Hỏi: Có phải hiện nay bệnh viêm gan siêu vi B ngày càng nhiều, và dễ lây, không có thuốc đặc trị nên ngày nào cũng nghe truyền hình khuyên đi tiêm phòng. Thấy nhiều người xung quanh đã đi tiêm phòng, nhưng cũng có người nói là chưa cần thiết lắm. Đề nghị bác sỹ cho một lời khuyên.

(Ngô Văn Dũng, xã Hòa Bình 1, huyện Tây Hòa)

Trả lời:  Hiện nay theo các khảo sát thì tỷ lệ người có mang sẵn mầm bệnh siêu vi B (có xét nghiệm HBsAg dương tính) khá cao, từ 10-20%, tức là cứ 5-10 người đi xét nghiệm, có thể có 1 người dương tính. Có nơi tỷ lệ nhiễm này còn cao hơn, không ít những gia đình có tới vài người dương tính. Do đó nguy cơ lây nhiễm cho cộng đồng là cao. Về cách lây, siêu vi B (HBV) lây qua 3 đường:

- Đường máu: do truyền máu nhiễm HBV, do dùng chung các dụng cụ tiêm chích, mổ xẻ, xuyên chọc qua da không được tiệt trùng, …do bị dính máu của người bị nhiễm HBV.

- Quan hệ tình dục: lây giữa vợ chồng hoặc bạn tình.

- Mẹ nhiễm HBV có thể lây cho con lúc mang thai hoặc khi sinh nở.

Viêm gan do siêu vi B có thể biểu hiện ở mức độ cấp tính (vàng mắt, vàng da, mệt mỏi, chán ăn,…) hoặc mạn tính và nguy hiểm nhất là tiến triển thành xơ gan, ung thư gan; nhưng không phải mọi người nhiễm siêu vi B đều bị bệnh gan.

Hiện nay mặc dù đã có một số thuốc điều trị  bệnh viêm gan B, nhưng tỷ lệ khỏi hoàn toàn cũng chưa cao. Tuy nhiên, may mắn là nhiều người nhiễm HBV nhưng không hề bị bệnh. Qua các nghiên cứu người ta đã biết:

- Khoảng 90% người nhiễm HBV không có triệu chứng gì, và sau một thời gian HBV tự đào thải khỏi cơ thể

- Chỉ khoảng 10% người nhiễm HBV phát bệnh ở các mức độ khác nhau từ cấp đến mạn, và trong số này một số rất ít có thể tiến triển thành xơ gan, ung thư gan.

- Nhiều người mang HBV lâu dài trong cơ thể nhưng không bị bệnh, gọi là người lành mang trùng.

Như vậy đa số trường hợp nhiễm siêu vi B là lành tính, chỉ một số ít trong số người dương tính với xét nghiệm HBV có thể phát bệnh. Nếu muốn biết gan có bị bệnh không, cần làm thêm một số xét nghiệm về chức năng gan. Với người mang siêu vi B lành tính không cần điều trị gì; những người có biểu hiện bệnh gan, cần được điều trị theo chỉ định của bác sỹ chuyên khoa.

Vắcxin phòng viêm gan B hiện đã được chủng ngừa trong chương trình tiêm chủng mở rộng cho trẻ dưới 1 tuổi. Vắcxin dịch vụ cũng sẵn có với nhiều chủng loại khác nhau, đều có thể tiêm phòng được. Nếu có điều kiện mọi người nên tiêm phòng; nếu chưa đủ điều kiện, trước mắt cần tiêm phòng cho những đối tượng có nguy cơ bị lây nhiễm cao như: trẻ em, những người thân trong gia đình có người bệnh hoặc có người nhiễm HBV, những người làm nghề tiếp xúc với máu và các dịch cơ thể như nghề y,…            

BS ĐOÀN VĂN HẢI