Bốn giải A của giải Báo chí Hội Nhà báo Phú Yên năm nay thuộc về các nhà báo Kỳ Linh- Huỳnh Danh (Trung tâm Truyền hình Việt Nam tại Phú Yên) với tác phẩm ”Hiệu quả đưa cán bộ về phụ trách thôn buôn ở huyện miền núi Sơn Hòa”, Trình Kế (Đài Phát thanh Phú Yên) với tác phẩm ”Những côn đồ thị trấn La Hai cần bị nghiêm trị”, Nguyễn Quốc Khương (Báo Phú Yên) với loạt bài về bệnh xơ hóa cơ Delta, Dương Thu Thủy (Báo Phú Yên) với phóng sự “Hãy cứu lấy những trái tim non”. Những nhà báo “đăng quang” lần này đã tác nghiệp như thế nào khi thực hiện các đề tài trên?

* Nhà báo Nguyễn Quốc Khương (Báo Phú Yên): TÔI “BỊ” KHUYÊN ĐỪNG VIẾT VỀ BỆNH “CHIM SỆ CÁNH” Ở AN LĨNH!

Chuyện phát hiện ra những người bệnh xơ hóa cơ (XHC) Delta ở xã An Lĩnh  (Tuy An) thật tình cờ. Cộng tác viên Khắc Nho ở Tuy An viết cho Báo Phú Yên một bản tin cho biết tại xã An Lĩnh có 17 trường hợp bị XHC Delta. Khi xử lý bản tin trên cho báo, chúng tôi đã hết sức thận trọng, đã gọi điện thoại đến Phòng Y tế huyện Tuy An, các chuyên viên của phòng thì cho biết họ chưa nghe thông tin. Chính vậy, bản tin của cộng tác viên Khắc Nho đăng trên Báo Phú Yên, chúng tôi xử lý là “Phát hiện 17 bệnh nhân bị teo cơ ở An Lĩnh”.

Nhận thấy đây là một đề tài được nhiều người quan tâm, chúng tôi quyết định lên đường đến An Lĩnh. Y sĩ trưởng trạm Y tế xã Tô Văn Nguyên nhiệt tình đưa chúng tôi đến tận nhà các người bệnh giữa cái nắng gay gắt đầu hè của xã vùng cao. Chúng tôi đi xuyên trưa, leo núi, băng suối, quên cả chuyện ăn uống (mà muốn ăn cũng khó vì An Lĩnh là xã vùng cao, địa hình đồi núi, dân cư thưa, đâu giống như những nơi khác có nhiều quán xá). Ngay buổi chiều hôm đó, chúng tôi đến Phòng Y tế huyện Tuy An và gặp ông Nguyễn Văn Tài, bác sĩ trưởng phòng. Ông Tài, sau khi nghe chúng tôi trình bày, đã cho  biết rằng đoàn cán bộ của Phòng Y tế và Bệnh viện Tuy An đã đến An Lĩnh giám sát và xác định tại đây... chẳng có người nào mắc bệnh XHC Delta cả! Ông đồng thời cũng khuyên chúng tôi không nên viết đề tài này vì có thể “tạo dư luận xã hội không tốt” (!?). Khi được hỏi liệu những người dân Tuy An nếu có những triệu chứng nghi mắc XHC Delta thì có nên đến các cơ sở y tế khám để sớm phát hiện ra bệnh này hay không, ông Trưởng phòng Y tế huyện cũng cho rằng “không nên” (!?).

Sự hăm hở của chúng tôi gần như hạ xuống ở mức thấp nhất sau khi làm việc với cơ quan có trách nhiệm này. Thật lạ, chúng tôi là nhà báo, nghề chúng tôi là nghề viết mà lại bị khuyên là đừng viết thì chúng tôi làm gì đây? Hơn nữa, đề tài của chúng tôi cũng chẳng phải thuộc “vùng cấm”, một câu chuyện phản ánh thực tế về một căn bệnh được nhiều người quan tâm, nếu báo chí phát hiện sớm thì các cơ quan hữu trách liên quan sẽ vào cuộc nhanh hơn, tại sao lại không viết? Chúng tôi vẫn quyết định đưa lên báo câu chuyện về hàng chục người nghi mắc bệnh “chim sệ cánh” (từ dân gian thường gọi căn bệnh XHC Delta) với ý kiến của BS Huỳnh Ngọc Ấn, Phó Giám đốc Sở Y tế, là sở sẽ đi giám sát lại căn bệnh này tại An Lĩnh trong tuần kế đó.

Chỉ hai ngày sau khi báo phát hành, chúng tôi nhận được thông tin đoàn cán bộ Sở Y tế đã đến An Lĩnh và xác định tại đây chính xác có 25 người mắc XHC Delta. BS Ấn sau đó cho chúng tôi biết là các BS ở Bệnh viện Chợ Rẫy (TP Hồ Chí Minh) đọc được thông tin về bệnh XHC Delta ở An Lĩnh trên báo và nhờ sở tiến hành nhanh hơn việc giám sát để họ cử đoàn đến nghiên cứu. Chưa đầy một tuần sau đó, 10 BS của BV Chợ Rẫy do đích thân PGS-TS-BS Trương Văn Việt, Giám đốc, đã trực tiếp lên An Lĩnh thăm khám và xác định có đến 40 người bị XHC Delta.

Những bệnh nhân này sau đó đã được đưa đến BV Chợ Rẫy để phúc khám và dự kiến sẽ được điều trị miễn phí trong thời gian tới. Chúng tôi vui vì những thông tin kịp thời trong những bài báo của mình đã góp phần thúc đẩy nhanh chóng tiến độ phát hiện và giám sát căn bệnh của ngành y tế, giúp người dân vùng khó khăn An Lĩnh có cơ hội thoát khỏi XHC Delta.

