Thời gian qua, tuy còn thiếu giám định viên, cơ sở vật chất, phương tiện, trang thiết bị, nhưng Trung tâm Pháp y tỉnh (thuộc Sở Y tế Phú Yên) đã tích cực tham gia cùng các cơ quan pháp luật giải quyết nhiều vụ án, góp phần đáng kể trong công tác bảo vệ an ninh trật tự, an toàn xã hội…
Kỹ thuật viên Trung tâm Pháp y khám dấu vết thương tích cho một trường hợp. - Ảnh: T.THỦY
GIÁM ÐỊNH CHUẨN XÁC, KỊP THỜI
Trung tâm Pháp y tỉnh hiện có 9 người, trong đó có 2 bác sĩ, 3 kỹ thuật viên. Chừng đó con người, nhưng mỗi năm trung tâm phải tiến hành giám định hàng trăm trường hợp. Bình quân mỗi ngày các y, bác sĩ giám định 2 trường hợp, có ngày cao điểm lên đến 3 trường hợp. Do tính chất quan trọng của việc phục vụ công tác điều tra và tinh thần trách nhiệm cao nên bất kể ngày hay đêm, khi cơ quan chức năng trưng cầu, các bác sĩ pháp y của trung tâm đều sẵn sàng nhập cuộc.
Chỉ trong năm 2010, Trung tâm Pháp y đã giám định 768 trường hợp kể cả tử thi và thương tích giúp cho các cơ quan tiến hành tố tụng, xét xử đúng người, đúng tội, đạt yêu cầu khách quan và chính xác. Đó là những trường hợp đánh nhau, tai nạn giao thông, hiếp dâm và nhiều nguyên nhân khác như tai nạn lao động, tự sát, chết nước, điện giật...
Bác sĩ Hồ Viết Thọ, Giám đốc Trung tâm Pháp y tỉnh cho biết: “Chúng tôi thường xuyên trao đổi kịp thời về nghiệp vụ chuyên môn, hội chẩn những trường hợp khó và thỉnh thị ý kiến từ Viện Pháp y quốc gia, Trường Đại học Y Hà Nội, Trường Đại học Y Dược TP Hồ Chí Minh, Khoa Giải phẫu bệnh Bệnh viện Chợ Rẫy, Bệnh viện Việt Đức, Viện Kiểm nghiệm Trung ương… để phục vụ cho công tác giám định”. Bên cạnh đó, Trung tâm Pháp y tỉnh còn phối hợp Khoa Giải phẫu bệnh Bệnh viện Đa khoa Phú Yên làm các loại hình xét nghiệm cơ bản phục vụ cho công tác giám định, nên kết luận giám định được nhanh chóng hơn những năm trước.
VẪN CÒN KHÓ KHĂN
Bác sĩ Hồ Viết Thọ, Giám đốc Trung tâm Pháp y tỉnh cho biết: “Hiện trung tâm đang thiếu người. Những năm qua có chương trình đào tạo theo địa chỉ, liên thông về lĩnh vực này nhưng không ai theo học”.
Theo bác sĩ Nguyễn Thị Minh Hưởng, Giám đốc Sở Y tế Phú Yên: “Tuy thành lập hơn một năm, còn gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn về cơ sở vật chất, trang thiết bị, nhưng với sự nỗ lực, các y bác sĩ Trung tâm Pháp y phục vụ các vụ việc kịp thời, góp phần vào việc bảo vệ an ninh trật tự tỉnh nhà”.
Trung tâm Pháp y tỉnh chỉ có hai phòng làm việc (nằm trong Bệnh viện Đa khoa tỉnh) quá chật hẹp, không có phòng để khám giám định thương tích. Hiện tại chưa có bảng hướng dẫn đánh giá chi tiết và chính xác về xếp loại tỉ lệ thương tích y pháp, trung tâm phải sử dụng bảng tiêu chuẩn của giám định y khoa, còn nhiều bất cập. Theo bác sĩ Thọ, trong thực tế việc sử dụng bảng này có nhiều khoản không phù hợp với y pháp, thiếu các tỉ lệ cho các thương tổn. Trong khi đó, việc giám định y pháp là công tác khoa học cụ thể và chính xác, nếu thiếu cơ sở vững chắc thì không thể nào đạt hiệu quả cao.
Không có thông tin hai chiều giữa y pháp với cơ quan tiến hành tố tụng nên sau khi giám định, xét xử thế nào y pháp không được phản hồi để có thể tổng kết, rút kinh nghiệm cho công tác giám định ngày càng chính xác, hiệu quả hơn. Một số vụ việc cần thiết phải tiến hành giám định nhanh để giữ nguyên hiện trường và tử thi, tránh ách tắc giao thông và gây ô nhiễm môi trường .
Bác sĩ Thọ cho biết: “Khi giám định tử thi, công tác mổ tại hiện trường nơi xảy ra án mạng hoặc tai nạn thì “bàn mổ” là nền đường, thảm cỏ hay chiếu hoặc là nhà nạn nhân. Do vậy, giám định viên tác nghiệp trong điều kiện ánh sáng không đầy đủ, tư thế bất lợi. Đã có vài trường hợp, việc khám nghiệm tử thi đang tiến hành thì bị ôtô, xe máy khác lao vào rất nguy hiểm”. Bên cạnh đó, thông tin còn rất chậm nên từ khi nạn nhân chết cho đến khi Trung tâm Pháp y nhận được trưng cầu giám định thường mất một thời gian dài khiến tử thi bị thối rữa, biến dạng gây khó khăn cho công tác giám định. Trong giám định thương tích hình sự, đa số nạn nhân bị thương tích đã lâu từ vài tháng đến một năm hoặc hơn thì cơ quan thụ lý vụ việc mới giới thiệu nạn nhân đi giám định. Do đó, khi các giám định viên đánh giá vật tác động lên cơ thể các triệu chứng lâm sàng và đánh giá tỉ lệ thương tích… gặp khó khăn, tốn nhiều thời gian.
Thời gian tới, Luật Tư pháp ra đời, là cơ sở pháp lý vững chắc để tiến hành giám định pháp y trên nhiều lĩnh vực, tạo điều kiện cho cơ quan tiến hành tố tụng có căn cứ để xử lý đúng người, đúng tội, đúng pháp luật. Vì vậy, cần sớm có bảng tiêu chuẩn đánh giá thương tật riêng cho giám định pháp y thể hiện sự thống nhất chuyên ngành. Trung tâm cần được trang bị máy in màu, máy quét để hoàn thiện hơn việc trả lời kết quả xét nghiệm một cách khoa học…
VŨ HOÀNG
