Hỏi: Tôi thường bị đầy hơi, đánh rắm, có lúc nặng bụng, uống vài viên thuốc tiêu thực thấy đỡ, xét nghiệm giun sán không có. Nên khám thêm bệnh gì để điều trị dứt điểm, thưa bác sĩ?
Nguyễn Hữu Lộc (xã Hòa Trị, huyện Phú Hòa)
Trả lời: Thông thường, con người có thể thải khí trong ống tiêu hóa ra đến 20 lần mỗi ngày (trung tiện). Đây là quá trình sinh lý bình thường, nếu quá số trung bình đó, chứng chướng bụng, đầy hơi gây khó chịu, cần phải giải quyết.
Có nhiều nguyên nhân gây đầy hơi, chướng bụng như: Rối loạn vận động ống tiêu hóa làm thức ăn xuống ruột chậm, ứ lại ở dạ dày gây tiêu hóa khó khăn; tăng tiết axit dạ dày gây chướng bụng, ợ nóng, ợ chua; ăn các ngũ cốc có loại tinh bột chậm tiêu hóa như các loại hạt, đậu, khoai lang, tạo điều kiện cho vi khuẩn lên men sinh hơi nhiều; ăn nhiều chất béo, gia vị, chất kích thích (rượu, bia, cà phê, thuốc lá); ăn xong đã vội vàng đi nằm nghỉ ngay; rối loạn hệ thống vi khuẩn trong đường tiêu hóa (loạn khuẩn) làm cho không đủ men để chuyển hóa thức ăn gây ứ đọng, lên men và sinh hơi; bệnh thuộc đường tiêu hóa như bệnh về dạ dày (viêm, loét dạ dày - tá tràng, ung thư dạ dày...); bệnh viêm đại tràng co thắt (hội chứng viêm đại tràng kích thích); bệnh ác tính ở đường tiêu hóa. Những người hay lo âu, thần kinh căng thẳng, gặp nhiều stress cũng có thể gây đầy hơi, chướng bụng.
Giải quyết chứng chướng bụng, đầy hơi, đa số chỉ cần thay đổi cách ăn uống, chế độ ăn uống: Ăn chậm, nhai kỹ, ăn những miếng nhỏ để tránh nuốt nhiều không khí; ăn nhiều trái cây và rau xanh để cung cấp một lượng chất xơ lớn cho cơ thể, có xu hướng thải nhanh qua đường tiêu hóa, hạn chế sinh hơi; bổ sung các loại rau xanh: cải, xà lách, rau dền, rau khoai,... Bên cạnh đó, chúng ta cần hạn chế ăn thức ăn chua, cay, kẹo, bánh ngọt, nước uống có gaz, kem và trứng đánh có chứa nhiều khí; tránh xa thuốc lá và đồ uống có cồn.
Ngoài bữa ăn, chúng ta có thể dùng tay xoa bóp bụng để làm tăng nhu động của dạ dày, ruột giúp việc tiêu hóa thức ăn tốt hơn, tránh ứ đọng lâu trong ống tiêu hóa; cần có chế độ tập thể dục nhẹ nhàng để làm tăng nhu động ruột như đi bộ, bơi lội, tập hít thở để cơ hoành vận động làm tăng nhu động của dạ dày và ruột. Nếu bị đầy hơi, chướng bụng kéo dài và hay tái phát thì bạn cần đi khám để kiểm tra các bệnh thực thể (bệnh gan, dạ dày, đại tràng) để có hướng điều trị phù hợp, không nên tự ý dùng thuốc.
BS ĐOÀN VĂN HẢI
