp các loại cây lá rất dễ gây loét mắt do ký sinh trùng. Lọ thuốc khi mở ra sử dụng tối đa là 20 ngày.

Khi bạn trên 40 tuổi hoặc trẻ hơn đôi chút, đọc sách báo mau mỏi mắt hoặc phải để ra xa mới đọc được thì đó là triệu chứng bình thường. Hiện tượng lão thị này bạn nên mua kính lão để đeo.

Khi bạn có một trong các triệu chứng mờ mắt, đỏ, cộm xốn, đau nhức... nên đến cơ sở chuyên khoa để khám và điều trị; không tự ý mua thuốc nhỏ mắt vì có nhiều bệnh mắt chỉ cần 24 giờ đã có nguy cơ mù mắt vĩnh viễn nếu nhỏ thuốc không đúng.

Mọi người cần đi khám mắt định kỳ 6 tháng/lần hoặc ít nhất 1 năm/lần để tầm soát bệnh lý có nguy cơ gây mù lòa vĩnh viễn nếu không được điều trị sớm.

BS. CKI BÙI ANH HÒA

(Bệnh viện Mắt Phú Yên)