Thuốc giảm đau có tác dụng giảm đau tức thời, nhưng về lâu dài lại ảnh hưởng rất lớn đến sức khỏe. Thế nhưng hiện nay, nhiều người có thói quen mỗi khi bị đau là tự ý mua thuốc uống hoặc bôi mà không có sự hướng dẫn của bác sĩ.

Sử dụng thuốc giảm đau phải theo sự chỉ dẫn của thầy thuốc - Ảnh: P.THÙY

Tại một quầy thuốc Tây trên đường Nguyễn Huệ (TP Tuy Hòa), tôi gặp hai vợ chồng già vào mua thuốc. Tò mò tôi hỏi, mới biết cháu nội của họ bị té sưng mắt cá chân, cha mẹ lại đi vắng. Thay vì mua loại thuốc bôi bình thường, ông bà lại mua thuốc giảm đau cho cháu uống. Dù chủ quầy thuốc tư vấn là chỉ nên dùng thuốc bôi ngoài da rồi sau đó đưa đến bác sĩ, nhưng hai cụ kiên quyết không chịu.

Ông M.X.H (xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa) vào viện vì sử dụng thuốc giảm đau thường xuyên khi bị bệnh đa khớp. Thuốc giảm đau chỉ giúp bệnh nhân giảm đau tức thời, sau đó các khớp sẽ sưng nóng đỏ, đi lại khó khăn và càng nhức nhối hơn. Ông H cho biết mình có tiền sử về bệnh khớp nhưng chưa một lần đến bệnh viện mà toàn chữa bệnh theo kinh nghiệm dân gian, uống hết lá này đến rễ khác, khi nào đau lại uống hoặc bôi thuốc giảm đau. Đến lúc ông dùng thuốc không còn có tác dụng do bị “lờn”, gia đình mới quyết định đưa vào bệnh viện. Hiện ông H đang dần hồi phục, nhưng chắc chắn thời gian điều trị sẽ kéo dài hơn những bệnh nhân khác.

Theo các bác sĩ, trong những trường hợp bị các sang chấn như phần mềm bị sưng bầm, bong gân, trật khớp…, nên dùng các chế phẩm bôi ngoài da có tác dụng nóng như Salonpas, Pekindon, Deep heat… Tuy nhiên, tuyệt đối không dùng các loại thuốc này cho những người bị viêm khớp, nhức xương, có triệu chứng sưng tấy, nóng đỏ hoặc bị nhiễm trùng.

Trên thị trường thuốc hiện nay có rất nhiều loại thuốc giúp cho chúng ta mỗi khi bị đau, viêm ngoài da. Thuốc giảm đau, làm nóng, làm lạnh tại chỗ tiện lợi khi sử dụng. Nhưng tùy vào hoàn cảnh, tùy vào loại bệnh mà sử dụng thuốc như thế nào cho phù hợp là yêu cầu quan trọng nhất. Bác sĩ Trần Minh Tâm, Phó Giám đốc Bệnh viện Đa khoa Phú Yên nói: Sử dụng thuốc giảm đau cần theo hướng dẫn của bác sĩ. Người thường xuyên sử dụng thuốc giảm đau rất dễ bị xuất huyết đường tiêu hóa, nhất là chảy máu dạ dày. Thuốc giảm đau còn gây tổn thương gan, thận, làm ù tai nếu dùng thường xuyên; tình trạng đau khớp sẽ nặng hơn, thậm chí bị viêm nếu cắt cơn bằng thuốc giảm đau. Các loại thuốc này có thể giúp người bệnh dễ chịu khi làm giảm bớt cơn đau nhưng tốc độ đau sẽ tăng lên vào cơn đau tiếp theo, gây hậu quả nghiêm trọng hơn nếu quá lạm dụng hoặc dùng không đúng mục đích. Bản thân thuốc giảm đau đã nguy hiểm, đặc biệt, đối với những người có tiền sử về bệnh xuất huyết dạ dày. Tăng huyết áp cũng là một loại tác dụng phụ không mong muốn khi dùng thuốc giảm đau. Mỗi loại thuốc có các biệt dược khác nhau, nên phải chú ý khi sử dụng, tuyệt đối không nên dùng lâu dài nếu chưa có sự chỉ định. Những bệnh nhân đau khớp không nên dùng thuốc có chế phẩm Corticoid, nhất là người già vì rất dễ gây các bệnh như: mục xương, tiểu đường… Đau là một triệu chứng báo động, khi đó phải tìm ra nguyên nhân để điều trị, đừng vội dùng thuốc giảm đau. Chẳng hạn, với các triệu chứng đau ruột thừa, đau đa khớp…, nếu dùng thuốc giảm đau thì hậu quả khôn lường.

Theo các nhà chuyên môn, nhiều người sử dụng thuốc giảm đau, đã phải gánh chịu nhiều hậu quả và bị những cơn đau mãn tính. Trong các loại thuốc giảm đau đang bày bán nhan nhản trên thị trường hiện nay, cần lưu ý nhất là Aspirin vì khi sử dụng cho trẻ em rất dễ ảnh hưởng đến gan và não bộ. Chính vì vậy, các chuyên gia y tế khuyến cáo mỗi khi sử dụng thuốc nói chung và thuốc giảm đau nói riêng nên chú ý các vấn đề sau đây: Đọc kỹ trước khi sử dụng; thông báo cho bác sĩ nếu thấy xuất hiện những dấu hiệu bất thường; mua thuốc tại các đại lý quen, có đăng ký hợp pháp; uống thuốc bằng nước đun sôi để nguội, không uống nước hoa quả.

PHẠM THÙY