Hỏi: Tôi đã mổ trĩ cách đây 5 năm, giờ thấy có khối nhỏ lồi ra ở hậu môn, không chảy máu, có phải bị trĩ tái lại? Thường xuyên bị bón nhưng tại sao tôi ăn đu đủ, chuối vẫn không hết táo bón; uống thuốc nhuận trường nhiều có ảnh hưởng gì không? Trần Văn Trường

(xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa)

Trả lời: Không nên lạm dụng thuốc nhuận trường vì thuốc cũng có nguy cơ làm rối loạn tiêu hóa, gây táo bón thật sự. Để giải quyết táo bón, trước tiên cần uống nhiều nước, 1,5-2 lít mỗi ngày, nếu trời nóng, vận động ra mồ hôi nhiều, cần uống nhiều hơn.

Thực phẩm giàu chất xơ giúp cho nhu động ruột. Chất xơ hấp thu nước, làm mềm và tăng khối lượng phân. Khối lượng phân càng lớn, càng mềm thì càng dễ bài tiết. Chất xơ chính là các chất gluxit không được ruột non chuyển hóa, không được hấp thu, nhưng cần thiết cho sự phát triển các vi khuẩn ở ruột già. Trừ các sản phẩm tinh chế như gạo, bột mì chà thật trắng, không còn chất xơ, các thực phẩm nguồn gốc thực vật rất giàu chất xơ như: trái cây, rau cải tươi, ngũ cốc, các hạt có dầu (hạt dẻ, hạt đậu phụng), trái cây khô (hồng, chuối), các loại đậu khô (đậu xanh, đậu đỏ, đậu đen).

Như vậy, để phòng ngừa táo bón chủ yếu là uống nhiều nước, chế độ ăn hợp lý, phong phú, giàu rau cải, trái cây (không phải chỉ có chuối, đu đủ). Đối với người táo bón, nên ăn hằng ngày ít nhất 350g trái cây và 350g rau cải tươi sống và nấu chín. Một số thức ăn có chất xơ, không tan có thể khó chấp nhận lúc đầu nên phải tập cho quen. Cũng không nên quá lạm dụng chất xơ vì quá nhiều chất xơ có thể tạo no hơi, sình bụng và ức chế sự hấp thu một số khoáng chất như canxi, phospho, sắt, magiê và vitamin nhóm B.

Ngoài ra, nên tập thói quen ăn uống, đại tiện điều độ để phòng tránh táo bón. Ăn các bữa chính vào giờ giấc nhất định, vì theo phản ứng sinh lý, bụng chứa nhiều thức ăn sẽ thúc đẩy sự co bóp của ruột già, giúp cho sự bài tiết. Ta thường có cảm giác mắc đại tiện sau khi ăn no, tuy nhiên người lớn có thể nhịn đại tiện được một thời gian. Nhưng nếu thường xuyên nhịn cũng làm giảm phản xạ dễ gây táo bón. Không giải quyết được táo bón sẽ dễ bị tái lại trĩ.

Anh nên đi khám trĩ lại, để giải quyết dứt điểm, búi trĩ khi chưa bị rách, viêm sẽ không gây chảy máu. Ngoài ra kiểm tra lại đường ruột và bệnh nội tiết khác như bệnh tuyến giáp vì một số bệnh như khối u đại tràng, suy giáp có thể gây táo bón.

BS ĐOÀN VĂN HẢI