Công trình hồ chứa nước La Bách, huyện Sông Hinh phục vụ tưới cho 100ha lúa hai vụ và 178ha mía. Thế nhưng, khi công trình được đưa vào sử dụng thì gần như không có đồng ruộng để tưới.
Hồ chứa nước La Bách đã hoàn thành, tích nước nhưng hiện nay không có đồng tưới - Ảnh: T.HƯƠNG
Công trình hồ chứa nước La Bách được đầu tư gần 24,6 tỉ đồng từ nguồn vốn Chương trình tín dụng chuyên ngành JICA (Nhật Bản) và vốn đối ứng của ngân sách tỉnh nhằm phục vụ tưới cho 100ha lúa hai vụ và 178ha mía, đồng thời cấp nước sinh hoạt cho 400 người dân, cải thiện môi trường sinh thái cho vùng hạ lưu và tạo cảnh quan cho thị trấn Hai Riêng. Thế nhưng, hiện công trình vẫn chưa thể phát huy hiệu quả đầu tư là cấp nước tưới cho các cánh đồng của buôn La Bách và buôn Lê Diêm của thị trấn Hai Riêng.
Dự án hồ chứa nước La Bách gồm các hạng mục đập đầu mối, tràn xả lũ, hệ thống kênh tưới chính... Riêng hạng mục san ủi mặt bằng đồng ruộng và kênh mương nội đồng được tách thành một dự án khác do UBND huyện Sông Hinh làm chủ đầu tư. Theo đó, khu tưới được san ủi với hình thức bậc thang, trải dài theo đường đồng mức; hệ thống kênh mương và đường giao thông nội đồng hai khu tả và hữu dài gần 7,6km; thời gian thực hiện công trình từ năm 2009 đến năm 2010 với kinh phí trên 10,2 tỉ đồng. Trong năm 2011 và 2012, dự án được bố trí 5,1 tỉ đồng, nhưng hiện vẫn chưa được triển khai. Hồ chứa đã xây xong nhưng không có khu tưới, nước tích ở hồ sẽ lại qua kênh chảy về suối.
Ông Phạm Văn Hải, Trưởng ban Quản lý các công trình xây dựng cơ bản huyện Sông Hinh, đại diện chủ đầu tư hạng mục san ủi mặt bằng đồng ruộng và kênh mương nội đồng hồ chứa nước La Bách, cho biết: Khi bắt đầu triển khai công trình thì chủ đầu tư chưa có kinh phí, công tác giải phóng mặt bằng bị vướng… Đến năm 2011, Chính phủ lại có Nghị quyết 11 nên công trình phải tạm dừng. Theo ông Y Cư, Phó giám đốc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Sông Hinh, trong 110ha đất được san ủi cải tạo và xây dựng hệ thống kênh nhánh, đường nội đồng thì có 60ha của buôn Lê Diêm, 40ha của buôn La Bách; trong đó khoảng 20ha đất của khoảng 52 hộ dân dọc theo tuyến kênh tưới và bãi thải vật liệu bị ảnh hưởng. Do không được đền bù nên hầu hết các hộ dân này đều không chịu di dời. Ông Ma Thóa ở buôn Lê Diêm cho biết: “Đất rẫy của gia đình tôi cũng bị thu hồi để thi công kênh tưới, nhưng Nhà nước không bồi thường nên chúng tôi nhất định không chịu giao đất”.
Theo quyết định của UBND huyện Sông Hinh, chi phí đền bù và giải phóng mặt bằng đối với diện tích đồng ruộng san ủi và diện tích xây lắp kênh mương đều không được đưa vào dự toán nên khi triển khai thì bị vướng mặt bằng. Sau khi công trình hồ chứa nước La Bách hoàn thành, huyện đã kiểm tra toàn bộ công trình, nhận thấy các tuyến kênh mương chính tả, hữu của dự án đi qua khu vực có địa hình cao nhưng lại là kênh đất nên rất dễ bị sạt lở và bồi lấp trong mùa mưa; kênh chính hữu không có cống qua đường nên hiện nay một số hộ dân đã lấp kênh, đắp một đoạn để làm đường đi. Ông Đặng Đình Toại, Chủ tịch UBND huyện Sông Hinh cho biết huyện đang xin ý kiến của tỉnh về việc cho phép sử dụng nguồn vốn bổ sung hỗ trợ có mục tiêu trong kế hoạch vốn năm 2012 của hạng mục xây dựng kênh nội đồng, san ủi mặt bằng đồng ruộng khu tưới dự án hồ chứa nước La Bách để bê tông hóa một số đoạn kênh xung yếu, đầu tư cống tưới và cống qua đường của hệ thống kênh chính dự án hồ chứa nước La Bách. Trước đây, khi triển khai hạng mục công trình thì không có phương án đền bù, nhưng trên thực tế nếu không giải phóng mặt bằng sẽ không thể thi công. Nhưng nếu bồi thường để thu hồi đất, tiến hành san ủi mặt bằng, sau đó giao lại cho dân canh tác thì không hợp lý và kinh phí quá lớn.
Như vậy, với hướng đề xuất của huyện thì chưa biết đến bao giờ hồ chứa nước La Bách mới có ruộng để… tưới.
T.HƯƠNG - N.CHUNG
