Hiếm có loài hoa nào mỗi khi nhắc đến lòng ta lại thấy nhẹ nhõm như hoa sen. Một loài hoa sống từ bùn đen mà chẳng hôi tanh mùi bùn, còn tỏa hương thoang thoảng, thanh cao, tinh khiết. Loài hoa không tranh giành, khoe khoang với ai về sắc thắm, hương thơm, vậy mà nó cứ lắng sâu vào lòng người bằng sự dịu dàng, thanh thoát từng ngày, từng ngày qua.
Có một ngày nắng đầy trời, ta đi ngang qua vương quốc sen, đôi chân ta như bị níu giữ bởi một loài hoa trắng đài các, đỏ hồng màu hồng quyến rũ, mơ màng. Màu hoa xua bớt đi màu nắng chói chang, màu hoa chợt làm ta thư thái bởi sự thánh thiện của hoa. Có lần tôi tự ghép những câu thơ hay của các bậc thi nhân tiền bối nghe rất êm tai và thi vị: “Lòng anh rúc tiếng tù và/ Gọi đò mãi bỗng hóa ra gọi mình (Thu Bồn)/ Giơ tay tưởng vớ được tình/ Bước đi tới mãi mà mình vẫn xa (Tế Hanh)/ Thịnh suy bốn chục năm qua/ Riêng sen vẫn giữ màu hoa đỏ hồng (Cao Bá Quát)”. Hoa sen còn là màu hoa của sự thủy chung son sắt, luôn giữ cho mình sự trong sạch trước mọi cám dỗ nhân gian.
Những người biết thưởng trà điệu nghệ thường bơi xuồng ra đầm sen cho bông trà vào bông sen để sau một đêm trà được sen hấp thụ, truyền vào chất hương thơm tinh túy mới lấy về dùng sảng khoái tinh thần.
Hồi còn thơ bé tôi đã thuộc làu những câu ca dao mang tính kinh điển lục bát về sen: “Trong đầm gì đẹp bằng sen/ Lá xanh bông trắng lại chen nhụy vàng/ Nhụy vàng bông trắng lá xanh/ Gần bùn mà chẳng hôi tanh mùi bùn”. Lớn lên tôi yêu hoa sen bằng sự đam mê kỳ lạ. Mỗi lần xách máy ảnh đi lang thang gặp ruộng sen, hồ sen, đầm sen là tôi dừng lại chiêm ngưỡng thật thỏa thuê rồi mới tìm những bông hoa đẹp, bố cục, ánh sáng đẹp chụp lia, chụp lịa. Có lần người mẫu đang hái hoa sen trên hồ chính là con gái tôi. Một bức ảnh về hoa sen và thiếu nữ thật kỳ ảo được in báo trở thành kỷ niệm khó quên.
Con trai tôi thì không những mê hoa sen mà còn thích ăn hạt sen như ăn hạt đậu phộng rang. Nó ngồi miệt mài lột hạt sen cho má nó xáo xôi nếp, thi thoảng cho một hạt vào miệng nhai ngon lành. Và cũng chính con trai tôi có ý tưởng làm chiếc lồng đèn mang hình dáng bông sen để dự thi hội thi lồng đèn trong đêm Tết Trung thu đẹp lấp lánh. Chiếc lồng đèn hoa sen chinh phục hoàn toàn ban giám khảo với số điểm tuyệt đối không chỉ vì nó đẹp rực rỡ mà còn có ý nghĩa nhớ đến công ơn của Bác Hồ, lòng thương yêu bao la của Bác đối với thiếu niên, nhi đồng.
Có lần đi tham quan ở điểm du lịch Gáo Giồng (Đồng Tháp), tôi được thưởng thức món cá lóc nướng trui cuốn với lá sen tuyệt hảo! Những chiếc lá sen còn xanh non xếp vào nhau được cắt xén vừa đủ để gói miếng cá lóc chấm mắm đặc sản nghe đê mê đầu lưỡi. Những chiếc lá sen về già còn được trẻ con khoái dùng làm chiếc nón đội đầu chạy băng băng trên bờ hồ đùa giỡn, reo vui, khiến tôi chợt nhớ: “Trong đầm gì đẹp bằng sen…”.
TRẦN QUỐC CƯỠNG
