Việc phát triển thành công mô hình HTX kiểu mới của Phú Yên đã góp phần đáng kể trong việc nâng cao vị thế của kinh tế tập thể. Do đó, xây dựng HTX kiểu mới bền vững đang là mục tiêu quan trọng của các HTX.
Dịch vụ thu hoạch lúa bằng cơ giới đang được thực hiện rộng rãi ở các HTX nông nghiệp, giúp xã viên giảm công thu hoạch, tăng hiệu quả kinh tế - Ảnh: N.TRƯỜNG
NĂNG ĐỘNG, HIỆU QUẢ TRONG PHÁT TRIỂN KINH TẾ
Thời gian qua, việc chuyển đổi HTX kiểu cũ, thành lập các HTX kiểu mới ở Phú Yên được các sở, ngành, địa phương thực hiện một cách khá đồng bộ, hiệu quả. Nhiều HTX nông nghiệp như: Hòa Tân Đông, Hòa Phong, Hòa Quang Nam, Hòa Mỹ Đông, Hòa Thắng 2… đã mở thêm nhiều loại hình dịch vụ: kinh doanh xăng dầu, quản lý chợ, thu gom và xử lý rác thải, sản xuất đá cây, hàng thủ công mỹ nghệ, nước đóng chai tinh khiết… thay vì chỉ tập trung cung ứng giống và vật tư nông nghiệp. Điều này góp phần vào việc mở rộng quy mô, nâng cao năng suất và hiệu quả hoạt động của HTX. Để làm được điều đó, nhiều HTX đã kiện toàn bộ máy tổ chức, mạnh dạn thay đổi phương thức sản xuất kinh doanh, đầu tư trang thiết bị tiên tiến, ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ vào sản xuất kinh doanh. Hiện doanh thu hàng năm của các HTX kiểu mới chiếm trên 70% tổng doanh thu của 151 HTX đang hoạt động. Không chỉ góp phần cải thiện vị thế kinh tế HTX, hộ xã viên, hoạt động của HTX kiểu mới còn góp phần giải quyết việc làm, tạo thu nhập ổn định cho hàng ngàn lao động ở địa phương. Ông Nguyễn Quang Thu, Trưởng khối Thi đua các HTX huyện Phú Hòa, cho biết: Nhờ được Liên đoàn HTX Cộng hòa liên bang Đức hướng dẫn, truyền đạt mô hình phát triển HTX tiên tiến, nhiều HTX bước đầu đã thay đổi phương thức quản lý, làm kinh tế năng động, hiệu quả. Thay vì trông chờ sự hỗ trợ của các cấp ngành, một số HTX chủ động hướng ra thị trường, tham gia các hội chợ, festival về thương mại nhằm quảng bá sản phẩm của mình.
Những năm qua, Liên minh HTX Phú Yên đã vận động thành lập thêm nhiều HTX kiểu mới, hoạt động chuyên sâu trong lĩnh vực công nghệ thông tin, xây dựng, hoa cây cảnh… Trong số đó có HTX Anh Tô (TP Tuy Hòa) là HTX duy nhất trên địa bàn tỉnh hoạt động trong lĩnh vực công nghệ. Không chỉ tư vấn, thiết kế, cung cấp nhiều thiết bị, dịch vụ bảo an cho các ngân hàng ở Phú Yên, HTX Anh Tô còn là nhà cung cấp chính hệ thống camera quan sát, báo cháy, nổ từ xa cho một dự án nuôi cá chẽm tại vịnh Vân Phong (tỉnh Khánh Hòa) do Australia tài trợ. Ông Trần Văn Thịnh, Chủ nhiệm HTX Anh Tô, cho biết: “Khi tham gia HTX, các cổ đông có quyền lợi ngang nhau trong biểu quyết, quản lý, kiểm tra, giám sát mọi hoạt động của HTX. Nhờ vậy, tính đoàn kết, thống nhất trong toàn HTX được nâng lên rõ rệt, qua đó đã tập trung được toàn bộ trí tuệ, chất xám của từng thành viên trong phát triển kinh doanh, dịch vụ. Từ sau khi thành lập đến nay, hiệu quả hoạt động của đơn vị ngày càng được củng cố; quy mô, năng lực sản xuất được cải thiện; vốn góp được huy động nhanh chóng, tạo điều kiện thuận lợi cho đơn vị đầu tư vào sản phẩm công nghệ cao”.
