Ông Nguyễn Trọng Tích (SN 1964) quê ở xã An Phú (TP Tuy Hòa) là một người hát dân ca, cổ nhạc hay có tiếng ở xứ nẫu Phú Yên. Hơn 20 năm tham gia phong trào văn nghệ địa phương, ông Tích được bà con xa gần mến mộ giọng hát. Nói về gia sản nghệ thuật của mình, ông Tích tự hào vì đã tích lũy được kha khá “vốn” giai điệu đẹp của dòng nhạc quê hương.

Rất vui vẻ và hoạt ngôn, ông Tích luôn tạo ra tiếng cười thoải mái trong câu chuyện với mọi người. Bởi ông ứng khẩu rất nhanh, tìm ra những câu ca, câu hát phù hợp với hoàn cảnh khiến buổi nói chuyện càng thêm sinh động và hấp dẫn. Ông Tích chọc vui mọi người bằng một câu bài chòi dí dỏm: Con cu ăn đậu ăn mè/ Ăn chi của chị chị đè nó ra/ Cu anh phá phách người ta/ Nên tui đè cổ lột da cho chừa... Ông Tích nói: “Hiện nay, bài chòi ở Phú Yên rất khởi sắc. Anh chị em nghệ sĩ quần chúng như tôi sống được nhờ hô bài chòi. Bởi hội bài chòi tìm đến đâu, ở đó người dân đều hưởng ứng rất nhiệt tình”.

Không chỉ có bài chòi, nói về dân ca, cổ nhạc, ông Tích rành rẽ rất nhiều thể loại như: cải lương, tuồng, hát bội, hò bá trạo… Bởi ông mê lắm giai điệu mượt mà, trữ tình của những làn điệu cổ. Ông Tích kể: “Năm 18 tuổi, tôi nghe một ông thầy đàn trong xóm đàn hát cải lương sao mà hay quá. Tự nhiên, tôi yêu thích và say mê môn nghệ thuật này. Nhưng mà hồi đó, cảnh nhà khổ quá, phải tự mày mò làm lấy cây đàn luyện tập nên âm thanh nghe không được chuẩn lắm. Sau này, cha tôi thương, mới ráng mua cho tôi cây đàn. Rồi tôi bắt đầu tập đàn, tập hát. Cứ thế mà học đâu thuộc đấy, rành luôn các làn điệu: Ngựa ô bắc, đảo ngũ cung, nam ai, kim tiền bản, phụng hoàng, lý con sáo, lý chim xanh, lý tương phùng, hò ba lý, xuân nữ, xàng xê, cổ bản, hò quảng… Nhiều lắm!”

Nói về các làn điệu, ông rất mê hò bá trạo. Bởi theo ông, hò bá trạo thể hiện sinh hoạt văn hóa, tâm linh lâu đời của người dân miền biển Phú Yên. Vẫn còn nhớ tại Festival Thủy sản Việt Nam 2014 (Phú Yên), đội hò bá trạo của tỉnh do ông Tích hát chính đã chinh phục người mộ điệu xa gần.

Ông Tích cho biết: “Nhiều người rất yêu thích thể loại hò bá trạo của Phú Yên. Bởi khi họ nghe, họ cảm nhận được cái hồn cốt của người dân xứ sở mình. Tôi đi hát lâu năm thấy rõ, mình càng hát những bài có ngôn ngữ đặc trưng của người xứ nẫu thì càng được khán giả ái mộ. Cứ lâu lâu lại có một đoàn nghiên cứu văn hóa dân gian về gặp tôi để tìm hiểu các làn điệu. Thế mới thấy, giai điệu quê hương đáng tự hào biết bao”. Chính vì thế, điều ông Tích vẫn trăn trở nhất là lãnh đạo ngành Văn hóa tạo điều kiện mở các lớp học dân ca, cổ nhạc để người lớn tuổi như ông có thể truyền đạt lại tình yêu, hiểu biết, kinh nghiệm cho lớp trẻ.

Mặc dù là một người con của xã An Phú nhưng ông Tích lại tham gia sinh hoạt và biểu diễn tại Câu lạc bộ Hò bá trạo thôn Mỹ Quang Nam (xã An Chấn), là thành viên tích cực phát triển phong trào văn hóa - văn nghệ ở xã An Chấn. Ông Bùi Văn Nhân, cán bộ văn hóa - thông tin xã An Chấn, cho biết: “Lãnh đạo xã An Chấn rất quan tâm đến việc bảo tồn và phát huy các giá trị truyền thống. Trong xã có 2 câu lạc bộ hò bá trạo vẫn duy trì sinh hoạt và biểu diễn thường xuyên. Anh Tích là một trong những thành viên tiêu biểu tham gia biểu diễn các chương trình dân ca, cổ nhạc phát huy vốn văn hóa truyền thống tốt đẹp ở địa phương”.

Không chỉ là hạt nhân văn nghệ tiêu biểu của xã An Chấn, hiện nay ông Tích còn là cộng tác viên tích cực tham gia các hội thi, hội diễn cho Sở VH-TT-DL tỉnh và các đơn vị sự nghiệp trên địa bàn huyện Tuy An và TP Tuy Hòa.

DIỆU ANH