Tại Đại hội Hội Nhà văn Việt Nam, trước khi bầu cử, Đoàn chủ tịch đã đề xuất số lượng danh sách dự bầu là 20 để bầu lấy 15 ủy viên BCH như đã biểu quyết (số dư khoảng 30%), nhưng đại hội cứ khăng khăng số dư phải là 100%.

Các nhà văn cân nhắc trước khi bầu cử - Ảnh: M.HIỆP

Đoàn chủ tịch “xuống thang” 50% nhưng đại hội vẫn không chịu, rồi đề cử, ứng cử thêm một số người nữa, cuối cùng chốt danh sách là 38 (dư khoảng 150%). Tôi liền rút điện thoại ra, tính nhanh: mỗi đại biểu có 15 phiếu bầu x 498 đại biểu = 7.020 phiếu, chia cho 38 ứng cử viên = 184 phiếu, tức là trung bình mỗi ứng viên chỉ có 184 phiếu, quá ít so với 249 phiếu phải đạt để quá bán. Tôi nói như đinh đóng cột với người bên cạnh: Chắc chắn sẽ bầu không đủ 15 ủy viên BCH. Anh ta nhìn tôi, đầy nghi hoặc như nhìn tên tạo phản “diễn biến hòa bình”. Bầu xong, kiểm phiếu, công bố: 6! Anh ta lại quay sang nhìn tôi, đầy kinh ngạc như nhìn bậc tiên tri. Tôi cười ngặt nghẽo, đáp: Chỉ là một bài toán của học sinh cấp hai thôi! Số phiếu trung bình phải trên quá bán mới có thể bầu đủ số dự kiến! Thế đấy, việc đã biết trước rồi thì còn “ấn tượng” gì nữa! 6 ủy viên BCH đều ở Hà Nội, năm người nguyên là sĩ quan quân đội, một nguyên là sĩ quan công an.

Đoàn TP Hồ Chí Minh với 81 đại biểu (đông nhất) xứng đáng có một ủy viên BCH, và nếu biết tổ chức, việc dễ như trở bàn tay. Để làm được điều đó, họ chỉ cần thống nhất đề cử một đại biểu, tập trung phiếu bầu cho người đó, cộng thêm phiếu của các khu vực khác, chắc chắn sẽ quá bán. Khốn nỗi, đoàn TP Hồ Chí Minh có tới gần chục người được đề cử, ứng cử, nên mỗi người chỉ được chục phiếu của địa phương mình. Không ai trúng là điều có thể biết trước! TP Hồ Chí Minh còn như vậy, nói gì đến các vùng miền khác như Đông - Tây Nam Bộ, miền Trung và Tây Nguyên… cũng không có đại diện nữ, người dân tộc thiểu số, lực lượng trẻ…

Việc đáng ghi nhận nhất có lẽ là công tác tổ chức rất chu đáo: vừa bước xuống máy bay đã có xe của hội ra đón, khi về xe của hội cũng đưa ra sân bay, việc ăn - ngủ chu đáo, trật tự an ninh có thể nói là tuyệt đối: mỗi đại biểu được phát một thẻ ra vào hội trường có in cả ảnh của đại biểu, hai cán bộ an ninh đứng bên cửa đối chiếu kỹ lưỡng ảnh với người thật không khác gì lên máy bay quốc tế, ghế ngồi đều được dán tên đại biểu theo khu vực, phiếu bầu từng người phải ký nhận, bầu xong phải đóng dấu lên thẻ đeo chẳng khác gì bầu cử UBND-HĐND các cấp… Nhưng tất cả mọi sự chuẩn bị chu đáo ấy dường như trở nên phí hoài khi BCH mới chỉ có sáu người. Mà cái con số chẵn ấy mới oái oăm chứ, nếu có vấn đề gì thì biểu quyết làm sao?

LÊ VÂN