Nếu như năm 2000, toàn tỉnh có 5.964 người mắc sốt rét (6 ca tử vong) thì đến năm 2005, số người mắc bệnh này chỉ còn 839, năm 2007 còn 653 ca. Đặc biệt, trong 6 tháng đầu năm nay, sốt rét giảm 55,7% so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ có 140 ca mắc. Thực tế này khẳng định sốt rét ở Phú Yên giảm mạnh và có yếu tố giảm bền vững.

Xét nghiệm tìm nguyên nhân bệnh sốt rét ở Sơn Hòa - Ảnh: T.THỦY

 

LÀM TỐT VIỆC PHÒNG CHỐNG

Theo bác sĩ Ngô Đức Thịnh, Trưởng khoa Sốt rét-Bướu cổ (Trung tâm Y tế dự phòng Phú Yên), số người mắc bệnh sốt rét hằng năm đều giảm (hơn 17%/năm) chính là nhờ các biện pháp phòng chống sốt rét (PCSR) từ tuyến tỉnh đến cơ sở ngày càng phát huy hiệu quả. Mạng lưới y tế PCSR tại 66 xã trong chương trình hoạt động rất đều. Các thôn, buôn có cán bộ y tế giám sát, phát hiện ca bệnh kịp thời, phát hiện sớm sự gia tăng sốt rét tại các điểm nóng. Trạm y tế các xã miền núi đều có cán bộ chuyên trách sốt rét, được đào tạo và tập huấn về giám sát dịch tễ, chẩn đoán và điều trị. Cùng với việc trang bị kính hiển vi để chẩn đoán và điều trị bệnh sốt rét tại cơ sở, ngành đã xây dựng được nhiều điểm điều trị chuẩn sốt rét.

Các đội vệ sinh phòng dịch-chống sốt rét tuyến huyện trong thời gian qua đã có nhiều nỗ lực trong công tác điều hành, áp dụng các biện pháp chuyên môn kỹ thuật. Đội y tế lưu động PCSR thường xuyên tăng cường giám sát dịch tễ ở các vùng trọng điểm sốt rét, ổ dịch cũ, vùng có nguy cơ xảy ra dịch, kịp thời báo lên tuyến trên để có hướng giải quyết. Tổ côn trùng tuyến tỉnh tích cực điều tra, nghiên cứu sự phân bố vector từng vùng để có biện pháp can thiệp, chỉ định vùng phun, tẩm hóa chất cho phù hợp.

 Bác sĩ Ngô Đức Thịnh cho biết, một thành công trong công tác PCSR chính là giám sát cộng đồng tốt. Trước đây, ý thức phòng bệnh của người dân trong vùng sốt rét lưu hành chưa cao; tình trạng di dân từ vùng không có sốt rét vào vùng sốt rét để làm ăn, làm tái xuất hiện nguy cơ mắc bệnh này. Ba năm qua, công tác giám sát cộng đồng được quan tâm đúng mức, các biện pháp PCSR thích hợp được triển khai cho nhóm đối tượng có nguy cơ cao. Được sự  hỗ trợ của Quỹ toàn cầu PCSR, tỉnh đã triển khai thí điểm quản lý dân di cư tại 16 xã trọng điểm có sốt rét ở Đồng Xuân, Sơn Hòa, Sông Hinh, Tây Hòa. Người dân từ các tỉnh Đắk Lắk, Nghệ An hay từ các địa phương khác trong tỉnh về Ea Lâm, Ea Ly (Sông Hinh), Sơn Hội, Ea Chàrang (Sơn Hòa), Sơn Thành Đông, Sơn Thành Tây (Tây Hòa), Xuân Lãnh, Xuân Quang 2 (Đồng Xuân)… đều được quản lý bệnh chặt chẽ. Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng huyện Sơn Hòa Trần Như Tiến nói: “Nhờ làm tốt công tác quản lý dân di cư, mà trên địa bàn Sơn Hòa sốt rét giảm rõ rệt. Cụ thể, trong 6 tháng đầu năm nay, toàn huyện chỉ có 8 người mắc”.

KHÔNG CÓ DỊCH

Bệnh sốt rét giảm, không có tử vong, không xảy ra dịch ở Phú Yên trong nhiều năm qua, một phần nhờ kinh nghiệm chẩn đoán, điều trị sớm và đúng bệnh. Đội ngũ cán bộ y tế tuyến huyện, xã đều nắm vững kiến thức về giám sát dịch tễ, chẩn đoán, điều trị theo phác đồ của Bộ Y tế. Bên cạnh đó, việc tẩm mùng, phun hóa chất được triển khai định kỳ trước đợt cao điểm có sốt rét. Thuốc được quản lý và cung cấp miễn phí, đầy đủ, không để nhân dân thiếu thuốc điều trị. Một khi được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, chưa tới 10 ngày, bệnh nhân sẽ khỏi bệnh. Bên cạnh đó, nhờ làm tốt công tác giáo dục truyền thông PCSR, nhận thức của người dân về bệnh này và ý thức phòng bệnh cho cá nhân, gia đình được nâng lên rõ rệt.

Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh Nguyễn Hùng cho biết: Nhờ cấp mùng nhiều, quản lý vector và điều trị sớm nên bệnh không lây nhiều, giảm tử vong. Trong tổ chức điều hành dự án PCSR, các cấp chính quyền từ tỉnh đến xã đều thành lập ban chỉ đạo; ngành Y tế đầu tư nguồn lực và kịp thời đề ra các biện pháp, giải pháp; có biểu đồ theo dõi, dự báo dịch sớm. Trong xây dựng kế hoạch PCSR hàng năm, căn cứ vào tình hình thực tế, ngành dự báo cho năm sau để xây dựng nguồn lực, đảm bảo thuốc, hóa chất, triển khai kịp thời và đúng tiến độ. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hùng, ở một số nơi, nguy cơ sốt rét vẫn còn, đòi hỏi sự nỗ lực hơn nữa trong công tác dự phòng. Nếu lơ là thì một, hai năm sau, bệnh sẽ quay lại.

THU THỦY