* Nhà báo Trình Kế- Đài Phát thanh Phú Yên: TÔI ĐÃ CHIA SẺ BỨC XÚC VỚI NGƯỜI DÂN

Tối mùng năm tết Bính Tuất, tôi nhận được tin có nhiều người bị đánh trọng thương đang cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa Phú Yên. Khi đến bệnh viện, tôi đã chứng kiến cảnh nhiều người bị trọng thương đang la khóc rất thảm thiết. Thông tin ban đầu cho biết đây là những nạn nhân của một vụ đánh người tập thể rất vô cớ vừa xảy ra ở xã Xuân Quang 2, huyện Đồng Xuân. 

Ngay sáng hôm sau, tôi cùng một đồng nghiệp đi Đồng Xuân. Hàng chục người dân chưa hết lo sợ thay nhau kể cho chúng tôi nghe cái đêm kinh hoàng ấy. Người dân ở vùng đất xa xôi này ai cũng bức xúc trước cảnh đánh người vô cớ và coi thường pháp luật của những kẻ côn đồ đến từ thị trấn La Hai. Điều đáng nói là các cơ quan chức năng đã phản ứng quá chậm trước vụ việc nghiêm trọng này. Trong hàng trăm người dân ở xóm Hạ, xã Xuân Quang 2 phải sống trong cảnh nơm nớp lo sợ, hàng chục gia đình không còn biết tết nhất là gì mà phải kiếm tiền lo cứu chữa những người bị thương thì những kẻ côn đồ vẫn tiếp tục quậy phá, đánh người vô cớ và thách thức pháp luật.

Ngay sau khi tiếp nhận thông tin từ báo chí, Chủ tịch UBND huyện Đồng Xuân Trần Xuân Thập đã triệu tập cuộc họp khẩn cấp với các cơ quan chức năng của huyện để trực tiếp chỉ đạo xử lý vụ việc. Chỉ một ngày sau khi phóng sự điều tra “Những côn đồ thị trấn La Hai cần bị nghiêm trị” được phát trên sóng Đài phát thanh và đăng trên Báo Phú Yên, Viện Kiểm sát nhân dân Đồng Xuân đã ký quyết định khởi tố vụ án và lần lượt khởi tố, bắt giam các đối tượng có hành vi côn đồ. Bài báo đã có tác động mạnh đến dư luận ở Phú Yên, không chỉ tham gia lên án, ngăn ngừa trấn áp tội phạm, mà còn góp phần củng cố niềm tin trong nhân dân. Tôi cảm thấy như được chia sẻ với những bức xúc của người dân.

* Nhà báo Dương Thu Thủy (Báo Phú Yên): DỒN HẾT TÂM TRÍ CHO NHỮNG TRẺ EM BỊ BỆNH TIM

Tôi tình cờ đọc một dòng thông báo nhỏ trên bảng kế hoạch công tác của Ủy ban Dân số gia đình trẻ em Phú Yên: “Sáng 25-4, gặp mặt các gia đình có con bệnh tim”.  Nội dung thông báo này khiến tôi chú ý đặc biệt. Theo phản xạ tự nhiên của người làm báo, tôi lập tức thu xếp công việc để đến dự cuộc gặp mặt dù đây là cuộc gặp mặt để trao đổi, thỏa thuận về kinh phí mang tính nội bộ nên cơ quan này không mời báo chí. Trong số 10 trường hợp đầu tiên được mời tham dự, chỉ duy nhất một gia đình chấp thuận xoay xở cho con, những bà mẹ có con bị bệnh tim còn lại gục đầu khóc thảm thiết vì không có cơ hội cứu sống con mình. Tôi bắt đầu hình thành đề tài từ cuộc gặp mặt này.

Suốt nhiều ngày liền, tôi luôn ám ảnh cảnh những bà mẹ, ông bố ngồi khóc trong đau đớn nhìn con mình đang cận kề với cái chết. Tôi luôn trăn trở với đề tài của mình và tạm gác những đề tài, công việc khác dồn hết thời gian cho đề tài này. Tôi quyết tâm mình phải làm một cái gì đó có ích giúp cho những em bé kia. Tôi hy vọng những em bé đáng thương kia sẽ được cứu sống.

Càng tìm hiểu để thu thập tư liệu, tôi càng thấy xót xa. Hầu hết các gia đình có con bị bệnh tim đều đã khánh kiệt, nhiều gia đình lâm vào cảnh nợ nần chồng chất, thậm chí không còn cái ăn. Điều này càng thôi thúc tôi phải dồn hết tâm trí thực hiện thật tốt đề tài này.

Vài ngày sau khi phóng sự “Cứu lấy những trái tim non!” được đăng tải, chị Nguyễn Thị Luyện- một phụ nữ có con bị bệnh tim ở thôn Phước Nông, xã Hòa Bình1, (huyện Tây Hòa) gặp tôi mừng khôn xiết vì trường THCS Nguyễn Anh  Hào đã phát động quyên góp từ học sinh và giáo viên để giúp con chị mổ tim. Ngay sau đó, nhiều cơ quan, đơn vị đã quyết định hỗ trợ kinh phí để giúp mổ tim cho hàng chục trẻ em. Đây cũng chính niềm hạnh phúc lớn nhất trong cuộc đời làm báo của tôi.

HOÀI THƯƠNG (thực hiện)