Máu là một sản phẩm vô cùng quý giá, được xem là một loại thuốc không thể thay thế trong những trường hợp cấp cứu khẩn cấp có mất máu nặng. Những năm gần đây, nhờ phong trào Hiến máu tình nguyện, Bệnh viện huyện Sông Cầu đã cứu chữa được nhiều người bệnh trong tình trạng “thập tử nhất sinh”. Hiện Phòng Xét nghiệm Khoa Cận lâm sàng đã lưu được một danh sách tình nguyện viên hiến máu khá dài. Nhờ họ mà bệnh viện tự hào là đã thành lập được Ngân hàng máu sống.
Bệnh viện huyện Sông Cầu ở xa Trung tâm Huyết học và truyền máu của tỉnh Phú Yên. Địa bàn huyện có nhiều đèo dốc hiểm trở nên tai nạn giao thông xảy ra. Bên cạnh đó, bệnh viện thường tiếp nhận nhiều ca sốt xuất huyết, sinh mất máu nặng... Trước cơn nguy kịch của bệnh nhân, đã có nhiều bác sĩ, y tá vừa phục vụ vừa tham gia hiến máu cứu người.
Phong trào hiến máu tình nguyện được ĐVTN hưởng ứng tích cực
Trước nhu cầu bức thiết về hiến máu cấp cứu, Ngân hàng máu sống của Bệnh viện huyện Sông Cầu đã ra đời.
Ngân hàng máu sống được thành lập trên cơ sở Hội Chữ thập đỏ phối hợp với Bệnh viện tham mưu cho UBND huyện tổ chức và thực hiện tốt phong trào Hiến máu tình nguyện do Trung tâm Huyết học và truyền máu tỉnh Phú yên phát động. Hàng năm vào cuối tháng 12, các cơ quan, đơn vị đóng trên địa bàn huyện về dự họp và đăng ký danh sách các thành viên hiến máu, trong đó số người dự bị nhiều hơn số người cho máu. Danh sách này được lưu giữ tại Hội Chữ thập đỏ và Phòng Xét nghiệm Bệnh viện huyện.
Khi có một ca cấp cứu cần máu khẩn cấp, trực lãnh đạo cho các bộ phận tiến hành thử nhanh nhóm máu người thân, nếu thiếu, sau đó liên hệ trực tiếp đến các thành viên có cùng nhóm máu và báo ngay cho Hội Chữ thập đỏ huyện. Thông thường khoảng 10-15 phút sau, những thành phần cần thiết đã có mặt đầy đủ. Nhân viên xét nghiệm là một số kỹ thuật chuyên môn trong vòng 15 phút và sau đó, người bệnh được truyền máu.
Ngân hàng máu sống là nguồn cung cấp máu chất lượng tốt hơn nhiều so với máu được lưu trữ tại ngân hàng máu: Huyết cầu có thời gian sống lâu hơn; cung cấp đủ lượng tiểu cầu và số yếu tố đông máu có lợi. Bên cạnh đó, thời gian người bệnh được nhận máu cũng nhanh hơn, từ 30 phút đến 1 giờ, trong khi nếu chờ máu của bệnh viện tỉnh phải mất 3 giờ. Số lượng máu từ ngân hàng máu sống cũng nhiều hơn. Đặc biệt, những người trực tiếp hiến máu còn kéo theo những người tình nguyện khác không có trong danh sách, qua đó xác định thêm nhóm máu một số người chưa biết để dự phòng. Tuy nhiên, ngoài những xét nghiệm bắt buộc như phải loại trừ trường hợp nhiễm HIV, viêm gan B, C qua test nhanh, không thể soi cấp cứu KSTSR trong những ca khẩn cấp.
Từ năm 2001 đến nay, Ngân hàng máu sống đã cung cấp cho bệnh viện 224 đơn vị máu để cấp cứu bệnh nhân. Nhờ vào lực lượng này, bệnh viện đã cấp cứu thành công nhiều trường hợp mất máu nặng. Cô giáo Nguyễn Thị Hương, 22 tuổi, là một ví dụ. Nhập viện trong tình trạng mạch 0, huyết áp 0 do tai nạn giao thông gây vỡ lách, vỡ xương chậu và tụ máu sau phúc mạc, cô được bệnh viện hồi sức cấp cứu, mổ và truyền 6 đơn vị máu tươi cùng nhóm. Bệnh nhân ra viện sau 10 ngày. Ông Trần Kim Sơn, 58 tuổi, nhập viện trong tình trạng mạch 0, huyết áp 0 vì vỡ gan sau tai nạn giao thông, đã có biểu hiện thở nhanh do thiếu khí, đồng tử giãn to, được truyền 6 đơn vị máu tươi cùng nhóm và mổ khâu gan vỡ; sức khỏe đã hồi phục. Bệnh nhân Nguyễn Thị Trinh, 36 tuổi, nhập viện trong tình trạng sốc do rối loạn đông máu, mạch 0, huyết áp 0, chảy máu răng, chảy máu âm đạo, chuyển dạ sinh giai đoạn hoạt động, được cấp cứu truyền 8 đơn vị máu B cùng nhóm của người thân và người tình nguyện từ Ngân hàng máu sống, nhờ đó khỏi bệnh.
Nhiều năm qua, Bệnh viện Sông Cầu đã cấp cứu thành công nhiều ca bệnh thiếu máu nặng gặp hầu hết ở các chuyên khoa, đó là nhờ có ngân hàng máu sống. Để giữ vững được phong trào và nhân rộng mô hình này đòi hỏi có sự phối hợp của nhiều ban ngành và các cơ quan đoàn thể trên địa bàn.
BS NGUYỄN DUY TỐT
