Những năm gần đây, NSND Nguyễn Hữu Từ có công lớn trong việc tạo những điểm son trên “bản đồ múa” Việt Nam, từ điểm son Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển đã được khẳng định trong lòng khán giả, trong giới chuyên môn. Năm 2018, anh lập “hat-trick” rất ấn tượng.
 |
| Nghệ sĩ Nhân dân Nguyễn Hữu Từ - Ảnh: CTV |
NSND Hữu Từ đã nhân điểm son đó ở những nơi anh đến dàn dựng các tác phẩm múa, từ dải đất miền Trung với bề dày trầm tích văn hóa Chăm Pa và dấu tích thời lưu dân mở cõi, Tây Nguyên xanh hùng vĩ đến đồng bằng sông Cửu Long mênh mông, Việt Bắc xa xôi… Các đơn vị nơi NSND Hữu Từ đến, sau đó đều có tiết mục múa được người xem yêu thích và là thành tựu về nghệ thuật biểu diễn. Cũng từ những chuyến đi đó, Hữu Từ nạp “năng lượng” và đóng góp cho Nhà hát Sao Biển ngày càng vững mạnh.
2018 là năm có nhiều liên hoan, hội diễn nghệ thuật chuyên nghiệp quy mô cả nước. Riêng về ca múa nhạc, Bộ VH-TT-DL có Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc, đợt 1 tổ chức tại TP Cao Bằng vào thượng tuần tháng 7, đợt 2 tại TP Đà Nẵng vào hạ tuần tháng 8. Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam có Hội diễn Nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân vào trung tuần tháng 11 tại Nhà hát Quân đội (Hà Nội). Ba cuộc so tài trên có gần 40 đơn vị tham gia, hơn 500 tiết mục thuộc các thể loại hát múa, đơn ca, tốp ca, song ca, tam ca, tứ ca, múa, độc tấu, hòa tấu nhạc cụ... với gần 3.000 nghệ sĩ, diễn viên đam mê nghệ thuật, “cháy” hết mình trên sân khấu để cống hiến cho khán giả những tinh hoa được chắt chiu trong cuộc sống đời thường, giàu bản sắc địa phương. Có mặt trong cả ba cuộc thi tài với vai trò tổng đạo diễn, NSND Nguyễn Hữu Từ đã lập “hat-trick” ngoạn mục trong nghệ thuật.
Nếu như tại Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc đợt 1, anh đưa chương trình Khúc tự tình Fansipan của Đoàn Nghệ thuật Dân tộc tỉnh Lào Cai đầy mới lạ, độc đáo “bùng nổ” trong cuộc thi giàu sắc màu Tây Bắc thì ở Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc đợt 2, anh làm xôn xao thành phố biển Đà Nẵng với chương trình Một ngày của biển của Nhà hát Sao Biển. Và tại Hội diễn Nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân, chương trình Sắc màu Việt Bắc của Đoàn Văn công Quân khu 1 đã làm say đắm khán giả trong những ngày chớm đông Hà Nội. NSND Hữu Từ đã đưa 3 chương trình của 3 đơn vị nghệ thuật đoạt huy chương vàng một cách xứng đáng. Không những thế, cuối năm 2018, anh được Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam trao 4 giải thưởng, gồm 1 giải A, 2 giải B và 1 giải C. Một kỷ lục thật đáng nể, chưa có trong ngành nghệ thuật biểu diễn!
Các tác phẩm múa của Hữu Từ đầy cá tính, sáng tạo nhưng vẫn mang đậm hồn cốt, sự tinh túy của vùng đất, con người…, tạo ra bức tranh nghệ thuật đa sắc màu đầy hấp dẫn.
