Hỏi: Em thấy toa bác sĩ cho thường có kèm vitamin, các thuốc đó có tác dụng gì. Có thể cho người già uống bổ sung vitamin hằng ngày không vì sợ ăn uống không đủ chất?

HUỲNH KHÁNG

(xã An Phú, TP Tuy Hòa)

Trả lời: Vitamin là những chất hữu cơ cần thiết với cơ thể. Tuy nhu cầu đòi hỏi với số lượng ít, nhưng bắt buộc phải có, bởi nó là những chất xúc tác không thể thiếu trong các quá trình chuyển hóa chất. Cơ thể không thể tổng hợp được hầu hết các vitamin, mà phải được cung cấp chủ yếu từ thức ăn.

Nếu không cung cấp đầy đủ vitamin, những men tham gia vào chu trình chuyển hóa có thành phần vitamin sẽ không hoạt động được, sự trao đổi chất trở nên rối loạn, cơ thể bị suy yếu, có thể phát sinh một số bệnh lý.

Ở người bình thường, với chế độ ăn cân đối, đa dạng, phối hợp nhiều loại thực phẩm, sẽ cung cấp đủ các loại vitamin cho cơ thể hằng ngày. Tình trạng thiếu vitamin có thể xảy ra khi cơ thể ăn uống không đủ chất, bị bệnh kéo dài; một số tình trạng bệnh tiêu hóa mạn tính làm giảm hấp thu vitamin qua ruột… khi đó cần uống bổ sung vitamin. Có thể uống riêng từng loại vitamin hoặc uống chung một lúc đều được, bởi tất cả chúng đều được hấp thu trong ruột non mà không hề có sự tương tác lẫn nhau. Nên uống vitamin ngay sau các bữa ăn.

Nhiều viên thuốc chứa hỗn hợp nhiều loại vitamin, có thể kèm các khoáng chất, với hàm lượng tương tự nhu cầu hằng ngày của cơ thể, có thể mua uống bổ sung mà không cần kê toa. Tuy nhiên, người cần uống lâu dài cũng nên hỏi ý kiến bác sĩ.

Vitamin được chia thành 2 nhóm: vitamin tan trong nước (các vitamin nhóm B, C) và vitamin tan trong chất béo (A, D, K, E). Các vitamin tan trong nước khi thừa đều bài xuất theo nước tiểu như vậy ít có đe dọa xảy ra tình trạng nhiễm độc vitamin. Ngược lại các vitamin tan trong chất béo không thể đào thải theo con đường đó mà các lượng thừa đều được dự trữ trong các mô mỡ, gan. Khả năng tích lũy của gan lớn nên có thể có dự trữ đủ cho cơ thể trong thời gian dài. Tuy vậy, uống một lượng quá cao vitamin A và D có thể gây ngộ độc.

Các loại viatmin A, E và C có tác dụng chống lão hóa hiệu quả khi được phối hợp với tỉ lệ tối ưu: 15mg beta-caroten, 400mg vitamin E, 500mg vitamin C và 50mcg selen. Khi điều trị bệnh, cho thêm viên vitamin nhằm hỗ trợ tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, hy vọng rút ngắn thời gian bệnh, giảm nhẹ triệu chứng.

BS ĐOÀN VĂN HẢI