Ngày 25/4 hàng năm được Tổ chức Y tế thế giới chọn là Ngày thế giới phòng, chống sốt rét, nhằm nâng cao kiến thức, thái độ và thực hành phòng, chống sốt rét tại cộng đồng. Với chủ đề “Đầu tư cho tương lai - đánh bại sốt rét”, các thông điệp được đưa ra thể hiện cam kết mạnh mẽ phòng, chống sốt rét của Việt Nam.

Điều trị bệnh nhân sốt rét tại Bệnh viện Đa khoa huyện Sông Hinh - Ảnh: V.HOÀNG

Sốt rét là bệnh không mới tại Việt Nam nhưng đây vẫn là căn bệnh gây tỉ lệ tử vong cao tại Việt Nam. Hiện nay cả nước có 45 triệu dân sống trong vùng có sốt rét lưu hành. Nguy cơ bùng phát thành dịch có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Phú Yên là khu vực nóng về bệnh sốt rét. Năm 2013, Bộ Y tế chọn huyện miền núi Sông Hinh làm lễ phát động phòng, chống sốt rét bởi đây là nơi đã có tình hình sốt rét gia tăng.

Năm 2012, toàn tỉnh có 968 bệnh nhân mắc sốt rét, trong đó có 7 trường hợp mắc sốt rét ác tính (3 trường hợp tử vong), tập trung chủ yếu ở 4 huyện Đồng Xuân, Sơn Hòa, Sông Hinh, Tây Hòa. Theo Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, số ca mắc sốt rét năm 2013 tăng 22,7% so với năm 2012. Vì vậy, ngành Y tế triển khai các biện pháp quyết liệt để hạn chế số ca mắc ngay từ đầu năm 2014.

Theo ghi nhận của ngành Y tế, 3 tháng đầu năm 2014 số ca mắc giảm hơn so với cùng kỳ năm ngoái và không có trường hợp tử vong, nhưng ngành không chủ quan khi hiện nay có nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan để sốt rét tiếp tục phát triển. Bệnh gia tăng với những nguyên nhân như di biến động dân vào vùng sốt rét lưu hành (xã Xuân Quang 1, Đồng Xuân; xã Sơn Hội, Sơn Hòa; xã Ea Ly, Sông Hinh…) làm ăn kinh tế ngày càng nhiều, khó quản lý. Khi trở về, họ không đến cơ sở y tế để xét nghiệm máu nhằm phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Biện pháp phòng, chống cho nhóm dân di cư là một thách thức lớn cho công tác phòng, chống sốt rét hiện nay.

Hiện nay, sốt rét đang có sự dịch chuyển từ miền núi xuống đồng bằng. Đây là thách thức đối với công tác phòng chống sốt rét trong cả nước. Trong khi đó, sử dụng màn khi ngủ vẫn chưa được người dân, đặc biệt là người dân các xã miền núi hoàn toàn lưu tâm. Số người dân đi phát rừng làm rẫy tăng cao nhưng không quan tâm đến việc phòng, chống sốt rét chính là nguyên nhân dẫn đến tình trạng vẫn còn nhiều người mắc và tử vong do sốt rét.

Các giải pháp phòng, chống sốt rét đã và đang được ngành Y tế thực hiện: Đẩy mạnh công tác giám sát ở vùng trọng điểm sốt rét, giám sát dịch tễ sốt sét nhằm phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ dịch để kịp thời can thiệp; nâng cao chất lượng chẩn đoán và điều trị ở tuyến cơ sở, sử dụng phác đồ điều trị của Bộ Y tế ban hành; nâng cao chất lượng hoạt động của các điểm kính hiển vi; tổ chức tốt chiến dịch phòng chống sốt rét, trong đó chú trọng chất lượng của các biện pháp tẩm và phun hóa chất vùng trọng điểm sốt rét; công tác tuyên truyền trong phòng, chống sốt rét được tổ chức triển khai thường xuyên; triển khai hiệu quả dự án Toàn cầu phòng chống sốt rét.

Theo bác sĩ Ngô Đức Thịnh, Trưởng khoa Sốt rét - Nội tiết Trung tâm Y tế dự phòng tỉnh, hiện nay việc chẩn đoán sốt rét thuận lợi hơn trước kia. Test chẩn đoán nhanh trong vòng 15 phút đã có kết quả. Quan trọng nhất là việc phát hiện và điều trị sớm bệnh để tránh tình trạng chuyển từ sốt rét nhẹ sang sốt rét nặng, sốt rét ác tính. Chỉ thực hiện những nguyên tắc cơ bản như: Ngủ màn thường xuyên, khi bị sốt rét cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám chữa bệnh kịp thời, thuốc sốt rét được cấp miễn phí tại các cơ sở y tế..., mỗi người dân sẽ góp phần giảm thiểu được số người chết, số người mắc và không để dịch sốt rét xảy ra.

VŨ HOÀNG