Nhu cầu đi lại, ăn uống, vui chơi giải trí trong dịp tết tăng gấp nhiều lần so với ngày thường. Dưới đây là một số biện pháp để tránh bị ngộ độc thực phẩm, say rượu, bia, say nắng, nóng, cảm lạnh và một số bệnh lý như tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa... trong những ngày tết.
Ăn uống phải, cân đối đúng bữa trong dịp tết - Ảnh: T.THỦY
ĂN ĐÚNG BỮA, ĐỦ CHẤT
Một chế độ ăn hợp lý vừa đảm bảo cho hệ tiêu hóa hoạt động bình thường, giúp quá trình hấp thu tốt và đảm bảo sức khỏe. Nếu ăn quá nhiều làm cho hệ tiêu hóa, nhất là dạ dày, quá tải, dễ gây nên rối loạn tiêu hóa, gây tiêu chảy, đau bụng sẽ giảm hấp thu chất dinh dưỡng ở ruột và nguy hại hơn có thể gây nên viêm dạ dày- ruột. Ăn uống hợp lý là ăn như ngày thường. Nếu tăng thêm các lượng thực phẩm như thịt, cá thì tăng vừa phải, tránh tình trạng “no dồn đói dập”. Ăn phải đúng bữa, đây là điều mỗi người cần lưu ý. Vì hệ tiêu hóa của con người hoạt động theo phản xạ có điều kiện, nếu ăn không đúng bữa sẽ gây nên hiện tượng lúc dạ dày tiết nhiều dịch vị thì không có thức ăn để tiêu hóa nên nguy cơ dịch vị gây viêm loét dạ dày rất cao. Hơn nữa, vào dịp tết nếu sử dụng nhiều thực phẩm ngọt sẽ gây nên hiện tượng no “giả tạo” khiến bạn không muốn ăn các thực phẩm khác, gây nên hiện tượng “cái không cần thì thừa, cái cần thì thiếu”. Trong dịp tết, mọi người phải đảm bảo ăn đúng bữa, cân đối thực phẩm trong bữa ăn, ăn đa dạng các loại thực phẩm và phải giữ vệ sinh trong ăn uống, nhất là rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn.
SỬ DỤNG THỨC UỐNG HỢP LÝ
Sử dụng thức uống loại gì, số lượng bao nhiêu là hợp lý, điều này rất khó định lượng. Thông thường trong các dịp lễ hội, tết thì nhu cầu sử dụng các loại đồ uống, nhất là các loại đồ uống có cồn tăng lên và đây cũng là nguyên nhân làm gia tăng tỉ lệ ngộ độc cồn, tai nạn giao thông, bạo lực…
Ngay khi chỉ uống một lượng vừa phải cồn trong máu (0,2%o tương đương với 0,3 lít bia hoặc 100ml rượu vang), tùy theo cân nặng và cấu tạo của cơ thể, cồn đã có tác động đến hệ thần kinh và đặc biệt là lên não: góc nhìn bị thu hẹp lại và thời gian phản ứng bị chậm đi. Trong một cơn say rượu con số tế bào não chết đi có thể lên đến 10 triệu. Vì vậy, việc lựa chọn thức uống và lượng uống có lợi cho sức khỏe là điều cần quan tâm.
NGỦ ĐẦY GIẤC
Ngủ rất quan trọng cho sức khỏe, vì giấc ngủ giúp hồi phục sức khỏe, người bình thường phải ngủ đủ 8 giờ, giấc ngủ phải sâu (ngủ ngon), nếu thiếu ngủ sẽ thiếu tập trung, các thao tác thiếu chính xác, khả năng phán đoán giảm, phản xạ chậm. Trong các lễ hội, tết mọi người thường tranh thủ thăm hỏi bà con, xóm giềng hoặc “ham vui quá đà” nên không chú trọng đến giấc ngủ. Đây cũng là một trong các nguyên nhân làm gia tăng tai nạn giao thông, tai nạn sinh hoạt.
VUI CHƠI HỢP LÝ
Các bậc phụ huynh cần chú ý để con em vui chơi trong dip tết nhưng không quá đà, ảnh hưởng đến sức khỏe. Cho trẻ chơi những trò chơi phù hợp với lứa tuổi, tránh các trò chơi mạo hiểm, bạo lực, các trò chơi tác động mạnh đến tâm lý trẻ. Đặc biệt các trẻ em có tâm lý yếu, hay các trẻ bị các bệnh tim, các bệnh mãn tính khác thì cần có những trò chơi nhẹ nhàng hợp với sức khỏe. Không để trẻ chơi nhiều trò chơi hay chơi quá lâu vì sẽ ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ.
TRÁNH BỊ SAY NẮNG HAY CẢM LẠNH
Tình trạng này thường hay gặp trong các dịp tết. Vì vậy, khi đi ra ngoài cần đội mũ để tránh nắng. Trong những ngày nắng gắt không nên ra ngoài hay tham gia các trò chơi ngoài trời quá lâu. Tốt nhất nếu đi ngoài nắng phải có mũ che đầu và gáy, cứ 45 - 60 phút ở ngoài trời phải vào nhà hay bóng râm nghỉ 15 - 20 phút để tránh say nắng. Nếu trời lạnh phải mặc ấm, giữ ấm vùng cổ họng, phải mang khẩu trang che mũi miệng, khẩu trang vừa có tác dụng giữ ấm đường hô hấp trên vừa có tác dụng ngăn ngừa bụi và các tác nhân gây bệnh xâm nhập vào đường hô hấp.
Bác sĩ NGUYỄN VINH QUANG
Giám đốc Trung tâm TTGDSK Phú Yên
