Vụ hè thu 2012, Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh phối hợp với Công ty cổ phần Phân bón và Hóa chất dầu khí Miền Trung tổ chức mô hình trình diễn đạm Phú Mỹ trên cây lúa tại huyện Tây Hòa với quy mô 20ha. Kết quả, năng suất lúa bình quân đạt gần 72 tạ/ha, lãi trên 20,5 triệu đồng/ha. Đây là mô hình chọn giống tốt tiến đến sản xuất lúa hàng hóa mang lại thu nhập cao cho nông dân.
Nông dân các HTX trong tỉnh tham quan mô hình trình diễn đạm Phú Mỹ trên cây lúa ở huyện Tây Hòa - Ảnh: H.NAM
Mô hình được thực hiện tại cánh đồng thôn Xuân Thạnh 1, xã Hòa Tân Tây (Tây Hòa) sử dụng các giống OM4900, AS 996, giống lúa cấp xác nhận được gieo sạ với mật độ lúa giống 5kg/sào (500m2). Trong quá trình sản xuất, nông dân tham gia mô hình được hỗ trợ 100% giống và phân đạm Phú Mỹ. Ngoài ra nông dân còn được tập huấn kỹ thuật “3 giảm 3 tăng” (giảm lượng giống gieo sạ, giảm lượng thuốc trừ sâu bệnh, giảm lượng phân đạm; tăng năng suất lúa, tăng chất lượng lúa gạo, tăng hiệu quả kinh tế), sử dụng công cụ sạ hàng và sử dụng phân bón cân đối hợp lý. Nhờ áp dụng đúng nguyên tắc sử dụng: bón đúng thời điểm, bón đủ, cân đối nên cây lúa sinh trưởng và phát triển tốt, sạch sâu bệnh, năng suất đạt gần 72 tạ/ha, so với giống lúa đối chứng chỉ đạt 66,4 tạ/ha, tăng hơn 4 tạ/ha. Đặc biệt, mô hình này đã giảm được hơn 4 triệu đồng/ha chi phí sản xuất so với ruộng sản xuất đại trà. Ông Lê Duy Tháng áp dụng mô hình ở thôn Xuân Thạnh 1 cho biết: “Tôi sản xuất 2 sào lúa, trong quá trình sản xuất có cán bộ khuyến nông về hướng dẫn kỹ thuật, năng suất thu hoạch đạt trên 70 tạ/ha; tính ra lợi nhuận cao hơn ruộng đối chứng 7,9 triệu đồng/ha/vụ”.
Khi tiến hành sản xuất theo mô hình này, nhiều người dân còn ngại về số lượng giống gieo sạ, tuy nhiên khi thu hoạch năng suất đạt cao, nhiều người dân phấn khởi. Theo đánh giá của Trung tâm Khuyến nông - Khuyến ngư tỉnh, trong quá trình sản xuất, có sự tác động bất lợi về thời tiết, đó là khi sạ gặp mưa làm trôi giống, đến thời điểm lúa trổ đồng gió Tây Nam thổi mạnh, tuy nhiên giống lúa OM4900, AS 996 thể hiện khả năng vượt trội so với các giống lúa thuần khác về khả năng đẻ nhánh, bông to, số lượng hạt trên bông nhiều, hạt lúa sáng. Đặc biệt mô hình này thực hiện theo kỹ thuật tưới “ướt khô xen kẽ”. Cách làm này giảm thiểu lượng khí thải độc hại thoát ra từ đồng ruộng lại còn giúp cây lúa mọc khỏe, năng suất cao, tiết kiệm nước tưới, giảm thiểu việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật.
Theo tính toán của ngành nông nghiệp, về chi phí đối với khâu giống thì giống lúa mô hình cao hơn giống lúa đối chứng từ 200 đến 600 đồng/kg. Tuy nhiên khâu chăm sóc bón phân, thực hiện đúng yêu cầu kỹ thuật nên chi phí giảm, còn đối với ruộng đối chứng chủ yếu bón phân tập trung lại thiên nhiều về đạm, ít chú trọng bón phân cân đối nên cây lúa sinh trưởng kém, chiều cao cây không đồng đều. Mặc khác thời kỳ lúa trổ đòng, nông dân bón ít kali nên dễ ngã đổ, tỉ lệ hạt lép cao, dẫn đến năng suất lúa đối chứng thấp, lãi chỉ đạt trên 17 triệu đồng/ha, còn lúa mô hình lãi trên 20,5 triệu đồng/ha. Hơn nữa, với quy mô sản xuất tập trung 20ha, với giống lúa đồng nhất còn tạo ra sản lượng hàng hóa lớn có giá trị, tăng thu nhập cho nông dân.
Ông Nguyễn Thành, Phó giám đốc Trung tâm Khuyến nông – Khuyến ngư cho biết: Trong vụ hè thu năm nay, do ảnh hưởng gió mùa Tây Nam vào giai đoạn trổ nên hầu hết diện tích trồng lúa bị lem lép hạt ảnh hưởng đến năng suất, tuy nhiên với các giống OM4900, AS 996 lại áp dụng với kỹ thuật sạ hàng đã hạn chế được tình trạng trên, năng suất lúa ổn định. Cho nên mô hình này còn có ý nghĩa chọn giống tốt làm tiền đề nhân rộng các vụ mùa năm sau. Đặc biệt, qua mô hình trình diễn này từng bước nâng cao nhận thức cho người dân về việc sử dụng phân bón cân đối, hợp lý; áp dụng các biện pháp khoa học kỹ thuật mới vào trong sản xuất, góp phần đưa sản xuất nông nghiệp theo hướng bền vững.
HOÀI NAM - MINH DUYÊN
