Bạn đọc cả nước biết Anh Ngọc là một trong những nhà thơ tiêu biểu trong kháng chiến chống Mỹ. Mấy mươi năm trôi qua, đến tận bây giờ ông vẫn còn nặng lòng và đau đáu với “nàng thơ”. Sự đắm đuối đó thể hiện ở chỗ, dù đã bước sang tuổi 70 mà ông vẫn có thể ngồi hàng giờ, hàng buổi để nói chuyện thơ với bạn yêu thơ.
 |
|
Nhà thơ Anh Ngọc - Ảnh: Đ.T.TRỰC |
“Biện minh” cho việc thơ “vận” vào anh giáo và anh lính đang hừng hực tuổi thanh xuân, Anh Ngọc nói: “Tôi nghĩ, làm thơ là một cái nghiệp, chính thơ đã chọn người chứ không phải người chọn thơ. Với tôi thì điều này chính xác đến trăm phần trăm”.
Ngay từ lúc 14, 15 tuổi, Anh Ngọc đã say mê sáng tác. Có khả năng thiên bẩm, lớn lên trong giai đoạn đất nước chiến tranh ly loạn, Anh Ngọc đã “đến với thơ như không thể khác được”. Và chính thơ nâng bước ông trong những năm tháng ấy.
Qua cuộc trò chuyện với nhà thơ, tôi biết rằng, kỷ niệm của ông đều ở chiến trường. Kỷ niệm nào cũng khó quên. Đầu thập niên 70, khi làm lính thông tin hữu tuyến ở Quảng Trị trong muôn vàn gian khổ và hiểm nguy, Anh Ngọc lúc nào cũng có một cuốn sổ tay ghi dày đặc chi tiết thời sự và những vần thơ còn ấm mùi thuốc súng. Những tư liệu quý ấy, sau này đã đi vào thơ văn của ông như một lẽ tự nhiên.
Bài thơ Cây xấu hổ được nhà thơ sáng tác vào năm 1972 tại mặt trận Quảng Trị. Đó là một thi phẩm hay. Nhà thơ kể rằng, vào ngày 31/5/1972, ông đang đi trên Đường 9 thì máy bay địch lao tới, liền nhảy vội vào lùm cây ven đường để trú ẩn và bị một thứ cây gì đó cào chảy máu tay. Khi nhìn xuống, nhà thơ nhận ra đó là cây thẹn (tiếng quê ông) mà người Bắc gọi là cây xấu hổ. Và sự khép mở như hữu tình của những chiếc lá của thứ cây lắm gai này đã khiến ông nảy ra một tứ thơ thú vị đến nỗi quên cả tiếng bom đạn xung quanh… Dù ra đời đã lâu nhưng đến nay, bài thơ Cây xấu hổ vẫn còn tươi mới.
Sau khi đất nước hòa bình, Anh Ngọc cùng với Nguyễn Trí Huân, Phạm Sĩ Sáu và một số nhà thơ khác từng tham gia chiến đấu, công tác tại Campuchia. Trước tiên, Anh Ngọc sang Campuchia với vai trò nhà báo, ngay từ ngày đầu tiên nước bạn thoát khỏi ách Pôn Pốt, sau đó ông còn quay lại nhiều lần. Chiến tranh biên giới là một thực tế và trở thành đề tài lớn đối với Anh Ngọc. Hiện thực cuộc sống và chiến tranh trên mảnh đất Tây Nam này đã khơi gợi để rồi trường ca Sông Mê Kông bốn mặt của ông ra đời, đến với bạn đọc.
Rời cây súng, Anh Ngọc về công tác tại Tạp chí Văn nghệ Quân đội với công việc viết lách. Nhiều tác phẩm của ông đã đến với người đọc, trong đó thi phẩm Vị tướng già viết về Đại tướng Võ Nguyên Giáp là một bài thơ hay. Nhà thơ kể rằng năm 1994, khi đưa một số đại biểu đến thăm Đại tướng tại nhà số 30 Hoàng Diệu, lúc ra về ông vô cùng cảm động và viết bài thơ này.
Anh Ngọc mê thơ và mê nhạc Trịnh. Ông còn là một thành viên nổi tiếng trên Facebook. Bạn bè của ông nhiều, từ những người vong niên đến các học sinh, sinh viên. Mới đây, nhà thơ còn tổ chức cuộc thi bình thơ trên Facebook với giải thưởng là những tập sách của mình. Nhà thơ nhiệt tình đến bưu điện gửi giải thưởng cho bạn bè, đó cũng là một niềm vui. Đó là tình cảm thực, thực từ đáy lòng, thực với chính ông và cả cuộc đời.
|
Nhà thơ Anh Ngọc tên thật là Nguyễn Đức Ngọc, sinh năm 1943 tại Nghi Lộc (Nghệ An). Ông tốt nghiệp khoa Ngữ văn Trường đại học Tổng hợp Hà Nội, đã từng dạy học từ năm 1964 đến năm 1971. Tháng 9/1971, ông nhập ngũ. Những tập thơ tiêu biểu của Anh Ngọc gồm: Hương đất màu cờ, Ngàn dặm và một bước, Sông Mê Kông bốn mặt, Điệp khúc vô danh, Thơ tình rút từ nhật ký, Sông núi trên vai, Một con mèo nằm ngủ trên ngực tôi, Mạnh hơn tuyệt vọng…; các tùy bút và truyện ký: Ba cuộc đời một trái bóng, Nhớ thế kỷ hai mươi, Trò chuyện với mưa xuân; các tác phẩm dịch: Độc thoại của Marilyn Monroe (thơ của nhiều tác giả), Những kẻ tủi nhục (tiểu thuyết của Fedor Dostoievski). Nhà thơ đã đoạt giải A cuộc thi thơ Báo Văn Nghệ năm 1975 với trường ca Sóng Côn Đảo, giải thưởng văn học Sông Mê Kông lần thứ 2/2009 với tác phẩm Sông Mê Kông bốn mặt, giải thưởng Nhà nước về VHNT năm 2012 với các tác phẩm Ngàn dặm và một bước và Sông Mê Kông bốn mặt. |
