Hỏi: Người bạn của tôi bị xơ gan đã ở giai đoạn cuối, có phải là sẽ chuyển thành ung thư gan. Bệnh còn có thể điều trị được không?

Nguyễn Văn Phúc (xã An Mỹ, huyện Tuy An)

Trả lời: Xơ gan là một bệnh lý của gan, không hồi phục, không lây, là một biến chứng của nhiều bệnh gan khác nhau như: bệnh gan do ruợu (do uống rượu nhiều và liên tục trong nhiều năm, đây là nguyên nhân thường gặp nhất); viêm gan do siêu vi B, siêu vi C; viêm gan do nhiễm độc thuốc (các thuốc an thần, thuốc chống viêm…); do nhiễm độc các chất độc như aflatoxin (độc tố nấm mốc trong đậu, ngũ cốc), dioxin; do suy dinh dưỡng; do các bệnh chuyển hóa; do ký sinh trùng như sán lá gan, sốt rét…

Thời gian từ khi bị tác động của yếu tố gây bệnh đến khi thành xơ gan tùy từng người, tùy mức độ bệnh, tùy nguyên nhân. Ví dụ, với viêm gan do siêu vi B có thể từ 10-20 năm. Tuy nhiên, thời gian tiến triển có thể ngắn lại nếu người bệnh có kèm nghiện rượu, suy dinh dưỡng, chế độ ăn uống thiếu chất đạm, thiếu vitamin. Với người nhiễm siêu vi B thì khả năng tiến triển thành xơ gan rất ít nếu không kèm thêm các yếu tố độc hại khác.

 Xơ gan khi đã đến giai đoạn có triệu chứng lâm sàng rõ rệt, tiên lượng rất xấu. Thời gian sống thêm thường khoảng 4-5 năm đối với xơ gan do rượu và do viêm gan vi rút. Nếu chẩn đoán được sớm và tìm ra được nguyên nhân để loại bỏ hoặc điều trị thì có thể làm cho xơ gan trở lại thời kỳ ổn định hoặc làm chậm sự tiến triển của bệnh.

Xơ gan nhiều khi tồn tại mà không có triệu chứng trong nhiều năm do bệnh tiến triển chậm, khi các phần gan chưa bị tổn thương còn hoạt động bù trừ được. Một số trường hợp có biểu hiện suy nhược, chán ăn, ăn không tiêu, sút cân, mất ngủ, chảy máu cam, chảy máu chân răng, liệt dương ở nam giới, rối loạn kinh nguyệt ở nữ giới. Đôi khi chỉ được phát hiện tình cờ lúc thăm khám siêu âm với hình ảnh gan có cấu trúc không đều, bờ cứng sắc…

Xơ gan ở giai đoạn cuối có các triệu chứng rõ rệt hơn (cổ trướng): bụng to, chọc ra có nhiều dịch màu vàng chanh, tay chân teo, lòng bàn tay đỏ, người suy kiệt; vàng da; xuất huyết tiêu hóa; các xét nghiệm chức năng gan thay đổi, thiếu máu...

Việc điều trị xơ gan ở giai đoạn cuối chỉ nhằm hỗ trợ, nâng cao thể trạng. Các thuốc điều trị chủ yếu hỗ trợ chức năng chuyển hóa của gan, bảo đảm dinh dưỡng cho người bệnh, khắc phục các triệu chứng. Bệnh nhân cần được điều trị tại bệnh viện, nghỉ ngơi tuyệt đối tại giường.

Bác sĩ ĐOÀN VĂN HẢI