Nhà thơ Nguyễn Nho Khiêm vừa ra mắt bạn đọc tập thơ Tiếng chim xanh biếc. Anh quý mến gửi tặng, tôi trân trọng đọc và lắng nghe những thanh âm đồng vọng từ một tấm lòng trĩu nặng tình quê, tình người của thi sĩ.

Bìa tập thơ Tiếng chim xanh biếc. Ảnh: CTV

Tiếng chim xanh biếc (NXB Hội Nhà văn) gồm 97 bài, chia 4 phần: Đêm Hội An, Khúc xuân phố biển, Biển xanh bóng núi, Chữ tri âm. Đây là tập thơ thứ 6 của anh, sau Khói tỏa về trời (1994), Bên ngoài cánh đồng (2003), Nắng trên đồi (2011), Bên cửa sổ (2021) và Biến thể (2021).

Cảm xúc chủ đạo, xuyên suốt tác phẩm là tình yêu thiết tha với quê hương đất nước, con người. Anh dành tình cảm sâu đậm nhất cho miền quê Quảng Nam - Đà Nẵng, nơi chôn nhau cắt rốn và cả đời gắn bó. Vùng đất ấy đi vào thơ Nguyễn Nho Khiêm rất tự nhiên như hơi thở, như một phần máu thịt.

Có sống và gắn bó, có hiểu và yêu hết lòng mới viết được: “Về Hội An hôm nay trời nắng dịu/ Rượu ủ từ mây gió, anh say/ Trăm năm trước và trăm năm sau nữa/ Anh vẫn ngồi mơ dọc phố sông này”.

Anh ngắm Hội An bằng đôi mắt mỹ cảm đa chiều. Không chỉ là mây trời sông nước thiên nhiên, Hội An lặn vào dòng chảy thời gian rồi ánh lên vẻ đẹp lấp lánh về các giá trị lịch sử, văn hóa cổ xưa. Nhà thơ tự hào rồi dày công tìm kiếm, chắt lọc, nâng niu, níu giữ những phong vị riêng đã tạo nên hồn cốt của một đô thị cổ.

Từ chiếc lồng đèn, ly chè bắp, mái hẻm sâu cho đến dòng sông Hoài, ngôi chùa Cầu… đều khiến anh ngơ ngẩn, say. Tính từ “say” được anh dùng rất nhiều để biểu đạt tình cảm với Hội An như: “Đêm nay trăng chuốc đêm say”, “Nhớ rằng xuống núi là say”, “Góc phố nào cũng cạn lòng say”.

Say cảnh, say người, say tình, say tỉnh thức để anh nghiệm ra Hội An mang vẻ đẹp vừa cổ xưa “Trang nghiêm diễm lệ như câu thơ Đường”, vừa tươi mới “Đường xưa phố cũ ủ hồn xuân lai”, “Con đường phố cổ như vừa thanh tân”. ngói rêu, tường vôi cũ, nước sơn vàng, con phố nhỏ, ngõ

Đi nhiều, giao du rộng, mỗi vùng đất được đặt chân, mỗi con người được gặp đều khơi nguồn cảm hứng để Nguyễn Nho Khiêm có thêm các tác phẩm mới, tươi nguyên hơi thở cuộc đời. Không chỉ những địa danh nổi tiếng ở Đà Nẵng, Quảng Nam mà còn Hà Nội, Quy Nhơn, Đà Lạt, Đồng Văn, Mù Cang Chải, Quảng Trị, Trường Sa…

Nhiều vần thơ khắc khoải nỗi đau của quá khứ “Trước tượng đài “Trái tim Quảng Trị”/ Ký ức Bắc Nam máu chảy ròng ròng/ Trước dòng sông, trước trời xanh bát ngát/ Lưu niệm mọc nhánh cành trong mắt thời gian”, để nay càng trân quý giá trị của hòa bình, thống nhất. Tôi rất thích chùm thơ viết về biển đảo của anh, từ Gạc Ma đến Thơ gửi đảo, Thăm Trường Sa, Tia sáng đều nặng trĩu suy tư, trách nhiệm: “Cúi đầu trước tượng đài bất tử/ tượng đá/ lòng đau/ Bao giờ?/ linh hồn các anh siêu thoát?/ đất nước ngày đêm thao thức/ bao giờ/ biển êm đềm nối sóng Thái Bình Dương?” hoặc như “Giữ yên bờ cõi biển Đông/ Biển thiêng dòng máu Lạc Hồng vạn xuân”.

Phần cuối tập thơ Tiếng chim xanh biếc là những khúc tri âm nên sức nặng chữ tình càng lớn. Tấm lòng của anh đối với những người bạn văn, từ cuộc đời đến trang viết của họ, đều rất chân thành và xúc động.

Nhà thơ Nguyễn Nho Khiêm hiện là Tổng Biên tập Tạp chí Non Nước - Đà Nẵng. Dù quỹ thời gian hạn hẹp nhưng anh vẫn miệt mài sáng tác, đọc và viết về tác phẩm, về bạn bè văn nghệ mà anh yêu quý. Tập thơ Tiếng chim xanh biếc mãi vọng về những yêu thương đáng trân trọng!

PHAN HUY THÙY