Tết Nguyên đán Quý Tỵ đang đến gần, những nhà vườn ở xã Bình Kiến, Hòa Kiến (TP Tuy Hòa) hối hả chuẩn bị hoa bán cho ngày tết. Ngoài các loại hoa kiểng truyền thống, năm nay người chơi hoa sẽ còn bắt gặp một loại cây cảnh mới mang ý nghĩa cát tường và thịnh vượng, đó là kiểng thanh long. Loại cây kiểng này mới được nhà vườn ở Phú Yên trồng thử nghiệm và sẽ đưa ra thị trường lần đầu tiên trong dịp tết này.
Anh Dân đang bấm đọt, giữ dáng cho thanh long - Ảnh: T.HÀ
HÀNG “ĐỘC”
Các xã Bình Kiến, Hòa Kiến (TP Tuy Hòa) có những vùng chuyên trồng hoa và cây cảnh bán trong dịp tết. Từ khu vực này, hằng năm có nhiều chuyến xe đưa hoa đi bán khắp cả nước: hoa mai ra Bắc, hoa cúc vào Ninh Thuận, Bình Thuận, quất lên Gia Lai, Đắk Lắk… và còn rất nhiều loại hoa nữa theo những chuyến xe ra Bắc vào Nam. Năm nay, Bình Kiến có thêm một cây kiểng mới: thanh long. Loại kiểng này đã được trồng thành công ở nhiều nơi nhưng riêng ở Phú Yên chỉ vừa được trồng thử nghiệm. Tuy thời gian đưa vào trồng chưa lâu, nhưng năm nay hứa hẹn sẽ cho ra đời những chậu kiểng thanh long đẹp mắt mang ý nghĩa tâm linh nhằm phục vụ cho nhu cầu của người dân trong dịp Tết cổ truyền dân tộc.
Trong một chuyến mang hoa cúc vàng vào Bình Thuận bán cách đây 4 năm, anh Lê Văn Dân ở khu phố Ninh Tịnh 3 (phường 9, TP Tuy Hòa) nhìn thấy một số gia đình có chưng cây thanh long vào ngày tết. Qua hỏi thăm, anh Dân được biết, những chậu thanh long cảnh này được trồng từ những cành thanh long ăn trái phổ biến ở Bình Thuận. Thấy đẹp, anh có ý định mang cây này về trồng ở đất Phú Yên. Sợ mình chưa có đủ kinh nghiệm chăm sóc nên phải đến 4 năm sau anh Dân mới mang cây giống về trồng. Ban đầu, cây được giâm trực tiếp vào chậu. Mỗi chậu có 4 cành và đều có các trụ để thanh long có chỗ bám vào mà leo lên, đến khi cây cao chừng 1m thì bắt đầu ép cho không phát triển chiều cao mà cho các cành rũ xuống hướng mặt đất. Khi các cành đã rũ cách mặt chậu 20cm, lại tiếp tục bấm cành để giữ cho cành cách mặt đất một khoảng cách nhất định. Với khoảng cách này, kiểng thanh long di chuyển dễ dàng, không bị va quẹt làm rụng trái.
Năm nay, nhà anh Dân trồng 200 chậu thanh long. Theo anh Dân, đây là những chậu kiểng thanh long đầu tiên được trồng ở Phú Yên. Nếu cho trái đẹp, những chậu kiểng này được xem là hàng “độc” bởi khá lạ và mang ý nghĩa tốt đẹp. Hiện tại vườn thanh long nhà anh Dân đã có khoảng 50 khách tìm đến đặt hàng. Ngoài việc hướng dẫn cách chăm sóc qua điện thoại, một số anh em của anh Dân từ Bình Thuận về Phú Yên giúp anh Dân kích thích cây thanh long cho quả đúng vào dịp tết.
VÀ TRĂN TRỞ CỦA NGƯỜI LÀM VƯỜN
Là một người trồng hoa lâu năm ở phường 9, anh Dân nhận thấy giá cả các loại hoa mang tính chất truyền thống như cúc, thược dược, mai, quất… ở khu vực này thường không chênh lệch mấy trong những năm trở lại đây. Ví dụ như cúc đại đóa chậu vừa, thường có giá 300.000-400.000 đồng/chậu. Quất đẹp khoảng 200.000-300.000 đồng/chậu khi bán được giá. Có nắng ấm, hoa phát triển tốt, số lượng hoa bán ra nhiều thì giá cả xuống thấp hơn. Người làm vườn tỉ mỉ chăm sóc suốt năm chỉ chờ vào mấy ngày tết để bán nên giá cả có thế nào cũng phải chịu. Mặt khác, nhà vườn còn phải trả rất nhiều chi phí cho tiền điện thắp sáng, tiền nước và tiền phân thuốc.
Có nhiều loại thuốc được sử dụng trong quá trình trồng cây như thuốc dưỡng cây, trừ sâu, kích thích ra hoa… và hầu như người trồng hoa nào cũng phải sử dụng thuốc thường xuyên. Ngoài vấn đề chi phí, việc sử dụng thuốc còn gây ảnh hưởng đến môi trường sống của những hộ dân lân cận và đặc biệt là ảnh hưởng trực tiếp đến người sử dụng thuốc. Anh Dân cho biết, lúc trước khi gia đình anh trồng cúc, có rất nhiều người ở xung quanh phàn nàn vì mùi thuốc. Anh cũng biết sự độc hại của nó nhưng vì mưu sinh nên anh bỏ qua để tiếp tục trồng. Tuy vậy, anh Dân luôn mong muốn tìm ra những cây cảnh khác để thay thế cho cây cúc nhằm hạn chế những độc hại do thuốc bảo vệ thực vật gây ra.
Vì những lý do trên, anh Dân đã đưa vào trồng thử nghiệm kiểng thanh long với mong muốn loại cây kiểng này sẽ mang lại hiệu quả kinh tế cao và dần thay thế cây hoa cúc. Để mang cây thanh long về Phú Yên trồng, năm trước anh Dân đã tìm hiểu mô hình trồng thanh long kiểng tại Bình Thuận. Mỗi chuyến đi bán hoa vào đây, anh Dân đều dành một khoảng thời gian nhất định để đi thăm và tìm hiểu trồng kiểng thanh long. Cũng may, người dân ở đây nhiệt tình nên sẵn sàng chia sẻ. Từ kinh nghiệm đúc kết được, anh Dân nhờ người mua hộ cành thanh long giống để mang về Phú Yên. Ưu thế của loại cây này là không có nhiều sự cạnh tranh nên giá bán cao hơn những cây có tính chất truyền thống. Tổng chi phí cho cây thanh long khoảng 170.000 đồng/chậu, chỉ bằng hoặc thấp hơn chi phí khi trồng hoa cúc nhưng cho hiệu quả kinh tế cao hơn.
Tuy việc tìm hiểu mô hình trồng thanh long tốn nhiều thời gian và công sức nhưng anh Dân cho biết sẽ không giữ bí quyết trồng kiểng thanh long cho riêng mình. Khi mô hình này đã ổn định, anh Dân sẵn sàng hướng dẫn cách đặt cây giống, chăm sóc cây, tạo dáng cho cây, cho ra quả vào dịp Tết… cho những người có nhu cầu tìm hiểu. Anh mong muốn với kiểng thanh long, người làng hoa quê anh sẽ bớt đi những vất vả, nhọc nhằn.
THÁI HÀ
