TX Sông Cầu là một trong những địa phương có nghề sản xuất muối từ lâu đời. Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng kỹ thuật đồng muối chưa đáp ứng, cộng với thời tiết bất lợi nên sản lượng muối giảm, nhiều diêm dân muốn quay lưng với nghề truyền thống này.
Diêm dân xã Xuân Phương (TX Sông Cầu) thu hoạch muối - Ảnh: P.NAM
SẢN LƯỢNG GIẢM
Theo thống kê của Phòng Kinh tế TX Sông Cầu, diện tích sản xuất muối trên địa bàn thị xã hiện có 181,2ha, trong đó xã Xuân Bình có diện tích muối lớn nhất với 134,8ha, tiếp đến xã Xuân Phương 25ha và phường Xuân Yên 21,4ha. Theo kế hoạch năm 2012, TX Sông Cầu phấn đấu đạt sản lượng 18.400 tấn muối, tuy nhiên 6 tháng đầu năm nay, sản lượng muối chỉ đạt khoảng 6.400 tấn, bằng 35% kế hoạch. Ông Trần Văn Hòa, diêm dân ở xã Xuân Phương cho biết: “Năm nay nghề muối thất thu vì thời tiết không thuận lợi, ba tháng đầu năm có đến ba đợt mưa lớn trái mùa. Ngoài ra đê và cống ngăn mặn phụt nước biển vào ảnh hưởng đến việc sản xuất muối của diêm dân”. Theo nhiều diêm dân, ngoài sản lượng muối giảm, giá bán thấp, tại ruộng từ 800 đồng đến 1.300 đồng/kg (tùy loại) nên thu nhập bình quân một người làm muối ước đạt 13 triệu đồng/năm, thấp hơn 2 triệu đồng so với năm ngoái.
Ông Đỗ Văn Chính, Trưởng phòng Kinh tế TX Sông Cầu cho biết: “Mặc dù thời gian qua Nhà nước đã có nhiều cố gắng đầu tư cải tạo hạ tầng đồng muối nhưng chỉ thực hiện được một phần nhỏ, diêm dân phải tự bỏ vốn để sửa chữa những thiệt hại do thiên tai gây ra hàng năm. Việc sản xuất có thời điểm không ổn định do thời tiết không thuận lợi, giá muối phụ thuộc vào thị trường, các cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất muối chưa đến được với diêm dân, do đó đời sống của diêm dân còn nhiều khó khăn. Do vậy, diêm dân rất mong Nhà nước giải quyết những tồn tại trên, nhất là việc đầu tư nâng cấp kết cấu hạ tầng kỹ thuật đồng muối để giúp họ có điều kiện ổn định sản xuất, đưa nghề muối Sông Cầu phát triển”.
SỚM NÂNG CẤP KẾT CẤU HẠ TẦNG ĐỒNG MUỐI
Để tháo gỡ khó khăn cho nghề sản xuất muối cũng như duy trì nghề truyền thống này của địa phương, Sở NN-PTNT tỉnh đã tiến hành khảo sát, đánh giá thực trạng để có chính sách phát triển nghề muối hiệu quả. Trong đótập trung quy hoạch vùng sản xuất, đầu tư kết cấu hạ tầng, ứng dụng công nghệ sản xuất mới để nâng cao năng suất chất lượng muối. Trước mắt rà soát điều chỉnh lại quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất hàng năm, lâu năm phù hợp với quy hoạch chế biến và lưu thông muối của tỉnh giai đoạn 2012-2020. Đồng thời tiến hành giao đất, cho thuê đất và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho tổ chức, hộ gia đình cá nhân sản xuất muối theo quy định của pháp luật về đất đai. Đặc biệt, thực hiện việc giao cấp đất làm muối cho HTX Muối Tuyết Diêm (xã Xuân Bình) và HTX KDDV THNN Xuân Phương. Đối với các HTX kiện toàn tổ chức quản lý; đào tạo nâng cao năng lực quản lý điều hành cho đội ngũ cán bộ; hỗ trợ các HTX ứng dụng các mô hình sản xuất muối sạch, đầu tư chuyển giao công nghệ chế biến muối iốt và các sản phẩm khác từ muối.
Ông Biện Minh Tâm, Giám đốc Sở NN-PTNT cho biết, theo quy hoạch đến năm 2020 đã được UBND tỉnh phê duyệt, dự án xây dựng hạ tầng vùng muối có tổng mức đầu tư hơn 27 tỉ đồng. Nguồn vốn này được đầu tư xây dựng 6 đê ngăn mặn và các hạng mục trên đê, 10 đập đầu mối, giao thông nội đồng, kênh mương cấp thoát nước, hệ thống điện. Bên cạnh việc chú trọng đầu tư cải tạo kết cấu hạ tầng kỹ thuật đồng muối, ngành nông nghiệp cũng tổ chức nhiều lớp tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào quy trình sản xuất muối giúp dân chuyển đổi từ phương thức thủ công sang sản xuất công nghiệp như hỗ trợ diêm dân ứng dụng và triển khai rộng rãi việc sản xuất muối bằng công nghệ phơi nước phân tán có trải bạt kết tinh, bê tông hóa nền ô kết tinh. Nếu thực hiện mô hình sử dụng công nghệ muối kết tinh trên bạt PVC, năng suất muối sẽ tăng 20%, muối lại sạch, không lẫn tạp chất, giá trị sản phẩm cao hơn 1,4 lần so với muối thường…
Ông Biện Minh Tâm cho biết thêm, trên cơ sở quy hoạch được phê duyệt, Nhà nước sẽ thực hiện các dự án đầu tư nâng cấp, cải tạo kết cấu hạ tầng đồng muối để mở rộng diện tích sản xuất muối lên 250ha, tỉnh còn chủ trương kêu gọi đầu tư nhà máy chế biến muối tinh và muối iốt công suất 5.000 tấn/năm, xây dựng hệ thống kho dự trữ muối nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất, chế biến và tiêu thụ muối của diêm dân.
MẠNH HOÀI NAM
