Gần 25 năm nay, ngày nào người dân thôn Giai Sơn, xã An Mỹ (huyện Tuy An) cũng thấy anh chở vịt trong giỏ cần xé đi bỏ mối. Mưu sinh bằng nghề buôn vịt, thế nhưng mỗi khi thôn, xã có lễ hội anh lại bỏ cả việc buôn bán để hô bài chòi.
Ẩn “vịt” trong Ngày hội Văn hóa - Thể thao và Du lịch các dân tộc lần thứ VII. - Ảnh: H.NAM
Năm 1985, anh Phùng Long Ẩn vào làm việc ở Đài truyền thanh xã An Mỹ, cũng từ đó, các lễ hội văn hóa trong thôn, xã cuốn hút anh như một thứ “bùa mê”. Anh tâm sự: “Hồi nhỏ tôi thích hát cải lương, lớn lên “mê” bài chòi. Bây giờ cải lương hay bài chòi tôi đều diễn rành rọt”.
Năm 1997, anh Ẩn không còn làm ở Đài truyền thanh xã An Mỹ. Tham gia hội Đua thuyền truyền thống đầm Ô Loan (Tuy An), trong bốn năm liền anh “rinh” về ba giải nhất, một giải nhì. Tết năm 2004, ngành Văn hóa thông tin tỉnh Phú Yên khuyến khích các địa phương tổ chức các hoạt động văn hóa truyền thống, trong đó có bài chòi. Anh Ẩn miệt mài tập luyện cách hô bài chòi. Từ đó đến nay, anh là một thành viên dựng chòi ở lễ hội Đền Lê Thành Phương.
Tháng 6/2009, tỉnh Phú Yên tổ chức ngày hội Văn hóa - Thể thao và Du lịch các dân tộc lần thứ VII, trong các đoàn về tham dự chỉ có đoàn huyện Tuy An tổ chức hô bài chòi. Tối hôm đó, người dân xã An Mỹ xem ti vi thấy Ẩn “vịt” xuất hiện trên màn hình. Có người bảo nhìn kỹ mới biết Ẩn “vịt”, vì ăn mặc đẹp quá, không phải bộ quần áo mốc thếch đi chở vịt hằng ngày.
Đội hô bài chòi mà Phùng Long Ẩn tham gia hiện có 12 người. “Bây giờ, mỗi khi thôn, xã, huyện tổ chức lễ hội, đội hô bài chòi của tôi không cần gọi vẫn có mặt. Hồi tháng 5/2009, người ta tổ chức đêm văn nghệ gây quỹ ủng hộ trẻ em nghèo vượt khó học giỏi ở thôn Nhất Sơn, xã An Hòa huyện Tuy An. Chiều đó trên đường đi Hòa Thịnh huyện Tây Hòa chở vịt thì chuông điện thoại cầm tay reo. Tôi trói 20 con vịt trong vòng 5 phút, bỏ lên sau ba ga xe chở về nhà thì trời tối, kịp đến hô bài chòi” - anh Ẩn kể.
Các xã An Mỹ, An Hòa, An Ninh Đông (huyện Tuy An) hằng năm thường tổ chức lễ cầu ngư. Sau lễ có phần hội, và anh Phùng Long Ẩn góp mặt bằng “tiết mục” hô bài chòi. Anh cùng những người mộ điệu khác đã và đang góp phần để trò chơi dân gian này không biến mất trong nhịp sống hiện đại. Anh đã được bầu vào Ban chủ nhiệm Câu lạc bộ Trò chơi dân gian tỉnh Phú Yên.
MẠNH HOÀI