Nhìn lên sân khấu biểu diễn, nhìn vào đời sống ca nhạc rồi lại nhìn vào các phong cách sáng tác trẻ “trội” lên trong thị trường ca hát nội địa, không ít người tỏ ra lo âu, thậm chí mất niềm tin khi dòng nhạc trẻ dễ dãi cả về âm điệu lẫn ca từ, cứ như dòng thác lũ ào lên sân khấu. Đổ lỗi chính cho người cầm bút sáng tác, rồi lại quay nỗi băn khoăn về phía thị hiếu khán giả, trách cứ ca sĩ dễ dãi trong chọn lựa ca khúc... Rất nhiều nguyên nhân, nhưng có nghe các nhạc sĩ có thâm niên trong nghề phân bày, mới hiểu, lỗi ấy còn nằm ở khâu “hậu kiểm”.
 |
|
Ảnh chỉ có tính chất minh họa |
Trong một diễn đàn về thực trạng đời sống âm nhạc Việt mới đây, nhạc siõ, PGS.TS Thế Bảo không giấu nỗi lo lắng chứa đầy bức xúc của mình: “Trong xu hướng toàn cầu hóa, tiếp nhận văn hóa đại chúng, âm nhạc đại chúng, âm nhạc giải trí một cách không chọn lọc, giới trẻ Việt Nam đang đứng trước nguy cơ mất thói quen nghe nhạc lành mạnh, không còn trân trọng những âm điệu dân tộc độc đáo giàu màu sắc hoặc những ấn tượng về nhạc giao hưởng thính phòng suy tư sâu sắc. Tất cả cuốn theo dòng thác âm nhạc đại chúng”. Ông giãi bày cặn kẽ rằng, mặc dù ca khúc là thế mạnh của âm nhạc Việt Nam nhưng do không được hướng dẫn, học hành đến nơi đến chốn, các nhạc sĩ viết bài hát theo đặt hàng của các hãng băng đĩa, các ca sĩ trẻ thì muốn đốt cháy giai đoạn để thành danh. Thế nên cơ hội để ca khúc rẻ tiền ra đời ngày một nhiều bởi chất lượng không phải là mục tiêu hàng đầu của người sáng tác cũng như người phổ biến ca khúc trước công chúng… Ông khẳng định chắc nịch: “Chính sự dễ dãi của sở văn hóa nhiều tỉnh, thành đã giúp cho việc phát hành những ca khúc kém chất lượng”. Nghĩa là khâu kiểm duyệt tác phẩm trước khi lên sân khấu, vào băng đĩa và ra công chúng của các nhà quản lý văn hóa cũng có nhiều khe hở khi thị trường bát nháo những ca khúc thiếu thẩm mỹ hiện nay.
Bình tĩnh và điềm đạm hơn khi nói về ca khúc nhạc trẻ bây giờ, nhạc sĩ Nguyễn Cường, một trong những người nổi đình đám trong công chúng với những ca khúc mang đầy âm hưởng Việt, trấn an: “Không nên quá bức xúc về tình hình sáng tác ca khúc hiện nay”. Có lẽ vì đã thăng trầm đủ trong âm nhạc, đi qua các giai đoạn của ca khúc Việt nên ông nhạc sĩ của núi rừng Tây Nguyên này đã nhìn sân khấu biểu diễn bằng con mắt khách quan và có sự cân bằng trong mọi trạng thái, hoàn cảnh. Ông thừa nhận, những nhạc sĩ thời kỳ chống Mỹ đã quá già, lớp nhạc sĩ tuổi ông cũng đã xế chiều, còn lớp nhạc sĩ trẻ chưa xuất hiện những gương mặt tiêu biểu và những ca khúc điển hình nhưng ông hoàn toàn không lo lắng. Thị trường bát nháo như hiện nay cũng là do việc công bố tác phẩm rộng rãi một cách dễ dàng khiến các nhạc sĩ không nén được cảm xúc và không có thời gian để chiêm nghiệm tác phẩm của mình, tức là không kịp tự kiểm nghiệm đứa con tinh thần của mình trước khi tung tác phẩm ra công chúng. Sau họ, các nhà quản lý văn hóa lại khá dễ dàng khi duyệt ca khúc, duyệt chương trình. Thêm nữa, các phương tiện truyền thông khoác cho các nhạc sĩ trẻ, các ca sĩ trẻ một cái áo vinh quang quá dài và quá lớn nên trong lựa chọn nhân tài bị lệ thuộc quá nhiều vào yếu tố xung quanh. Tuy nhiên ông vẫn lạc quan rằng: Những tác phẩm nào không phù hợp với tâm hồn người Việt sẽ bị thời gian đào thải.
Chợt thấy, họ nói có nhiều phần đúng bởi người quản lý luôn đứng ở góc độ cân bằng thị trường, kiểm duyệt đúng sai, đảm bảo chất lượng của sản phẩm khi ra trước công chúng. Họ là người đứng gác ở cửa cuối cùng của hành trình mà ca khúc đi…, nhưng quả thực nhiều sản phẩm băng đĩa, nhiều chương trình nhạc trẻ thiếu chất lượng đã dễ dàng vượt qua cửa ải tưởng là rất khắt khe ấy. Thời bom đạn ngày xưa, người sáng tác đâu được tự do cảm xúc cá nhân như bây giờ, vậy mà bao nhiêu ca khúc vẫn sống mãi với thời gian và đi cùng năm tháng. Còn bây giờ nhạc tình yêu nhốn nháo lấn át cả những tình khúc ngọt ngào và đậm chất Việt
(Nhạc Việt)
