Tình trạng khai thác đất cao lanh và bentonit trái phép tại khu vực phía bắc núi Chóp Chài, TP Tuy Hòa xảy ra đã lâu và hiện vẫn diễn biến khá phức tạp. Không chỉ người dân địa phương mà một số doanh nghiệp cũng tổ chức khai thác, thu mua các loại đất này, dẫn tới nguy cơ sạt lở núi Chóp Chài, phá vỡ cảnh quan môi trường.

Khai thác bentonit trái phép tại khu vực giáp ranh giữa hai xã Bình Kiến và Hòa Kiến (TP Tuy Hòa) - Ảnh: A.NGỌC

Tại khu vực giáp ranh giữa hai xã Bình Kiến và Hòa Kiến, TP Tuy Hòa, mỗi ngày có vài chục người dùng cuốc, xẻng, xà beng đào đất trên núi, rồi dùng xe công nông để vận chuyển. Những người khai thác khoáng sản trái phép bất chấp sự ngăn cấm của chính quyền địa phương, sự hiểm nguy do đất, đá từ trên núi cao có thể đổ ập xuống bất cứ lúc nào. Một số chỗ bị đào bới tạo thành những hố sâu 5-7m, có hố sâu gần 10m. Khu vực này có hàng chục hầm khai thác khoáng sản; đất cao lanh, bentonit được phơi ngay trên mặt hầm, sau đó đóng bao và tập kết chất thành từng đống lên đến hàng trăm bao.

Những người khai thác đất cao lanh và bentonit ở đây đa số là người dân địa phương không có việc làm ổn định, kinh tế khó khăn. Ông Phan Duy Linh ở thôn Phú Vang, xã Bình Kiến, một trong những người tham gia khai thác bentonit tại khu vực này, cho biết: Việc khai thác khoáng sản đã diễn ra từ nhiều năm nay. Những ngày trời nắng, tại đây có khoảng 20 người tham gia khai thác bentonit, phơi khô, đóng bao rồi chở đi bán với giá từ 70.000-100.000 đồng/tấn, tùy theo loại tốt hay xấu, ướt hay ráo. Bentonit chủ yếu được bán cho những cơ sở sản xuất sản phẩm cải tạo môi trường nuôi trồng thủy sản ở xã Bình Kiến. Người nào làm giỏi mỗi ngày cũng kiếm vài trăm nghìn đồng. Riêng tôi chủ yếu dùng xe công nông để vận chuyển kiếm được khoảng 150.000-200.000 đồng/ngày.

Không chỉ người dân địa phương mà một số doanh nghiệp cũng tham gia khai thác trái phép đất cao lanh và bentonit. Công ty TNHH Sản xuất - thương mại và vận tải Trí Huệ tổ chức lực lượng khai thác đất cao lanh và bentonit với hơn chục công nhân tại nhà kho nông sản của công ty tại thôn Phú Vang, xã Bình Kiến. Theo ông Nguyễn Chí Phương, Chủ tịch UBND xã Bình Kiến, từ đầu năm đến nay, địa phương đã lập biên bản vi phạm hành chính và xử phạt 5 trường hợp khai thác đất cao lanh, bentonit trái phép tại khu vực phía bắc núi Chóp Chài. Sắp tới, xã sẽ tăng cường kiểm tra và xử lý những trường hợp khai thác khoáng sản trái phép trên địa bàn.

Ông Trần Hiền, quyền Chủ tịch UBND TP Tuy Hòa cho biết thành phố đã chỉ đạo xã Bình Kiến làm rõ việc một số người dân và doanh nghiệp khai thác khoáng sản trái phép; chấn chỉnh ngay việc Công ty TNHH Sản xuất - thương mại và vận tải Trí Huệ mượn danh nghĩa kho chứa nông sản để tiếp tục khai thác khoáng sản, trái với quy định của tỉnh. Trước mắt, UBND xã Bình Kiến và Hòa Kiến cần rà soát lại các đối tượng khai thác, số lượng xe công nông tham gia vận chuyển khoáng sản trái phép trên địa bàn; đồng thời phối hợp với Phòng TN-MT TP Tuy Hòa kiểm tra, ngăn chặn, xử lý nghiêm việc khai thác khoáng sản trái phép tại khu vực phía bắc núi Chóp Chài, đảm bảo cảnh quan môi trường nơi này.

Mới đây, UBND TP Tuy Hòa thành lập đoàn kiểm tra việc khai thác, chế biến khoáng sản trái phép tại khu vực núi Chóp Chài. Đoàn công tác đã lập biên bản vi phạm hành chính về khai thác khoáng sản trái phép đối với Công ty TNHH Sản xuất - thương mại và vận tải Trí Huệ, tịch thu số khoáng sản đã đóng bao, nhưng vắng chủ.

A. NGỌC - T. HƯƠNG