Chăm sóc người bị bệnh, giặt giũ, chăn nuôi, đặc biệt sau khi đi đại tiện, bàn tay chúng ta nhiễm rất nhiều vi sinh vật gây bệnh. Trong đó, có nhiều loại vi trùng, virus của bệnh tiêu chảy, viêm gan A, thương hàn, giun, sán, đau mắt đỏ, các bệnh đường hô hấp, bệnh heo tai xanh... mà mắt thường không thể nhìn thấy được.
Rửa tay bằng xà phòng để giữ bàn tay sạch - Ảnh: T.THỦY
Các chuyên gia y tế cho biết, có hơn 70% những người làm dịch vụ ăn uống chưa có thói quen rửa tay sau khi đi vệ sinh. Cứ 10 vụ nhiễm độc thực phẩm thì có tới 7 vụ liên quan đến bàn tay bẩn. Các hành vi theo thói quen như gãi vào đầu tóc, mũi… đều có thể nhiễm bẩn và làm lây nhiễm nguồn bệnh.
Một đơn vị chế biến thực phẩm cung cấp suất ăn cho cơ sở giày da và may xuất khẩu phía nam đã làm công nhân cả hai cơ sở này ngộ độc. Qua điều tra, xét nghiệm, cơ quan chức năng phát hiện, người thái thịt ở nơi chế biến bị chín mé (một triệu chứng viêm nhiễm đầu ngón tay, chân). Do không giữ vệ sinh, vết thương gây bẩn vào thức ăn, làm ngộ độc người ăn.
Theo một phân tích tổng hợp, cho thấy cứ mỗi centimet vuông bề mặt da của cơ thể chứa tới hàng chục ngàn vi khuẩn có khả năng gây bệnh. Tính trên cả bàn tay, có khoảng 200 triệu mầm bệnh, hỗn tạp nhiều loại vi khuẩn, đặc biệt có nhiều ở dưới móng tay, vùng da bàn tay. Nếu không vệ sinh sạch, bàn tay sẽ là “cầu nối” đưa vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể. Khi chúng ta ăn uống, hoặc phải cầm nắm thức ăn, cho trẻ ăn, trẻ bú, bàn tay lại đưa vi khuẩn, virus và chất bẩn vào miệng. Khi chúng ta chế biến thức ăn, bàn tay làm cho thực phẩm bị ô nhiễm. Những hành vi quen thuộc của nhiều người như đưa tay bẩn dụi mắt, miệng, đã vô tình làm phát tán các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Các bệnh hay gặp như đau mắt, tiêu chảy, nhiễm trùng hô hấp cấp mắc phải cũng chính là do thực hiện vệ sinh kém.
Một nghiên cứu tiến hành cho trẻ rửa tay khi chúng đến trường: rửa tay trước và sau khi ăn, rửa tay trước khi rời trường học về nhà. Sau một tháng thực hiện việc rửa tay thường xuyên như vậy, số trẻ nghỉ học do cảm cúm giảm 24% so với trẻ không rửa tay thường xuyên, đặc biệt số ngày ốm do rối loạn tiêu hóa của trẻ cũng giảm 51%. Ngày nay, không chỉ nhân viên y tế, trẻ em và các nhân viên bán hàng, chế biến thực phẩm mà cả cộng đồng đang nỗ lực vận động mọi người phải chú trọng giữ bàn tay sạch. Có thể nói, rửa tay sạch đang được xem là liều “vắc – xin” tự chế có hiệu quả cao, có thể ngăn chặn đáng kể sự lây truyền các bệnh dịch trong cộng đồng.
ĐỖ LÊ HUY
(Trung tâm Y tế dự phòng Phú Yên)