Xem tác phẩm thơ múa Mắt lưới (kịch bản: NSND Hữu Từ, âm nhạc: Xuân Huy, biên đạo: NSND Hữu Từ - NSƯT Đỗ Hiền, huy chương vàng Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc đợt 2, giải A của Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam năm 2018) và tác phẩm Mùa nghêu (kịch bản: NSND Hữu Từ, âm nhạc (tiếng động): Hữu Từ, biên đạo: NSND Hữu Từ - NSƯT Đỗ Hiền, huy chương vàng Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc đợt 1, giải B của Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam năm 2018), khán giả cảm nhận nhịp sống trong lòng đại dương và đời sống của bao người dân miền biển. Xem tác phẩm Dệt tình Sa Pa (kịch bản: NSƯT Đỗ Hiền, âm nhạc: Mạnh Tiến, biên đạo: NSND Hữu Từ, huy chương vàng Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc đợt 1, giải C của Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam năm 2018), khán giả cảm nhận những sắc màu văn hóa độc đáo và vẻ đẹp của Sa Pa. Còn qua tác phẩm Thanh âm gọi mùa xuân La Chí (kịch bản: NSƯT Đỗ Hiền, âm nhạc: Mai Kiên, biên đạo: NSND Hữu Từ, huy chương vàng Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc đợt 1, giải B của Hội Nghệ sĩ Múa Việt Nam), chúng ta thấy mùa xuân đã về với miền cực Bắc của Tổ quốc; hoa mơ, hoa mận trắng trời trắng đất, như hư, như thực…
Một bất ngờ thú vị là tác phẩm múa Lập trình truy kích của Đoàn Văn công Quân khu 1 (kịch bản: NSND Hữu Từ, âm nhạc: Xuân Phương, biên đạo: NSND Hữu Từ, huy chương vàng Hội diễn Nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân, đề cử giải thưởng Văn học - Nghệ thuật Bộ Quốc phòng năm 2018). Tác phẩm này giành vị trí cao nhất trong bảng xếp hạng huy chương vàng tại hội diễn, gây hiệu ứng bất ngờ ở ý tưởng và trong ngôn ngữ thể hiện. Nếu người nghệ sĩ không nhạy cảm, không nỗ lực tìm tòi cái mới, cái lạ thì sẽ không dàn dựng được tiết mục này. Trong tác phẩm, ta thấy sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ; con người liên tục được kết nối trong đời sống thực lẫn thế giới ảo. Hơn lúc nào hết, con người cần phải được trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng để làm chủ và khẳng định mình trong dòng chảy của cuộc cách mạng công nghệ số.
Tác phẩm ca ngợi tình quân dân như cá với nước Vượt lũ (kịch bản: NSND Hữu Từ, âm nhạc: Sơn Thạch, biên đạo: NSND Hữu Từ, huy chương vàng Hội diễn Nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quân, đề cử giải thưởng Văn học - Nghệ thuật Bộ Quốc phòng năm 2018) có vẻ đẹp riêng. Vượt lũ nêu bật: Người lính, ngoài nhiệm vụ bảo vệ giang sơn đất nước còn gắn bó với dân, giúp dân vượt qua thiên tai. Hình ảnh anh Bộ đội Cụ Hồ quên mình cứu dân trong cơn lũ, giúp bà con ổn định cuộc sống sau lũ… đã lay động lòng người.
Trò chuyện với NSND Nguyễn Hữu Từ, tôi như được nạp thêm năng lượng bởi anh luôn hứng khởi và tâm huyết. Tôi nhớ trước đây, có lần một lãnh đạo Cục Nghệ thuật Biểu diễn và là giám đốc một nhà hát có uy tín gặp tôi gợi ý muốn đưa Hữu Từ ra Hà Nội. Họ trân quý tài năng của Hữu Từ - người được phong tặng danh hiệu NSND khi mới 37 tuổi - và muốn anh về với đơn vị mình. Tôi đem việc này nói với Hữu Từ. Anh bảo, khi anh vào Nhà hát Sao Biển làm việc là đã xác định khởi nghiệp - lập nghiệp tại Phú Yên. Anh nói vui nhưng chắc nịch: “Phú Yên giờ “ra mặt tiền” rồi, chỉ một giờ bay là có mặt tại Sài Gòn, 2 giờ bay là có mặt tại Hà Nội; điều kiện làm việc để phát huy năng lực đầy đủ, lại được tắm biển thỏa thích, dại gì đi đâu”.
Phú Yên đã là quê hương của Hữu Từ.
NSƯT CAO HỮU NHẠC
Nguyên Giám đốc Nhà hát Ca múa nhạc dân gian Sao Biển
