Hiện tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư qua Kho bạc Nhà nước Phú Yên còn thấp, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện các dự án, mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội của địa phương. Nguyên nhân vì sao? Báo Phú Yên phỏng vấn ông Nguyễn Việt Hà, Giám đốc Kho bạc Nhà nước Phú Yên về vấn đề này.
* Thưa ông, từ đầu năm đến nay, công tác giải ngân vốn đầu tư trên địa bàn tỉnh như thế nào?
Ông Nguyễn Việt Hà - Ảnh: L.HẢO
- Đến nay, tỉ lệ giải ngân vốn đầu tư trên địa bàn tỉnh chỉ 732 tỉ đồng, đạt gần 34,2% kế hoạch năm. Nguồn vốn đầu tư hiện chiếm tỉ trọng lớn trong chi ngân sách để thực hiện các dự án, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội quan trọng của tỉnh. Nguồn vốn này được giải ngân nhanh hay chậm có tác động đến các hoạt động đầu tư phát triển, giải quyết việc làm, tiêu thụ hàng hóa, kích thích sản xuất… Ngoài ra, việc giải ngân nguồn vốn này chậm còn gây thiệt hại cho các đơn vị thụ hưởng dự án, như thời gian bảo lãnh tiền tạm ứng vốn theo hợp đồng bị kéo dài, phí bảo lãnh tạm ứng tăng, chậm trả nợ vay làm tăng lãi vay, giảm khả năng thanh toán, tăng chi phí kinh doanh, giảm sức cạnh tranh của các doanh nghiệp…
* Đâu là nguyên nhân dẫn đến việc giải ngân vốn đầu tư xây dựng cơ bản còn thấp?
- Ngoài lý do vốn đầu tư thường được thanh toán vào những tháng cuối năm, một số nguyên nhân khác cũng ảnh hưởng đến việc giải ngân nguồn vốn này. Đó là các ngân hàng siết chặt tín dụng, thu hồi các khoản nợ vay, bảo lãnh khiến cho một số nhà thầu gặp khó khăn về tài chính, khó có khả năng tự ứng vốn để thực hiện công trình; chỉ thi công cầm chừng theo kế hoạch vốn được giao. Thậm chí, không ít trường hợp nhà thầu nợ quá hạn nên khi được tạm ứng vốn theo hợp đồng thì bị ngân hàng thu hồi nợ, khiến số vốn tạm ứng không được giải ngân cho công trình, gây thiếu vốn để thực hiện dự án nên không có khối lượng để hoàn ứng và có điều kiện giải ngân theo kế hoạch.
Năm 2012 cũng là năm đầu tiên triển khai chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác quản lý đầu tư từ nguồn vốn ngân sách nhà nước và vốn trái phiếu Chính phủ nên việc thực hiện còn gặp nhiều khó khăn. Các nguồn vốn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương, vốn trái phiếu Chính phủ được giao kế hoạch chi tiết theo danh mục và mức vốn nên việc giao kế hoạch năm 2012 chậm so với các năm trước. Thêm vào đó, việc thực hiện cơ chế ứng vốn theo quy định với mức tối đa 30% kế hoạch vốn đầu tư được giao cho từng dự án trong khi kế hoạch vốn năm 2012 bố trí cho từng dự án thấp cũng làm cho tỉ lệ giải ngân thấp theo.
Hiện nguồn vốn chương trình mục tiêu quốc gia chậm phân bổ nên tỉ lệ giải ngân nguồn vốn này chỉ đạt 7,66% kế hoạch, tương tự nguồn vốn trái phiếu Chính phủ đến nay mới giải ngân được gần 29% kế hoạch. Ngoài ra, công tác giải phóng mặt bằng của một số dự án chậm thực hiện, không bàn giao mặt bằng kịp thời theo kế hoạch dẫn tới việc chậm tiến độ công trình và giải ngân vốn…
Thi công khu neo đậu tàu thuyền tại đầm Cù Mông - Ảnh: L.HẢO
* Kho bạc Nhà nước Phú Yên sẽ có những giải pháp gì để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn trong những tháng còn lại của năm 2012, thưa ông?
- Từ nay đến cuối năm, Kho bạc Nhà nước Phú Yên tập trung thực hiện các biện pháp đẩy nhanh việc giải ngân vốn đầu tư đối với các dự án, chương trình trong phạm vi quản lý, nhất là đối với vốn ngân sách, vốn trái phiếu Chính phủ, vốn chương trình mục tiêu quốc gia, bảo đảm đúng đối tượng, hiệu quả. Kho bạc Nhà nước Phú Yên cũng thực hiện quy trình kiểm soát thanh toán vốn đầu tư và vốn sự nghiệp có tính chất đầu tư trong nước qua hệ thống Kho bạc Nhà nước; đẩy nhanh việc giải ngân vốn đầu tư năm 2012. Thông qua công tác kiểm soát thanh toán vốn đầu tư, Kho bạc Nhà nước Phú Yên sẽ đôn đốc các chủ đầu tư, ban quản lý dự án đẩy nhanh tiến độ công trình; khi có khối lượng hoàn thành thì khẩn trương lập hồ sơ thanh toán để giải ngân vốn, đôn đốc thu hồi các khoản tạm ứng. Kho bạc Nhà nước tỉnh cũng phối hợp các ngành liên quan và chủ đầu tư giải quyết một số trường hợp dự án đã tạm ứng vốn nhưng triển khai chậm do nhà thầu thiếu vốn.
Các Kho bạc Nhà nước ở địa phương cần thường xuyên phối hợp với các chủ đầu tư, các ban quản lý dự án hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi trong việc hoàn tất hồ sơ, thủ tục thanh toán vốn theo đúng quy định. Ngoài ra, Kho bạc Nhà nước Phú Yên còn thông báo đến chủ đầu tư, ban quản lý dự án đường dây nóng để hướng dẫn, tháo gỡ vướng mắc trong công tác kiểm soát chi ngân sách nhà nước tại địa phương…
* Xin cảm ơn ông!
LÊ HẢO (thực hiện)