Sau nhiều lần in chung, được sự hỗ trợ kinh phí xuất bản của Hội Liên hiệp Văn học - Nghệ thuật Phú Yên, mới đây, nhà giáo Nguyên Ba đã “trình làng” tập thơ Khúc hát ngày về, tuyển chọn 37 thi phẩm ưng ý trong hàng trăm bài thơ đã sáng tác trong nhiều năm qua của anh...
Là nhà giáo có thâm niên trên bục giảng Trường THCS Nguyễn Tất Thành (xã Hoà Bình 2, huyện Tây Hoà), vì thế, ngôn ngữ thơ anh có sự tiết chế, chân phương của người theo nghiệp sư phạm. Khi nói về những rung động đầu đời của tình yêu nam nữ, anh biểu lộ khá chừng mực:
Tôi tập làm thơ lục bát
Yêu em tóc bỏ đuôi gà
Trái thị mua về trộm ngắm
Ước cho em sẽ hiện ra
(Thứ bảy ngày xưa)
Đôi khi bay bổng hơn nhưng vẫn không thoát khỏi khuôn khổ mô phạm:
Xao xuyến tim anh hương tóc
Lòng em thơm thảo lời nguyền
Hạnh phúc anh vừa chợp mắt
Mùa xuân gõ cửa trinh nguyên
(Chuyển nắng qua sông)
Đề tài quen thuộc trong Khúc hát ngày về là những buồn vui trường lớp nơi anh công tác (Sân trường mùa thu, Tháng chín niềm vui, Tháng giêng, Mùa xuân của anh), là những con người, sự vật thân quen thường gặp trong cuộc sống lao động thường nhật ở nông thôn (Ngôi nhà tình nghĩa, Tâm tình người trồng tiêu, Mùa vàng, Mẹ quê, Hạt gạo nghĩa tình…)
Hình như Nguyên Ba rất có duyên với “tháng”. Cái đơn vị thời gian này trở đi trở lại trong thơ anh, trở thành một “đề tài” để bộc lộ cảm xúc trước tình đời, tình người. Đó là tháng giêng với hoài niệm về mối tình đầu giờ đã xa lắc:
Thấp thoáng vầng trăng cuối phố
Hiền từ lẫn trong câu ca
E ấp vườn hồng một thuở
Thương em thương cả tiếng gà
(Tháng giêng)
Đó là tháng giêng với niềm tiếc nhớ tuổi học trò ngây thơ đã một đi không trở lại:
Tháng giêng vàng nỗi nhớ
Cánh thư tình vu vơ
Đạp xe qua trường cũ
Thoáng xuân choàng giấc mơ
(Tháng giêng màu nhớ)
Rồi thiên nhiên tràn đầy sức sống khi xuân đã về:
Khoảng trời xanh bát ngát
Tháng giêng khúc tự tình
Chim én về chuyển nắng
Đất chuyển mình: mùa xuân
(Tình khúc tháng giêng)
Tháng chín – mùa tựu trường qua góc nhìn của người thầy giáo làm thơ có nét riêng không lẫn vào đâu được:
Tháng chín niềm vui không phải của riêng em
“Vì hạnh phúc trăm năm” ghi đầu trang giáo án
Cây phượng vĩ một đời như người bạn
Náo nức đợi chờ ướt đẫm sương đêm
(Tháng chín niềm vui)
Rồi tháng tư mừng quê hương giải phóng hiện lên trong thơ anh thật hoành tráng:
Tuy Hoà nắng tháng tư
Đỏ màu hoa chiến thắng
Gió biển về mặn mặn
Hương đất nồng yêu thương
(Tháng tư trao em)
Tháng tư có mẹ già hiền từ ngồi nhắc chuyện chiến đấu một thời liệt oanh năm xưa:
Mẹ anh hùng cần mẫn
Bên con cháu sum vầy
Kể chuyện thời kháng chiến
Chặn xe địch bủa vây
(Khúc tháng tư)
Qua cảm nhận của Nguyên Ba, tháng ba gắn liền với những gì thân thiết, bình dị của quê hương tuổi nhỏ:
Nhớ bát canh cá lóc
Thương tiếng gà gáy trưa
(Tháng ba)
Sử dụng nhiều thể thơ năm chữ, sáu chữ, chưa có bứt phá, tìm tòi ấn tượng trong cách thể hiện; đề tài, ý tứ giữa nhiều bài thơ đôi khi đơn điệu, trùng lặp… là những hạn chế dễ thấy nhất trong Khúc hát ngày về. Nếu khắc phục được những khiếm khuyết nói trên, Nguyên Ba mới hy vọng có bước tiến mới trên hành trình sáng tác trong thời gian tới để thơ anh đọng lại hơn trong lòng bạn đọc gần xa…
THẠCH BÍCH