Câu hát, lời thơ đưa khán giả trở về với 56 ngày đêm “khoét núi ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt, máu trộn bùn non/ Gan không núng/Chí không mòn”, làm nên lịch sử.
Đêm thơ - nhạc Ký ức Điện Biên vừa được Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Phú Yên tổ chức bên biển Tuy Hòa lộng gió, song song với Triển lãm ảnh nghệ thuật - báo chí Đường về Điện Biên. Chương trình giới thiệu nhiều tác phẩm mới do văn nghệ sĩ Phú Yên sáng tác sau chuyến hành hương về Điện Biên Phủ vào trung tuần tháng 4 vừa qua. Đêm thơ - nhạc được mở đầu bằng Hò kéo pháo của nhạc sĩ Hoàng Vân - ca khúc tái hiện kỳ tích kéo pháo của quân và dân ta trên những đèo dốc vô cùng hiểm trở của núi rừng Tây Bắc. Kỳ tích đó đã góp phần quan trọng làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
Đến Điện Biên, dạt dào cảm xúc khi đặt chân lên những địa danh đã được khắc ghi vào sử sách, nhà thơ Triệu Lam Châu viết một chùm thơ đầy xúc động về vùng đất anh hùng, trong đó có bài thơ Thuở chú lên đường, được thể hiện qua giọng ngâm ngọt ngào của ca sĩ Thanh Huệ.
“Thuở chú lên đường giải phóng Điện Biên
Con mới chào đời được hai mùa hạt dẻ
Chú trẻ mãi tuổi hai mươi trong lời bà nội kể
Trong ánh hoa ban bừng sáng cả non ngàn…”
Làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy không chỉ những người lính anh dũng mà còn có biết bao dân công hỏa tuyến. Hình ảnh từng đoàn dân công nối nhau gánh gồng, từng đoàn xe thồ tiếp lương tải đạn trên những cung đường quanh co hiểm trở dẫn đến Điện Biên đã được nhạc sĩ Cao Hữu Nhạc khắc họa trong ca khúc Tiếng hát dân công, do tốp ca Chi hội Âm nhạc thể hiện.
Tự hào về chiến thắng Điện Biên Phủ, tưởng nhớ Đại tướng Võ Nguyên Giáp kính yêu - người đã lãnh đạo quân và dân ta làm nên chiến thắng lừng lẫy địa cầu, Phan Kim Việt có bài thơ Ngày 26 tháng Giêng năm ấy:
“…Đại tướng Võ Nguyên Giáp
Vị tướng của nhân dân
(sau bao ngày đêm dằn vặt)
hạ mệnh lệnh:
chuyển “đánh nhanh, thắng nhanh”
thành “đánh chắc, thắng chắc”
Mệnh lệnh ấy
rắn hơn muôn lũy thép
Mệnh lệnh ấy
làm nên Điện Biên”.
Lòng kính yêu Đại tướng Võ Nguyên Giáp tạo nguồn cảm xúc để văn nghệ sĩ Phú Yên sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật và thể hiện trong đêm thơ nhạc: Ta nhìn vào mắt nhau (Triệu Lam Châu), Đại tướng với quê hương (Thu Hồng), Người đã đi xa (thơ: Nguyễn Thị Tâm, nhạc: Ngọc Quang). Đó là những tác phẩm được viết bằng rung cảm chân thành và sâu sắc.
 |
|
Lãnh đạo tỉnh và đại biểu hát cùng văn nghệ sĩ trong đêm thơ - nhạc - Ảnh: M.HIỆP |
Qua rồi mưa bom bão đạn, Điện Biên hôm nay đẹp như bản tình ca bên trời Tây Bắc. Đến với vùng đất này, cô giáo Thu Hồng cảm nhận:
“Khúc ca xanh núi biếc chơi vơi
Mường Thanh hương hoa mơ lưng đồi
Bàn tay anh ấm nồng Tây Bắc
Phải lòng người hay say bờ môi?”
(Điện Biên thắm hương hoa)
Đi qua 60 mùa hoa ban nở trắng núi rừng, Điện Biên hôm nay căng tràn sức sống. Dấu tích xưa vẫn còn đó, nhắc nhở thế hệ sau về một thời oanh liệt của cha anh. Từ những cảm xúc đặc biệt về Điện Biên, nghệ sĩ sân khấu Nguyễn Phụng Kỳ viết Về Điện Biên (vọng cổ), nghệ nhân Bình Thảng viết Đến với Điện Biên (dân ca bài chòi Khu V), còn nhạc sĩ Tấn Phát có ca khúc Về Điện Biên thấm đẫm chất nhạc Tây Bắc.
Đến với Tây Bắc, đắm say vẻ đẹp hùng vĩ của núi rừng, của ruộng bậc thang và sắc màu văn hóa của đồng bào Thái, Tày, H’Mông…, nhạc sĩ Ngọc Quang sáng tác ca khúc Uống với Mù Cang Chải. Giai điệu toát lên vẻ đẹp rất riêng của âm nhạc Tây Bắc, ca từ giàu hình ảnh, ca khúc ấn tượng này được thể hiện qua tiếng hát Quang Thơm.
Để đất nước hòa bình, độc lập, hàng nghìn, hàng vạn người con ưu tú đã ngã xuống khắp các cung đường, trong kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ. Sự hy sinh của nhiều người đã trở thành huyền thoại, như 10 cô gái thanh niên xung phong ở Ngã ba Đồng Lộc - nơi được coi là “túi bom”, “chảo lửa” trong chiến tranh chống Mỹ.
Đến thăm di tích lịch sử này và đọc lá thư của chị Võ Thị Tần - Tiểu đội trưởng Tiểu đội Thanh niên xung phong - gửi mẹ trước khi cùng đồng đội anh dũng hy sinh, nghệ nhân Bình Thảng vô cùng xúc động. Ông đã đưa làn điệu dân ca bài chòi vào bức thư của chị Võ Thị Tần. Trong đêm thơ - nhạc, Bức thư cuối cùng được thể hiện qua tiếng hát Huyền Trang, khiến người nghe rưng rưng.
Chương trình Ký ức Điện Biên khép lại với ca khúc mới toanh Từ Điện Biên đến chiến dịch Hồ Chí Minh của nhạc sĩ Ngọc Quang, do tốp nam nữ Chi hội Âm nhạc biểu diễn. Có thể nói, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Phú Yên đã thành công khi dùng lời thơ câu hát khơi dậy ký ức về một Điện Biên hào hùng và phác họa sức sống, vẻ đẹp của Điện Biên hôm nay. Nhà văn, dịch giả Đào Minh Hiệp, nguyên Chủ tịch hội - nhận xét: “Hoạt động kỷ niệm 60 năm chiến thắng Điện Biên Phủ được hội tổ chức rất khoa học và hiệu quả. Đầu tiên là chuyến đi thực tế sáng tác để văn nghệ sĩ ôn lại bài học lịch sử vô cùng quan trọng này, khơi dậy niềm tự hào dân tộc và khơi nguồn cảm hứng sáng tác. Các tác phẩm được triển lãm và thể hiện trong Đêm thơ - nhạc Ký ức Điện Biên là kết quả của quá trình đi thực tế sáng tác, mang hơi thở cuộc sống và mang dấu ấn cá nhân. Có thể câu chữ chưa được trau chuốt kỹ nhưng đó là cảm xúc rất thật của văn nghệ sĩ nên có sức cuốn hút khán giả”.
YÊN LAN
