Qua giọng hát của cha, tình yêu với dân ca bài chòi được nhen nhóm từng ngày, và chàng trai trẻ Nguyễn Duy Vinh (SN 1992, ở thôn Long Thủy, xã An Phú, TP Tuy Hòa) thêm cháy bỏng, lắng sâu trong từng lời ca.
Tiếp lửa đam mê
 |
| Nguyễn Duy Vinh say sưa biểu diễn tại Liên hoan Nghệ thuật Bài chòi tỉnh Phú Yên năm 2018 - Ảnh: THIÊN LÝ |
Gặp lại anh Nguyễn Duy Vinh trong một buổi chiều muộn, tôi vẫn nhớ hình ảnh anh Hiệu vừa xốc ống bài vừa hô hát: Chầu rày đã có trăng lên/ Để anh lên xuống có con em bồng/ Anh ơi, xin chớ nằm mơ/ Gái đâu gái để anh đưa anh bồng là anh “bát bồng”. Với giọng hô bài chòi vừa ngọt ngào, đằm thắm vừa hài hước, dí dỏm, anh đã khiến bao người chơi bài chòi thích thú... Tuy nhiên, đằng sau hình ảnh anh Hiệu ấy là cả một chặng đường nỗ lực theo đuổi đam mê.
Duy Vinh sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống nghệ thuật tại làng biển Long Thủy, xã An Phú. Cha của anh là nghệ nhân Nguyễn Trọng Tích, người được biết đến như một kho tàng về các thể loại dân ca - nhạc cổ trên dải đất miền Trung. Cha anh là người dày dặn kinh nghiệm với dân ca bài chòi. Nhưng từ nhỏ, Duy Vinh lại không hề biết đến một câu hát bài chòi nào mà chỉ thích nghe những câu vọng cổ hay những trích đoạn cải lương.
“Mùa hè năm lên 10 tuổi, trong lúc nghịch ngợm sách vở của cha mình thì một tờ giấy bỗng dưng rơi ra ngoài. Tôi tò mò cầm tờ giấy đọc từng câu, từng chữ. Vừa lúc đó, cha tôi đi ngang qua nghe thấy thế, liền chỉ tôi cách bắt âm, bắt nhịp... Khi hát được, tôi bắt đầu cảm thấy thích và từ đó làm quen bài chòi”, Duy Vinh kể lại.
Duy Vinh nói rằng, niềm đam mê bài chòi trong anh được khơi nguồn khi ông Nguyễn Thanh Khiết, một người chơi đàn guitar phím lõm trong xã mở lời đề nghị anh tham gia thành lập CLB Bài chòi dân gian An Phú để gắn kết những con người tâm huyết và bảo tồn loại hình nghệ thuật độc đáo của dân tộc. Từ đó, anh mới mạnh dạn tập hát bài chòi. Nhờ thừa hưởng máu văn nghệ từ cha lại sở hữu chất giọng trầm ấm, ngọt ngào, Duy Vinh nhanh chóng bắt nhịp và say mê những câu hô hát bài chòi từ lúc nào không hay.
Kỷ niệm gắn liền với nghiệp “anh Hiệu” mà mãi đến bây giờ Duy Vinh vẫn còn in sâu trong tâm trí, đó là những ngày đầu tiên làm quen với bài chòi. Ngày ấy, trúng mùa đánh bắt xa bờ, anh theo tàu lênh đênh trên sóng nước. Song, những lúc gác lưới, anh nằm lọt thỏm trong thúng, rút tập vở ghi chép các câu hô hát bài chòi, hát nghêu ngao giữa biển trời xanh ngát.
Gìn giữ di sản văn hóa
Gần giữa tháng 5/2013, CLB Bài chòi dân gian An Phú chính thức được thành lập. Từ đó đến nay, Duy Vinh đều đảm nhận vai trò anh Hiệu. Đến đầu năm 2017, Duy Vinh được giao làm Chủ nhiệm CLB Bài chòi dân gian An Phú. Chỉ mới đảm nhận vị trí đầu tàu của CLB nhưng anh đã mang những làn điệu bài chòi đi khắp các địa phương trong và ngoài tỉnh, góp phần làm sống lại loại hình nghệ thuật truyền thống, mang đến cho đông đảo khán giả, nhất là thế hệ trẻ một góc nhìn mới về loại hình nghệ thuật này.
“CLB có 9 thành viên chính thức, hầu hết là người dân xã An Phú. Các thành viên trong CLB hoạt động chủ yếu xuất phát từ niềm đam mê cá nhân của mình. Dù khó khăn nhưng mọi người vẫn luôn tự hào khi góp phần gìn giữ nét đẹp truyền thống của dân tộc”, Duy Vinh chia sẻ.
Là một người trẻ say mê những làn điệu truyền thống của ông cha để lại, anh đau đáu làm sao giữ gìn và phát huy loại hình nghệ thuật này hơn nữa. Vì thế, trong những buổi sinh hoạt, các cuộc vui cùng bạn bè, anh vẫn hay thường quan sát nhằm phát hiện những “măng non” có khiếu về hát dân ca. Từ đó, anh luôn mở lòng và tạo điều kiện giúp đỡ những người muốn theo học, để những làn điệu ấy mãi được ngân dài, lan tỏa theo thời gian và hiện hữu trên những gương mặt trẻ.
Ngoài tham gia biểu diễn với CLB, Duy Vinh còn tìm tòi những bài hát đơn ca hay song ca về dân ca bài chòi để làm phong phú, đa dạng cách trình diễn. Anh xem những làn điệu bài chòi như một người bạn tri kỷ, không thể thiếu trong cuộc đời của anh. Bởi mang theo bên mình vốn quý âm nhạc truyền thống, Duy Vinh luôn là hạt nhân trong phong trào văn hóa, văn nghệ ở địa phương và tỉnh nhà. Anh đã mang đến những tiết mục đặc sắc cho khán giả, đáp ứng nhu cầu thưởng thức âm nhạc của người dân qua các cuộc liên hoan, hội thi, hội diễn. Đồng thời góp phần mang nhiều thành tích văn nghệ quần chúng cho CLB và Phòng VH-TT TP Tuy Hòa.
Ông Phan Thanh Kính, Chủ nhiệm CLB Dân ca - Nhạc cổ, Trung tâm Văn hóa Phú Yên, cho biết: Duy Vinh là một trong những người trẻ tuổi hiếm hoi tâm huyết với nghệ thuật truyền thống, nhất là thể loại bài chòi dân gian. Mặc dù không được đào tạo bài bản qua trường lớp nhưng Duy Vinh có chất giọng tốt, trầm ấm và da diết... Bằng sự nhiệt huyết, năng động của mình, Duy Vinh luôn là đầu tàu mẫu mực của CLB Bài chòi dân gian An Phú và là thành viên tích cực của CLB Dân ca - Nhạc cổ thuộc Trung tâm Văn hóa Phú Yên...
THIÊN LÝ
