Mùa lạnh, xe trôi ngang qua một vùng đất lạ. Ngỡ ngàng trước màu nắng mùa đông quá đỗi tinh khôi, tôi nhớ đến cặp tình nhân già hay ngồi sưởi nắng ngoài sân. Những sớm đông sương tan chậm, ông thường dậy sớm hơn lụi cụi trong căn bếp nhỏ. Ông nhóm lửa đun nước ấm để bà ngâm chân. Cứ mùa rét là xương khớp bà sưng tấy, đi lại rất khó khăn nên ông dặn bà nằm yên trong chăn khi nào thấy nắng ngấp nghé ngoài hiên mới được ra ngoài. Thời gian của người già trôi đi chậm chạp và đều đặn mỗi ngày. Ông quét xong ba gian nhà sẽ mang lúa, gạo tung cho mấy đàn gà tí. Bắc nồi cháo lên bếp, ra vườn nhổ nắm hành hoa thêm chút rau xanh thái nhỏ. Sau đó vừa pha trà vừa trò chuyện cùng bà về cháu con, về vườn rau ao cá. Đến giữa chừng câu chuyện thì có nắng, ông buông chén trà, vội vàng đi pha nước ấm bỏ thêm nhúm muối. Lật đật chạy ra giữa sân ngửa cổ nhìn trời áng chừng nắng vừa đủ ấm, ông tươi tỉnh bê ghế đặt ngay ngắn rồi cất tiếng gọi “bà ơi…”. Tất cả như một chuỗi phim quay chậm đang hiện ra rõ nét trong tâm trí tôi trong một ngày nắng đẹp.
Lúc trẻ, ông tôi đi công tác triền miên, một mình bà xoay xở nuôi bốn người con khôn lớn. Bà kể có lần đi đẻ chẳng một ai bên cạnh, bụng chửa vượt mặt mà vẫn một tay xách giỏ còn tay kia ẵm theo đứa con nhỏ gần hai tuổi. Tha nhau vào đến viện thì lên cơn đau đẻ, bà dúi vội đứa con nhỏ vào tay người nhà sản phụ khác. Đẻ xong chẳng được nghỉ ngơi, tay ôm đứa này tay nựng đứa kia dỗ dành nhau giữa chốn người dưng đang ngời ngời hạnh phúc. Ông đi làm việc nhà nước, họp hành liên miên, đi đến đâu cũng có người cơm bưng nước rót nên không thấu được nỗi khổ chăm con mọn của bà. Đứa gửi bên nội, đứa nhờ bên ngoại, lúc khỏe không sao chứ lúc các con ốm đau bà chạy ngược xuôi từ đầu tỉnh đến cuối tỉnh. Mà hồi đó đi lại khó khăn, bà toàn tranh thủ đạp xe về thăm con giữa đêm khuya để sáng mai còn kịp vào nhà máy. Ông thì một năm về thăm nhà đôi ba lần, về nhà mà như khách quý, con chưa kịp quen hơi ba thì ông lại phải đi. Bà bảo ở nhà lam lũ mấy cũng chả sao nhưng cứ ông về là mọi thứ phải gọn gàng tinh tươm đâu vào đấy. Vậy mà lần nào về ông cũng mắng bà sao để đứa này nghịch dơ, để đứa kia còi, để thằng út sài đẹn đầy người, để cửa nhà bề bộn…
Đến lúc nghỉ hưu quanh quẩn góc vườn xó bếp, ông mới biết thương bà đã quá thiệt thòi. Sinh nở mấy đứa con không được kiêng khem nên giờ sức khỏe của bà ngày càng thêm yếu. Con cháu ở gần nhưng việc gì ông cũng muốn được tự tay làm cho bà, từ cơm nước mỗi bữa đến khâu cái áo, chải cái đầu, nhổ tóc bạc cho nhau, thuốc thang khi đau ốm. Nhìn cảnh ông cúi xuống xoa bóp từng khớp chân cho bà, tôi nhiều lần rơi nước mắt. Ông nói “bàn chân này bà khổ vì chồng con mấy chục năm trời, giờ đau yếu rồi thì hãy để tôi chăm sóc nó”. Bà tựa người vào ghế, ngửa cổ ngóng nắng, khe khẽ mỉm cười. Nắng nhảy nhót trên khuôn mặt bà hiền hậu, trên những sợi tóc gội màu mưa nắng thời gian. Nồi cháo trong bếp đã nhừ, ông bắc xuống rắc thêm chút hành hoa rồi xới ra để nguội chút cho bà cầm đỡ bỏng tay. Giữa sân nhà sáng nào cũng có đôi tình nhân già ngồi sưởi nắng và ăn cháo sớm. Tôi cảm tưởng nắng ở góc sân ông bà ngồi luôn rực rỡ nhất, giống như ánh đèn sân khấu ngoài trời chiếu rõ hai con người đang hạnh phúc bên nhau. Lá lá xôn xao, tiếng chim hót trong vườn cây xanh ngắt. Tất cả luôn tinh khôi neo đậu trong tim tôi về ước vọng bình yên của mái ấm gia đình…
HUYỀN TRANG