Kinh doanh dịch vụ xăng dầu tại HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ An Ninh Tây (huyện Tuy An) - Ảnh: X.HUY
XÂY DỰNG MÔ HÌNH HTX KIỂU MỚI BỀN VỮNG
Mô hình HTX kiểu mới phải đảm bảo những tiêu chí sau đây: bộ máy quản lý được tổ chức theo hướng tinh giản, gọn nhẹ với khoảng 5 thành viên (chủ nhiệm, phó chủ nhiệm, trưởng kiểm soát, kế toán trưởng, thủ kho kiêm thủ quỹ); xã viên tự nguyện góp vốn, phương tiện, trang thiết bị theo quy định, được chia lãi hàng năm, được bình đẳng tham gia đóng góp ý kiến cũng như được quyền giám sát, chất vấn về kết quả hoạt động của HTX; Ban quản trị HTX phải là những người có trình độ, năng lực thực sự, kinh nghiệm thực tiễn phong phú, thường xuyên nghiên cứu, chủ động thay đổi phương án sản xuất kinh doanh phù hợp điều kiện thực tiễn. Trong HTX kiểu mới, nhiệm vụ của từng thành viên được phân cấp rõ rệt, chịu sự đánh giá của tổ chức về hiệu quả công việc, kèm theo đó là ý thức trách nhiệm và các biện pháp chế tài… Theo ông Trần Văn Cang, Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp kinh doanh dịch vụ Hòa Mỹ Tây (Tây Hòa), bên cạnh việc quản lý hiệu quả đồng vốn, ưu tiên hàng đầu của HTX là tiếp tục đầu tư cơ sở hạ tầng, trang thiết bị cũng như xây dựng lực lượng lao động trẻ, có trình độ, tay nghề thực thụ. Mặt khác, chính quyền nhiều địa phương phải nhận thức rõ trách nhiệm và quyền hạn của mình, hạn chế tối đa sự can thiệp vào công việc nội bộ của HTX như: bổ nhiệm, quy hoạch cán bộ thiếu định hướng; thuyên chuyển các cán bộ giỏi, có năng lực chuyên môn của HTX lên làm việc tại UBND xã hay bắt buộc HTX phải trình phê duyệt phương án sản xuất kinh doanh và quyết toán hàng năm.
Ông Phạm Quang Vinh, Giám đốc dự án Liên đoàn HTX Cộng hòa liên bang Đức, cho biết: Thời gian qua, Liên minh HTX Phú Yên đã chủ động phối hợp với các sở, ngành, địa phương tổ chức nhiều hội nghị, hội thảo về phát triển kinh tế tập thể, đặc biệt là việc tuyên truyền, vận động thành lập các HTX kiểu mới. Sắp tới, đơn vị chúng tôi sẽ tiếp tục phối hợp với Liên minh HTX Phú Yên hướng dẫn thêm kinh nghiệm xây dựng mô hình chuẩn về HTX kiểu mới cũng như phương thức áp dụng chúng vào thực tế của từng địa phương.
Theo Phó chủ tịch thường trực UBND tỉnh Phú Yên Lê Văn Trúc, trong thời gian tới, Liên minh HTX, các sở, ngành, địa phương cần giám sát chặt chẽ, kịp thời phát hiện, bồi dưỡng, nhân rộng những nhân tố tích cực, các mô hình sản xuất kinh doanh hiệu quả. Ngoài việc tích cực hơn nữa trong công tác tuyên truyền, vận động cũng như tạo điều kiện để các HTX kiểu mới hoạt động thuận lợi, các sở, ngành, Liên minh HTX Phú Yên cần tranh thủ tối đa sự hỗ trợ hiệu quả của các tổ chức, đơn vị trong và ngoài nước để xây dựng các mô hình HTX kiểu mới thực sự năng động, bền vững.
XUÂN HUY
