Bộ Y tế đã cấm sử dụng hàn the trong việc bảo quản và chế biến các loại thực phẩm, trong đó có giò chả. Tuy nhiên, hiện vẫn còn một số cơ sở sản xuất kinh doanh giò chả ở Phú Yên sử dụng loại phụ gia độc hại này. Báo Phú Yên trao đổi với bác sĩ Nguyễn Văn Tâm, Chánh Thanh tra Sở Y tế Phú Yên xung quanh vấn đề này.
Công ty cổ phần Phát triển khoa học công nghệ Mỹ Úc giới thiệu phụ gia thay thế hàn the trong sản xuất giò chả tại Phú Yên - Ảnh: MINH NGUYỆT
* Thưa bác sĩ, hàn the gây tác hại như thế nào đối với sức khỏe con người?
- Hàn the là phụ gia thường được sử dụng để thực phẩm có độ giòn, dai, làm ngon miệng, có thể bảo quản thực phẩm lâu ngày, không bị thiu thối. Hàn the có tên thương mại là borax, rất độc hại. Chất hàn the khi ăn vào cơ thể chỉ có 85% được đào thải ra ngoài, còn 15% tích tụ trong mô mỡ, thần kinh, có thể gây tổn thương gan, thoái hóa cơ quan sinh sản. Với phụ nữ mang thai, hàn the đào thải qua sữa, nhau thai, ảnh hưởng không tốt đến thai nhi. Mặt khác, hàn the còn cản trở quá trình hấp thụ protein, gluxit, dẫn đến hiện tượng khó tiêu hóa, chán ăn, mệt mỏi… Nếu dùng thực phẩm có hàn the lâu ngày sẽ làm ảnh hưởng đến sự phát triển, đặc biệt đối với trẻ. Ngộ độc hàn the có hai dạng: Dạng cấp tính xảy ra 6 - 8 giờ sau khi ăn với triệu chứng buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau cơ, cứng cơ, chuột rút vùng bụng, vật vã, phụ nữ có thai bị sẩy thai. Dạng ngộ độc mãn tính là hàn the tích lũy trong cơ thể, có các biểu hiện như mất cảm giác ăn ngon, nôn, tiêu chảy nhẹ, rụng tóc… Ngoài ra, hàn the còn làm tổn thương các tế bào gan, teo tinh hoàn và là một trong những nguyên nhân gây ung thư.
Mặc dù hàn the rất độc hại nhưng một số người do vô ý, thiếu hiểu biết hay vì lợi nhuận vẫn cho thêm hóa chất này vào các loại thực phẩm cần có độ giòn, dai, khó bảo quản như: bánh phở, hủ tiếu, nem, chả, dưa chua…
* Cần phải làm gì để ngăn ngừa việc sử dụng các độc chất trong thực phẩm?
- Điều này đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng với truyền thông đại chúng trong việc tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân nhằm bỏ thói quen dùng hóa chất trong chế biến thực phẩm hàng ngày; tăng cường kiểm tra các cơ sở sản xuất và có biện pháp mạnh đối với những trường hợp vi phạm. Bộ Y tế đã ra quyết định cấm sử dụng hàn the để chế biến và bảo quản thực phẩm. Tuy nhiên đến nay, một số cơ sở sản xuất, người chế biến thực phẩm ở Phú Yên vẫn sử dụng hàn the. Chả lụa là sản phẩm có chứa hàn the nhiều nhất, kế đó là mì sợi. Đây cũng là hai sản phẩm mà người tiêu dùng sử dụng thường xuyên, đặc biệt là khi có đám tiệc.
* Ngành Y tế đối phó như thế nào với tình trạng này?
- Trong thời gian tới, Sở Y tế Phú Yên sẽ tổ chức kiểm tra lấy mẫu đồng loạt để đánh giá, xử lý những cơ sở cố tình cho hàn the vào thực phẩm. Theo chỉ đạo của UBND tỉnh, chúng tôi sẽ thông báo lên các phương tiện thông tin đại chúng các cơ sở sản xuất giò chả có hàn the, đưa đến người tiêu dùng chất độc hại. Căn cứ Nghị định 45 của Chính phủ, những người sản xuất sản phẩm có hàn the sẽ bị phạt tiền từ 10 - 15 triệu đồng. Nếu các cơ sở muốn tiếp tục kinh doanh giò chả thì nên thực hiện đúng các yêu cầu để được cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Khi họ đã có giấy chứng nhận, chúng tôi tiếp tục kiểm tra xem có sử dụng hàn the trong sản phẩm hay không. Chúng tôi cố gắng ngăn chặn việc đưa hàn the vào thực phẩm.
* Xin cảm ơn ông!
Phú Yên hiện có 30 cơ sở sản xuất giò chả, trong đó TP Tuy Hòa có 20 cơ sở. Từ đầu năm đến nay, đoàn kiểm tra Sở Y tế đã kiểm tra 20 cơ sở sản xuất giò chả trong toàn tỉnh, phát hiện 7 cơ sở không đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Trong 8 mẫu xét nghiệm, 3 mẫu có hàn the với tỉ lệ 37,5%.
MINH CHÂU (thực hiện)
