Bà Lê Thị Tuyết Dung - Ảnh: N.TRƯỜNG

Dự án MOVIMAR (Monitor­ing Vietnam Marine Re­souces) với tên đầy đủ là dự án Hệ thống quan sát tàu cá, vùng đánh bắt và quản lý nguồn lợi thủy sản bằng công nghệ vệ tinh (Vessels Monitoring Sys­tem - VMS). Đây là dự án hợp tác giữa Chính phủ Việt Nam mà đại diện là Ban quản lý các dự án Nông nghiệp (Bộ NN-PTNT) và Cộng hòa Pháp với đại diện là Công ty Collecte Localisation Satellites (viết tắt là CLS), nhà thầu chính để lắp đặt thiết bị định vị vệ tinh VMS cho 3.000 tàu cá của 28 tỉnh, thành ven biển, trong đó có 120 tàu của ngư dân Phú Yên. Đài Thông tin Duyên hải Phú Yên được VISHIPEL giao nhiệm vụ lắp đặt thiết bị VMS và hướng dẫn cách sử dụng cho bà con ngư dân Phú Yên.

Dự án có mục tiêu hoàn thiện hệ thống thông tin quản lý nghề cá theo hướng hiện đại, thực hiện công nghiệp hóa, hiện đại hóa ngành thủy sản nước ta; đáp ứng yêu cầu khai thác hải sản hiệu quả và an toàn, đảm bảo trật tự, an ninh và bảo vệ chủ quyền quốc gia trên các vùng biển, góp phần thực hiện thắng lợi chiến lược biển quốc gia.

* Cùng với nghề câu cá ngừ đại dương phát triển, thời gian qua ngư dân Phú Yên vươn ra khơi xa đánh bắt dài ngày trên biển. Tuy nhiên, họ thường xuyên đối mặt với nhiều rủi ro, nhất là khi gặp thời tiết bất lợi. Vậy, dự án này có giúp họ giải quyết được điều đó?

- Khi được lắp đặt thiết bị định vị vệ tinh VMS thì ở bất cứ nơi đâu, tàu cá cũng sẽ tự động nhận được thông tin cảnh báo khí tượng và dự báo thời tiết biển cùng với các nguy cơ tiềm ẩn, hướng dẫn tàu thuyền tìm nơi trú ẩn… từ đó giúp các ngư dân xử lý tốt hơn các tình huống bất trắc có thể xảy ra. Bên cạnh đó, tàu còn biết được hướng đi, tốc độ di chuyển, vị trí tọa độ; nếu gặp sự cố thì những yêu cầu hỗ trợ, cứu hộ, cứu nạn từ tàu phát đi sẽ được các lực lượng tìm kiếm cứu nạn dễ dàng xác định chính xác vị trí của tàu mà việc giúp đỡ hoặc cứu hộ, cứu nạn sẽ được thuận tiện, nhanh chóng hơn.

Ngoài ra, qua nắm bắt tình hình hoạt động của các tàu cá trên biển, cơ quan quản lý nghề cá có thể cung cấp thông tin hỗ trợ nâng cao năng suất khai thác hải sản cho tàu thuyền; đồng thời đưa ra khuyến cáo cần thiết để bảo vệ nguồn lợi thủy sản.

* Theo dự án, cả nước chỉ có 3.000 tàu cá được lắp đặt thiết bị vệ tinh VMS. Vậy tàu cá nào được ưu tiên lựa chọn?

- Để triển khai thực hiện Dự án MOVIMAR, Bộ NN-PTNT đã ban hành Quyết định số 453/QĐ-BNN-TCTS đưa ra tiêu chí để lựa chọn tàu tham gia dự án. Đó là tàu cá phải có tổng công suất máy chính từ 90CV trở lên; khai thác hải sản hoạt động trên vùng biển Việt Nam phải được tổ chức thành tổ, đội; mỗi tổ, đội tàu có một tàu được ưu tiên trang bị thiết bị kết nối vệ tinh. Đồng thời phải là tàu cá được cấp giấy phép khai thác thủy sản thuộc các nghề: nghề câu cá ngừ đại dương, câu mực đại dương, lưới vây, lưới kéo, lưới rê và một số nghề đặc thù khác; hoạt động trên các vùng biển: vùng khơi, vùng đánh cá chung, vùng biển cả. Tuy nhiên, do số lượng có hạn, nên ưu tiên lắp đặt cho tàu của tổ trưởng, đội trưởng của tổ, đội khai thác, dịch vụ khai thác hải sản trên biển; tàu của đội trưởng đội tàu cứu hộ, cứu nạn trên biển và tàu kiểm ngư thuộc quyền quản lý của các cơ quan quản lý nghề cá các cấp. Theo chỉ tiêu phân bổ cho Phú Yên là 120 tàu, vừa qua Sở NN-PTNT đã phối hợp với các huyện, thị, thành phố ven biển lựa chọn đủ số tàu đó và được Ban quản lý các dự án Nông nghiệp phê duyệt; gồm: TP Tuy Hòa có 59 tàu, Tuy An có 35 tàu, Đông Hòa có 15 tàu và TX Sông Cầu có 11 tàu.

Thiết bị VMS được lắp đặt trên tàu cá - Ảnh: VISHIPEL