Sau 12 năm thi hành, nhiều quy định của Luật Tài nguyên nước năm 1998 đã không phù hợp với thực tế, gây khó khăn, bất cập trong quá trình thực hiện; thiếu các quy định, công cụ biện pháp kinh tế, tài chính để tăng cường trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động khai thác, sử dụng và bảo vệ tài nguyên nước nên tình trạng khai thác, sử dụng còn lãng phí.
Theo ông Lê Hữu Thuần, Phó cục trưởng Cục Quản lý Tài nguyên nước: “Trong một thời gian dài, chúng ta chưa nhận thức đầy đủ ý nghĩa, dẫn đến tài nguyên nước có biểu hiện suy thoái cả số lượng và chất lượng; ô nhiễm xuất hiện ở nhiều nơi và có xu hướng gia tăng. Việt Nam được đánh giá dồi dào về nước nhưng có nguy cơ thiếu nước trong tương lai nếu không có giải pháp quản lý, bảo vệ hiệu quả”.
Ngày 21/6/2012, tại kỳ họp thứ 3, Quốc hội khóa XIII đã thông qua Luật Tài nguyên nước (sửa đổi). Luật đã tập trung xử lý những tồn tại, thể chế hóa quan điểm, đường lối của Đảng, chiến lược phát triển đất nước có liên quan đến tài nguyên nước và thể hiện quan điểm hiện tại của thế giới về quản lý tổng hợp tài nguyên nước. Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) gồm 10 chương (như luật năm 1998 nhưng bỏ hai chương và bổ sung hai chương có nội dung mới gồm “điều tra cơ bản, chiến lược, quy hoạch tài nguyên nước” và “tài chính về tài nguyên nước”) với 79 điều.
Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) được chỉnh sửa và bổ sung mới 39 điều trong đó đáng chú ý lần đầu tiên luật quy định về lấy ý kiến cộng đồng dân cư, tổ chức, cá nhân liên quan trong khai thác, sử dụng tài nguyên nước, xả nước thải vào nguồn nước nhằm thực hiện chủ trương dân chủ hóa cơ sở, đề cao trách nhiệm của chủ đầu tư dự án, minh bạch thông tin về những tác động tiêu cực có thể gây ra ngay từ khi chuẩn bị thực hiện dự án. Ngoài ra luật còn bổ sung một số điều mới như quan trắc, giám sát tài nguyên nước; việc phòng chống, ô nhiễm nước biển; sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả; đăng ký khai thác nước dưới đất; bổ sung nhân tạo nước dưới đất; điều phối lưu vực sông…
Luật Tài nguyên nước (sửa đổi) sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2013 trong đó có quy định các tổ chức, cá nhân có giấy phép về tài nguyên nước phải nộp tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước.
PHƯƠNG MINH (tổng hợp)
