Những năm qua, ở Phú Yên chưa có nhiều tổ chức và cá nhân tham gia xã hội hoá các hoạt động văn hoá nghệ thuật, song một số mô hình được xây dựng và triển khai đã mang lại kết quả rất đáng trân trọng.
HIỆU QUẢTỪ SỰ CHUNG
Đêm thơ nhạc mừng Đảng mừng Xuân, một nét đẹp văn hóa của các địa phương trong tỉnh - Ảnh: L.MINH
Mô hình nhà rông văn hoá ở các huyện miền núi, các CLB Thơ, CLB Tuồng ở TP Tuy Hoà, Sông Cầu, CLB Đờn ca tài tử ở Phú Hoà… đã góp phần cải thiện, làm phong phú đời sống văn hoá của người dân, đồng thời cho thấy tiềm năng xã hội hoá văn hoá trong nhân dân là rất lớn, chỉ có điều chúng ta chưa có cơ chế kích thích đúng mức để tạo đà phát triển. Trong đó, khuyến khích cộng đồng tham gia là cơ sở quan trọng để triển khai các dự án xã hội hoá các hoạt động văn hoá.
Trong xã hội hoá các hoạt động văn hoá, nếu biết cách huy động sự chung tay góp sức của cộng đồng, những việc khó cũng trở thành dễ. Chuyện xây dựng nhà rông văn hoá thôn Xí Thoại, xã Xuân Lãnh (Đồng Xuân) là một ví dụ. Khi bắt tay vào xây dựng, huyện chỉ đầu tư 4 triệu đồng, Sở VHTT hỗ trợ xi măng, đồng bào tự khai thác gỗ, gùi đá sỏi, cả làng cùng lo, cùng làm, xây được nhà văn hoá bề thế, sân láng bê tông. Bởi dân làng bỏ công sức ra xây dựng nên họ rất quí trọng, quản lý sử dụng đầy trách nhiệm và hiệu quả: nhà dột, cây mục là sửa ngay; giao cho chi đoàn thanh niên quét dọn sạch sẽ trong ngoài nên nhà rông văn hoá luôn sạch sẽ.
Bên cạnh việc huy động sự tham gia của cộng đồng, sự hỗ trợ và tạo điều kiện của các cơ quan chức năng sẽ thúc đẩy phong trào, hoạt động văn hoá phát triển CLB Thơ Diên Hồng được Trung tâm Văn hoá - Thông tin - Triển lãm tạo điều kiện về địa điểm, thỉnh thoảng hỗ trợ kinh phí xuất bản tập thơ cho các hội viên, nhờ vậy, CLB đã tồn tại trên 25 năm qua và tiếp tục phát triển.
Toàn tỉnh hiện có hàng trăm đội văn nghệ quần chúng do các tổ chức đoàn thể - xã hội quản lý, tổ chức; hàng trăm cơ sở văn hoá và dịch vụ văn hoá do các đội nhóm cùng sở thích, tư nhân đảm nhận. Điều đó nói lên khả năng xã hội hoá hoạt động văn hoá của tỉnh là rất lớn.
ĐỂ XÃ HỘI HÓA TỐT HƠN
Xã hội hoá các hoạt động văn hoá không có nghĩa là khoán trắng việc này cho xã hội; cũng không có nghĩa chỉ dừng lại ở phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm” như là một giải pháp tình thế trong hoàn cảnh kinh tế – xã hội của một số địa phương còn nhiều khó khăn. Vấn đề quan trọng là trong quá trình này, cần coi trọng việc huy động sự tham gia của cộng đồng như một nguyên tắc cơ bản. Người dân hoặc đại diện của họ được tham gia vào việc xác định nhu cầu, chọn lựa vấn đề mà họ cần, xây dựng kế hoạch thực hiện; cùng với cấp uỷ, chính quyền, tạo ra một cơ chế hoạt động, trong đó chỉ rõ vai trò trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân. Nhà nước có những động tác trợ giúp, kích thích năng lực tự quản của các tổ chức, cá nhân đó nhưng không phải làm thay; đồng thời tập trung tăng cường nguồn lực đầu tư cho các mục tiêu ưu tiên, các chương trình quốc gia về phát triển văn hoá; tập trung hỗ trợ đầu tư cho miền núi, vùng sâu vùng xa, vùng dân tộc thiểu số còn nhiều khó khăn. Đề án phát triển xã hội hoá hoạt động văn hoá đến năm 2010 đã được UBND tỉnh Phú Yên phê duyệt vào tháng 10/2006 chính là căn cứ của một cơ chế, chính sách đồng bộ để huy động sự tham gia của cộng đồng, góp phần làm cho sự nghiệp văn hoá của tỉnh phát triển.
MẠNH MINH TÂM