Hỏi: Tôi bị sốt, ho, nhức đầu, chích thuốc hoài nhưng không đỡ. Lương y bảo bị thương hàn, cho mấy thang uống không khỏi mà còn ho nhiều hơn, khạc đàm đặc, sốt cao. Bác sĩ bảo bị sưng phổi, chích kháng sinh gần một tháng mới đỡ. Hiện tại tôi vẫn còn mệt, ăn uống kém, có phải bị thương hàn không?
(Lê Hoài Bảo, phường Phú Lâm, TP Tuy Hòa)
Trả lời: Với những triệu chứng đã kể ở trên, có thể chẩn đoán theo từ chuyên môn là bạn bị viêm phế quản-phổi. Bác sĩ nói “sưng phổi” cho dễ nghe theo cách nói phổ thông. Đây là tình trạng bội nhiễm tiếp sau một chứng “cảm” thông thường không được chăm sóc đúng. Đông y chẩn đoán thương hàn là muốn chỉ tình trạng nhiễm (thương) phải khí lạnh (hàn) từ bên ngoài vào gây các xáo trộn bên trong cơ thể, thường vẫn gọi là bị cảm lạnh.
Các triệu chứng cảm lạnh như: Sốt, đau đầu, đau mình mẩy, ớn lạnh, chảy mũi nước, ho, đau rát cổ. Nguyên nhân của cảm lạnh theo tây y là do vi-rút (siêu vi). Gần 200 loài vi-rút khác nhau có thể gây ra chứng cảm lạnh, bệnh lây theo đường hô hấp; đôi khi được gọi là sốt nhiễm siêu vi.
Theo cách nghĩ thông thường, người bị cảm lạnh là do đi ngoài trời gió lạnh mặc không đủ ấm hoặc dầm mưa. Điều này chỉ đúng trong trường hợp trời sắp mưa hoặc lúc bắt đầu mưa, vì lúc đó trong không khí có rất nhiều âm điện tử chạy lờn vờn. Nếu bị nhiễm vào cơ thể quá nhiều, các âm điện tử này làm lệch lực tĩnh điện của cơ thể về phía âm, làm giảm sức đề kháng của cơ thể, vi trùng nhân cơ hội gây bệnh.
Cảm lạnh thường tự khỏi trong vòng 3-7 ngày. Một số trường hợp bị bội nhiễm bởi các loại vi khuẩn khác làm bệnh nặng hơn như: Viêm thanh-khí-phế quản, viêm phổi, viêm não tủy, viêm tim…
Tây y cũng có tên bệnh thương hàn (typhoid) là bệnh do loài vi khuẩn Salmonella gây nên. Bệnh này lây theo đường ăn uống. Bệnh gây tổn thương ở ruột, triệu chứng thường là sốt kéo dài, người bệnh có tình trạng li bì, suy kiệt, biến chứng nặng của bệnh là thủng ruột, viêm cơ tim.
Như vậy, bệnh thương hàn của đông và tây y là hai bệnh hoàn toàn khác nhau về nguyên nhân, cách lây bệnh, tiến triển bệnh. Nếu bác sĩ đã chẩn đoán và cho thuốc điều trị thích hợp thì không còn biến chứng. Hiện tại, bạn còn mệt là do sau đợt bệnh kéo dài, gây suy kiệt, bạn cần nghỉ ngơi, ăn uống đủ dinh dưỡng, sức khỏe sẽ dần dần hồi phục.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
