Hiện nay ở Phú Yên nói chung, TP Tuy Hòa nói riêng, dịch vụ ăn uống, đặc biệt là thức ăn đường phố phát triển hết sức đa dạng và phong phú, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của người dân nói chung, khách du lịch nói riêng. Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi trên, việc cung cấp thức ăn đường phố nếu không đảm bảo các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm thì sẽ mang lại nhiều hậu quả cho người tiêu dùng, nhất là khi thời tiết nắng nóng như hiện nay.
PHÁT TRIỂN TRÀN LAN
Trên khắp các đường phố Tuy Hòa, hàng quán ăn uống lớn nhỏ đua nhau mọc lên như “nấm”. Nhiều quán cà phê cũng đã phối hợp kinh doanh phục vụ ăn sáng.
Lợi ích của dịch vụ cung cấp thức ăn đường phố có lẽ ai ai cũng biết và không cần bàn cãi, nhất là ở một thành phố trẻ đang phát triển như TP Tuy Hòa. Nó đáp ứng được nhu cầu của người dân trong thời kỳ phát triển CNH, HĐH của đất nước nói chung, Phú Yên nói riêng. Chị Lê Thị Hồng (phường 7, TP Tuy Hòa), cho rằng: “Ở TP Tuy Hòa có thể thấy thức ăn đường phố đang được mọi người ưa chuộng. Tại tuyến đường Trường Chinh và khu vực chợ Phường 7, thời gian gần đây quán xá các loại mọc lên dày đặc. Thật tiện lợi mỗi khi gia đình tôi có nhu cầu mua các loại thức ăn. Tuy nhiên, không phải ai bán hàng cũng chú ý đến vấn đề vệ sinh, đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng. Tôi chỉ chọn mua thực phẩm ở những nơi quen và có giấy chứng nhận, cam kết”.
Bác sĩ Đoàn Hùng Ánh, Giám đốc Trung tâm Y tế TP Tuy Hòa, cho biết: “Chỉ riêng tại TP Tuy Hòa, số lượng các hàng quán thuộc thức ăn đường phố phát triển nhanh. Hiện thành phố quản lý trên 400 quán ăn phục vụ từ 50 đến 200 suất ăn/lần, trong đó từ đầu năm đến nay chỉ có trên 70 quán mới được cấp chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm. Tuyến xã, phường quản lý hơn 600 quán kinh doanh nhỏ, lẻ. Qua đợt kiểm tra an toàn vệ sinh thực phẩm mới đây, tổ liên ngành phường, xã đánh giá hầu hết các quầy quán phục vụ đều thực hiện đúng cam kết, trừ các gánh hàng rong ngoài đường, điểm kinh doanh không cố định… chưa được kiểm soát. Trong khi đó, kiểu kinh doanh này đang phát triển ở hầu hết các tuyến phố ở Tuy Hòa, nhất là các đường Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Trường Chinh, Hùng Vương… Đây chính là những khó khăn mà các ngành quản lý đang gặp phải”.
Vào mùa hè, nhiệt độ trong ngày có khi lên đến 38-39oC thì thực phẩm nói chung, thức ăn đường phố nói riêng rất dễ bị biến chất, hư hỏng; các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng dễ xâm nhập vào thực phẩm và phát triển gây bệnh cho người tiêu dùng.
NHỮNG KHUYẾN CÁO
Thức ăn đường phố thường được chế biến sẵn, phong phú về món ăn, màu sắc khá hấp dẫn, dễ dàng phân phối. Người cung cấp thường để trong các tủ hoặc trên bàn cho người tiêu dùng dễ dàng lựa chọn. Chính những điều này lại tạo thuận lợi cho tác nhân làm mất an toàn vệ sinh thực phẩm xâm nhập vào thức ăn. Vì vậy, để đảm bảo an toàn vệ sinh đối với thức ăn đường phố chúng tôi có một số khuyến cáo sau đây:
Đối với người cung cấp cần tuân thủ các quy tắc về an toàn thực phẩm như: lựa chọn thực phẩm phải đảm bảo về chất lượng, không vì lợi nhuận mà chọn những thực phẩm đã biến chất, hư hỏng. Trong quá trình chế biến phải đảm bảo sạch sẽ, không để lẫn lộn các thực phẩm sống với thực phẩm chín; thịt, cá, hải sản... với rau, hoa quả...; không sử dụng các hóa chất cấm làm gia vị để chế biến; nơi chế biến phải đảm bảo sạch sẽ; sử dụng nguồn nước sạch để rửa thực phẩm; thức ăn phải đảm bảo nấu chín; trong quá trình lưu trữ phải để ở nơi sạch sẽ, che đậy kỹ không để ruồi, kiến và các loại côn trùng khác xâm nhập vào thức ăn; các dụng cụ như tủ, chén, tô, đĩa phải sạch sẽ; quá trình phân phối, người cung cấp phải mang găng tay sạch, sử dụng đĩa, bao bì sạch... khi giao thức ăn cho khách. Đặc biệt, không sử dụng bao ni lon để đựng thức ăn, nhất là thức ăn nóng; thức ăn sau khi chế biến không để tối đa quá 2 giờ; địa điểm cung cấp thức ăn đường phố phải thoáng, sạch, xa các công trình đang thi công, nơi tập kết rác hay cống thoát nước thải...
Người tiêu dùng khi mua thức ăn nên lựa chọn thức ăn vừa hợp khẩu vị, vừa đảm bảo vệ sinh. Nếu thấy quán ăn nào hay nơi cung cấp nào không đảm bảo vệ sinh thì không nên mua. Người mua không nên vì yếu tố thuận lợi mà xem nhẹ vệ sinh an toàn thực phẩm.
Vệ sinh an toàn thực phẩm phải đảm bảo cả một chuỗi cung ứng từ khâu nuôi trồng đến quá trình vận chuyển, chế biến và cung cấp đến người tiêu dùng. Có thể nói một cách đơn giản nhất để đảm bảo an toàn của thức ăn đường phố thì người cung cấp phải có ý thức, trách nhiệm với sức khỏe cộng đồng và người tiêu dùng phải có ý thức bảo vệ sức khỏe cho bản thân, gia đình và cộng đồng. Vì sức khỏe của bạn và gia đình bạn, mọi người hãy là người bán hàng có lương tâm và người tiêu dùng thông thái.
VINH QUANG - VŨ HOÀNG
