Hôm qua (17/12), tại Bảo tàng Mỹ thuật TP Hồ Chí Minh, triển lãm tranh của nhóm tác giả Huỳnh Quang Cường, Nguyễn Lệ Dung, Cao Thị Được, Vũ Hải, Nguyễn Đình Hiền, Bùi Suối Hoa, Nguyễn Trọng Mười, Lê Minh Quốc, Nguyễn Thị Tâm, Đỗ Lệnh Hùng Tú khai mạc. Trong số các tác giả, chỉ có Lê Minh Quốc là nhà thơ. Nhà thơ vẽ tranh thì như thế nào? Với Lê Minh Quốc, tất cả chỉ đơn giản là “ham chơi”.
Nhà thơ Lê Minh Quốc vẽ tranh – Ảnh: HÒA AN
Ngoài làm báo, nhà thơ Lê Minh Quốc còn viết tiểu thuyết, biên khảo, làm MC và nhiều chuyện rộn ràng khác. Nói đến người đàn ông độc thân gần 50 tuổi này, khó dùng từ nào tương đối chính xác hơn từ “ham chơi”. Lê Minh Quốc “chơi” thơ thì khỏi phải bàn, anh gắn bó tên tuổi mình cùng nàng thơ hơn nửa đời người. Lê Minh Quốc “chơi” tiểu thuyết thì hình như đã in vài quyển; “chơi” biên khảo thì lâu lâu lại cho ra đời một công trình, gần đây nhất là tập sách Người Quảng
Gần một năm nay, “gã ham chơi” đã tự bổ sung vào bộ sưu tập “vui vẻ, lành mạnh” của mình những bức tranh do chính sự ngẫu hứng tạo nên. Nào là tranh hoa lá, nào là những mặt người và gương mặt của phút giây tự họa. Niềm vui, thú vui... với ai đó nhanh đến chóng tàn, nhưng với Lê Minh Quốc xem ra dai dẳng lắm. Bởi tính cách của người đàn ông này rất quyết liệt và rạch ròi nên đã chơi thì phải chơi tới bến. Sự quyết liệt này được chính Lê Minh Quốc giải thích cho một bức chân dung tự họa: “Người ta tự họa một gương mặt, tôi chơi hai vì trong một con người có thiện, có ác. Tôi cũng vậy”. Dám vẽ mặt mình một cách sòng phẳng theo luật đời như thế thì quá sức rạch ròi.
Một hôm nhà thơ Đoàn Vị Thượng rủ tôi đi xem tranh. Lúc đầu, tôi tưởng là đi xem triển lãm. Mà cũng giống như đi xem triển lãm thật, có khi còn hơn thế vì tranh được “triển lãm” ngay tại nơi “sản xuất”, khỏi phải mường tượng bức tranh treo trên tường kia đã được vẽ như thế nào. “Cuộc triển lãm” nơi chúng tôi đến không có lẵng hoa chúc mừng hay tiếng nổ của sâm banh, càng không có sự bày biện đầy chủ ý như ở các gellary chuyên nghiệp. Tất cả “tự nhiên như ở nhà” - nhà của Lê Minh Quốc. Quá nhiều màu sắc trên mỗi bức tranh và quá nhiều tranh trên một bức tường. Hóa ra Lê Minh Quốc “chơi thiệt” chứ không “dọa”.
Điều đầu tiên có thể thấy là trong tranh của “gã ham chơi” có thơ, có thêm ý tưởng cùng cảm xúc của người làm thơ. Thơ ở đây không bảng lảng, man mác... mà trực diện “đập” vào mắt người thưởng lãm. Trong bao phủ các cung bậc sắc màu thì thơ hiện lên bằng chữ nghĩa du dương vần điệu, ngọt ngào ý tứ. Các con chữ là thủ bút của tác giả sáng tác ngay khi hoàn thành bức tranh cứ chực “bò” ra khỏi khung vải tìm hơi thở mới…
Nhà thơ Lê Minh Quốc thổ lộ: “Tôi chỉ vẽ chơi, chơi và chơi, không hơn không kém. Nhưng các bạn thử cầm cọ rồi mới thấy sức hút của nó mà ngôn từ không diễn tả được. Mỗi màu sắc là một ngôn ngữ riêng, nhiều màu sắc gộp thành một câu chuyện, một bài thơ, một bản nhạc. Khi cầm cọ, tôi có sự run rẩy của người mới yêu lần đầu”. “Gã ham chơi” chưa học qua trường lớp mỹ thuật nào để gọi là vẽ có kỹ thuật. Hai từ kỹ thuật trong nghệ thuật chuyên nghiệp nên dành cho những người sống với nghề. “Ở đây chỉ có cảm xúc non tơ, trinh nguyên... mà một nghệ sĩ lão luyện rất thèm khát quay trở về buổi ban đầu ấy” - Lê Minh Quốc bộc bạch.
Suốt buổi thưởng lãm, nhà thơ Đoàn Vị Thượng nhận xét đại ý rằng màu sắc và ý tưởng đều hay. Hiện nay nhà thơ “kiêm” luôn vai trò cầm cọ kể ra cũng hơi nhiều, như Phan Vũ, Trần Nhương, Lê Thị Kim, Đỗ Trung Quân, Nguyễn Thụy Kha, Nguyễn Trọng Tạo... Và Lê Minh Quốc “chen” vào danh sách đó càng chứng minh thêm nhà thơ ở ta rất đa tài, cụ thể trong sự “thi họa tương phùng”.
Sắp tới, “gã ham chơi” sẽ có cuộc triển lãm đầu tiên trong đời hứa hẹn nhiều điều khác lạ. Một trong những điểm khác lạ đó là nhà thơ Lê Minh Quốc sẽ vẽ tranh cùng với bè bạn. Một bài báo có nhiều người viết, một công trình khoa học nhiều người làm, một ca khúc có sự kết hợp giữa thơ và nhạc... thì một bức tranh có hai người vẽ chắc chắn sẽ... mới. Tôi được chứng kiến hai nhà thơ Đoàn Vị Thượng và Lê Minh Quốc cùng “giỡn với sắc màu” tạo ra bức tranh mang tên Thi sĩ. Cả hai đều là thi sĩ, nhưng thi sĩ trên tranh thì mỗi người mỗi nét, mỗi sắc, mỗi “đường cong” tình cảm...
HÒA AN
