Hỏi: Tôi có vài nốt tàn nhang không được đẹp nên muốn làm thẩm mỹ. Tham khảo trên mạng cũng như nghe bạn bè mách bảo một số nơi làm, mấy chỗ làm đẹp họ cũng bảo tẩy được, nhưng tôi vẫn còn băn khoăn, chỉ lo tiền mất tật mang. Ý kiến bác sĩ như thế nào?
Lê Thúy Hiền (phường Phú Lâm, TP Tuy Hòa)
Trả lời: Tàn nhang là những chấm nâu, phẳng, không gồ lên khỏi mặt da, bờ đều. Tàn nhang thường thấy nhiều ở những người có màu da sáng và hiện diện ở nhiều vùng trên thân thể như trán, má, mũi, vai, cẳng tay, tức là những vùng tiếp xúc nhiều với ánh sáng mặt trời. Tàn nhang thường có màu đều từ hơi đỏ, vàng, nâu nhạt, nâu sẫm, nói chung là sẫm hơn màu da xung quanh. Nốt tàn nhang thông thường chỉ nhỏ bằng đầu chân lông; tàn nhang do ảnh hưởng ánh nắng mặt trời có màu sẫm hơn, kích thước lớn hơn.
Bản chất của tàn nhang là do sự gia tăng của chất sắc tố da, gọi là melanin; không phải do sự gia tăng tế bào tạo sắc tố (melanocyte). Tàn nhang hình thành do kết hợp hai yếu tố: di truyền và ánh nắng mặt trời. Khi bị chiếu nắng hoặc tia cực tím, lớp da bên ngoài sẽ dày lên, tế bào tạo sắc tố sẽ tăng tạo melanin nhằm bảo vệ da, sự tập trung không đồng đều melanin tạo nên các nốt tàn nhang.
Tàn nhang là một biểu hiện lành tính của da và không phát triển thành ung thư. Có những nốt tàn nhang xuất hiện từ nhỏ, trở thành dấu hiệu nhận dạng của một số người, số khác xuất hiện qua thời gian. Tuy nhiên, nếu không an tâm về sự hiện diện một nốt tàn nhang nào đó: thời điểm xuất hiện, kích thước, màu sắc…, bạn nên đến khám ở một bác sĩ chuyên khoa da liễu. Nhiều bệnh lý biểu hiện trên da nhìn có vẻ giống nhau nhưng thuộc về những bệnh lý hoàn toàn khác, chỉ có bác sĩ chuyên khoa mới chẩn đoán đúng được.
Vì không thay đổi được yếu tố di truyền, nên chúng ta chỉ có thể làm giảm nhẹ tàn nhang bằng những cách hạn chế ánh nắng trực tiếp như đội mũ rộng vành, mặc quần áo bảo hộ, đeo mạng che mặt, bôi kem chống nắng khi ra ngoài, làm việc ngoài trời. Lưu ý, các biện pháp bảo vệ phải bắt đầu ngay từ khi còn là trẻ nhỏ.
Điều trị tàn nhang thường không đạt kết quả hoàn toàn đối với mọi người. Các loại kem tẩy trắng, hóa chất theo kinh nghiệm chỉ có tác dụng làm nhạt màu tạm thời, hơn nữa nếu sử dụng không đúng có thể gây tổn hại hơn như để lại sẹo, viêm da kích thích. Xóa tàn nhang bằng laser là phương pháp tiên tiến, nhưng cũng phải được thực hiện bởi những bác sĩ chuyên khoa được đào tạo chuyên sâu. Không phải bác sĩ nào cũng có thể xóa tàn nhang bằng laser. Bởi trong điều trị thẩm mỹ bằng laser, muốn đạt hiệu quả tốt, việc xác định bước sóng rất quan trọng. Thao tác không chuẩn xác sẽ gây ra những tai biến khôn lường.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
