Ở các tỉnh, thành có nền thể thao phát triển, ngoài việc có thành tích từ các môn thể thao, thì sự góp mặt của trọng tài đạt chuẩn tại các giải quốc gia cũng được xem là một thước đo. Tuy nhiên, ở Phú Yên, những trọng tài tại các giải đấu ấy rất hiếm.
SỐ LƯỢNG ĐẾM TRÊN ĐẦU NGÓN TAY
Bóng đá là môn thể thao được nhiều người quan tâm tại Phú Yên. Tính từ khi tái lập tỉnh đến nay, số lượng trọng tài xếp hạng Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) của môn thể thao “vua” tại Phú Yên có thể kể qua như Nguyễn Văn Nam, Đặng Thiên Văn, Nguyễn Công Tam. Đỉnh cao của thế hệ trọng tài này là từng điều hành các trận đấu tại Giải bóng đá hạng A2 quốc gia (tương đương Giải hạng Nhất quốc gia hiện nay). Sau này, bóng đá Phú Yên không xuất hiện nhiều những người có đủ trình độ và khả năng để được VFF điều động tại các giải đấu thuộc hệ thống của VFF. Đáng tiếc nhất là những cái tên như Nguyễn Huỳnh Trung, Trương Hoàng Đoan Duy dù được đánh giá cao về khả năng nhưng vì nhiều lý do khác nhau, họ không thể tiếp tục thành công trong vai trò của “ông vua sân cỏ”. Tính tới thời điểm hiện tại ở môn bóng đá, Phạm Văn Hải (huyện Sơn Hòa) là cái tên duy nhất đủ chuẩn để bắt các giải thuộc hệ thống của VFF, cụ thể là Giải hạng Nhì quốc gia 2015.
Ở môn Taekwondo, theo ông Trương Sĩ Thống, Phó Chủ tịch, Thư ký Hội Taekwondo Phú Yên, số lượng trọng tài có thẻ hành nghề hơn 10 người, nhưng hiện chỉ có hai trọng tài thường xuyên điều hành các giải đấu quốc gia và được đánh giá cao về năng lực là Lê Quang Đôn (huyện Tuy An) và Hà Công Thắng (Công an tỉnh). Mới đây, HLV Trương Nhật Hà cũng được tạo điều kiện làm trọng tài ở Giải vô địch Taekwondo quốc gia tại Đà Nẵng, nhưng theo ông Thống, mục đích của chuyến đi này của HLV Hà là học hỏi để điều hành tốt hơn những giải đấu trong tỉnh.
Trong khi đó, với môn Vovinam, sau thế hệ của Trương Sĩ Anh, Nguyễn Hồng Thanh, Đoàn Phước Thiện, hiện chỉ còn Đỗ Nguyên Dũng (CLB Vovinam Trung tâm hoạt động Thanh thiếu nhi Phú Yên) làm trọng tài tại các giải do Liên đoàn Vovinam tổ chức. Võ cổ truyền Phú Yên hiện nay chỉ có Lý Hoàng Minh tham gia bắt trọng tài tại các giải quốc gia. Môn Karatedo thì có Trương Đức Vũ, người làm HLV trưởng đội tuyển Karatedo Phú Yên hiện nay.
Xét mặt bằng chung của các tỉnh, thành trong cả nước, số lượng trọng tài làm nhiệm vụ ở các giải quốc gia của Phú Yên được xem là ít ỏi.
ĐAM MÊ, NĂNG LỰC VÀ SỰ QUAN TÂM
Dù muốn hay không chúng ta phải thừa nhận, việc một nền thể thao ở địa phương có nhiều trọng tài làm nhiệm vụ tại các giải quốc gia là một lợi thế không nhỏ trong thi đấu, tranh chấp huy chương với các đối thủ. Ngoài việc cung cấp thông tin một cách khéo léo cho các đội tuyển thể thao Phú Yên thi đấu tại các giải quốc gia về điểm mạnh điểm yếu của các đối thủ, sự hiện diện của các trọng tài Phú Yên giúp các đội tuyển của Phú Yên phần nào tránh được tình trạng bị “ép kèo”, điều mà những người tham gia thể thao thành tích cao đều hiểu rõ.
Việc tham gia làm công tác trọng tài quốc gia, trước hết xuất phát từ niềm đam mê của các cá nhân. Chỉ có đam mê mới giúp những người tham gia công tác trọng tài vượt qua những khó khăn về thời gian, tài chính. Tiếp đến là năng lực, những người được gọi là trọng tài quốc gia phải trải qua những lớp tập huấn, sát hạnh nghiệp vụ khắt khe. Trọng tài tham gia điều hành trận đấu càng nhiều, thì cơ hội có được uy tín càng cao. Đó cũng là cơ sở để các liên đoàn triệu tập họ làm nhiệm vụ tại các giải quốc gia.
Trọng tài Taekwondo quốc gia Lê Quang Đôn nói: “Với những người làm nghề như chúng tôi, việc được triệu tập điều hành giải đấu ngoài niềm vui, còn là sự ghi nhận của Liên đoàn Taekwondo Việt Nam về năng lực. Đây cũng là cơ hội để chúng tôi gặp gỡ, giao lưu, học hỏi các trọng tài khác”.
Ông Đặng Thiên Văn, Phó Giám đốc Trung tâm Huấn luyện và thi đấu thể thao Phú Yên, cho hay: “Việc Phú Yên có ít trọng tài quốc gia là thiệt thòi trong quá trình thi đấu của các đội tuyển thể thao tỉnh. Trước đây, chúng tôi có chính sách hỗ trợ cho các trọng tài quốc gia làm nhiệm vụ từ nguồn kinh phí của trung tâm. Tuy nhiên, hiện nay, lực lượng trọng tài này do Sở VH-TT-DL quản lý, nên chúng tôi không được phép hỗ trợ và đó cũng là một trong những nguyên nhân khiến nhiều người dù được đánh giá cao về chuyên môn nhưng không mặn mà với công tác trọng tài quốc gia”.
NHẬT HUY
