Sinh nở vào mùa hè nóng bức thường khiến các sản phụ và trẻ sơ sinh khó chịu so với những tháng mùa mưa. Thế nhưng, theo các bác sĩ chuyên khoa, mùa hè lại là thời điểm tốt và lý tưởng cho sức khỏe của sản phụ và sự phát triển toàn diện của thai nhi nhờ ánh nắng mặt trời.
NHỮNG QUAN ĐIỂM SAI LẦM
Theo nguyên lý, sau khi sinh con, sản phụ thường ra rất nhiều mồ hôi và thường đi tiểu nhiều, vì thế trong vòng vài ngày sau sinh, sản phụ nên tắm rửa sạch sẽ để tránh mùi cơ thể và vi khuẩn gây bệnh ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của sản phụ và trẻ sơ sinh, gây ảnh hưởng lớn đến tâm lý của sản phụ và làm giảm chất lượng cũng như số lượng sữa mẹ tiết ra trong quá trình nuôi trẻ. Vậy nhưng, nhiều gia đình chăm sóc sản phụ sau sinh quá kỹ, bắt sản phụ phải nằm lửa và xông hơi, ở trong phòng kín, không được đụng nước cho đến khi đầy tháng mới được đánh răng, tắm, gội… Điều này sẽ ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của sản phụ và trẻ sơ sinh, gây ra một số bệnh như: trầm cảm, nhiễm khuẩn, loãng xương cho mẹ, còi xương cho con, đặc biệt là không tổng hợp được một số vitamin cần thiết để bảo vệ sức khỏe mẹ, tăng cường sức đề kháng và phát triển của hệ xương khớp ở trẻ sơ sinh.
Chị Hoàng Thanh Hồng (TP Tuy Hòa) cho biết: “Hồi tôi sinh con đầu lòng, gia đình rất mừng, mẹ tôi và mẹ chồng chăm sóc khá kỹ theo cách cổ truyền. Cả hai bà mẹ đều không cho tôi ra tắm nắng mà phải ở trong phòng tối, kín gió. Sau khi sinh, nhiều người nói tôi tái xanh, thiếu sức sống”. Chị Nguyễn Thị Thu (TP Tuy Hòa) chia sẻ: “Mẹ chồng tôi là người chăm sóc khi tôi sinh nở đứa con thứ hai. Bà bảo tôi phải nằm lửa trong điều kiện thời tiết nóng bức; chỉ ăn cơm với thịt kho tiêu và luôn ở trong phòng kín. Nhiều lúc, tôi muốn ra ngoài cho thoáng gió cũng không được nên tôi có cảm giác rất bứt rứt, khó chịu. Nặng hơn, tôi bị nhiễm khuẩn vết thương do sinh mổ, phải đến bệnh viện để điều trị”.
Ngoài việc kiêng khem quá mức như hai trường hợp trên, nhiều gia đình còn cho sản phụ ăn quá nhiều đồ bổ. Nhưng đâu biết rằng, đa số những loại đồ bổ thường cho các sản phụ sử dụng sau sinh đều rất khó tiêu hóa và có thể gây những biến chứng nguy hiểm ảnh hưởng đến sức khỏe.
LỜI KHUYÊN CỦA BÁC SĨ
Bác sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản Phú Yên, cho biết: Trong hai ngày sau sinh, người thân và gia đình chỉ nên cho các sản phụ ăn súp, cháo, mì và những đồ ăn dễ tiêu hóa, tránh việc ăn ngay những thức ăn nhiều dầu mỡ, khó tiêu và lượng đồ ăn cũng nên được bổ sung từ ít tới nhiều, tránh gây ảnh hưởng nhiều tới dạ dày. Tùy vào tình hình sức khỏe và tình trạng của vết thương sau sinh mà sản phụ có thể tăng dần các bài tập thể dục trên giường, tại nhà để giúp tử cung, trực tràng, bàng quang sớm lấy lại trạng trái bình thường.
Đối với những sản phụ sinh mổ, 6 giờ sau sinh không nên ăn gì, nếu quá đói thì nên ăn những thức ăn nhẹ như: súp, cháo trắng để tăng dần nhu động ruột, thúc đẩy “xì hơi” cũng như bài tiết dễ dàng.
Bên cạnh những lưu ý về chế độ ăn uống hàng ngày có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của sản phụ và trẻ sơ sinh, thì sau sinh, nhiều sản phụ và người thân trong gia đình sản phụ sợ trẻ sơ sinh bị lạnh chưa quen với nhiệt độ bên ngoài hoặc thấy trẻ hay giật mình nên đắp cho trẻ nhiều khăn và mặc nhiều quần áo… Điều này sẽ làm nhiệt độ cơ thể trẻ tăng cao trong thời tiết nóng bức, dễ gây nhiễm khuẩn, tạo nấm và các bệnh ngoài da khác.
Cũng theo bác sĩ Tuấn, vào mùa hè, sản phụ và trẻ sơ sinh nên tiếp xúc và tận hưởng ánh nắng mặt trời tốt nhất vào buổi sáng từ 6giờ - 6 giờ 30 để cơ thể tự tổng hợp các chất cần thiết, dễ dàng hấp thụ tốt nhất vitamin D. Vì vitamin D từ ánh nắng vô cùng quan trọng trong việc tạo xương ở trẻ nhỏ. Thiếu hụt vitamin D, sản phụ sẽ có nguy cơ cao mắc bệnh loãng xương và trẻ sơ sinh mắc chứng vàng da, còi xương, chậm lớn... Tắm nắng sớm luôn được các bác sĩ khuyến khích, đây là phương pháp bổ sung vitamin D hữu hiệu nhất, lại không tốn kém.
Bà Lê Thị Kim Liên, Phó trưởng Khoa Chăm sóc sức khỏe sinh sản (Trung tâm Y tế huyện Sông Hinh), cho biết: “Trung tâm Y tế huyện Sông Hinh luôn tuyên truyền, vận động, hướng dẫn các sản phụ sau khi sinh phải thường xuyên tắm nắng cho cả mẹ lẫn con để tránh bị vàng da cho trẻ và tăng sức đề kháng cho cả hai mẹ con”.
Các chuyên gia y tế khuyên rằng, mùa hè còn là mùa của những loại trái cây tươi ngon, nhiều dinh dưỡng, đa dạng và phong phú nhất trong năm. Sản phụ nên tận dụng nguồn hoa quả nhiệt đới vô cùng phong phú này để chế biến thành nhiều loại thức uống thơm ngon, bổ dưỡng, giúp cơ thể bổ sung thêm nhiều vitamin, khoáng chất, tăng cường sức đề kháng. Bên cạnh đó, sản phụ cũng cần lưu ý phòng tránh các bệnh mùa hè, nhất là bệnh về đường hô hấp và ngoài da. Ngoài ra, để phòng bệnh loãng xương cho sản phụ và bệnh còi xương, vàng da ở trẻ sơ sinh, phòng ở của sản phụ và trẻ sơ sinh phải luôn sạch sẽ, thoáng khí, đón được ánh nắng mặt trời vào buổi sáng sớm.
NHƯ NGUYỆN
