Nông dân vừa cấy dặm xong lúa đông xuân bị ngập úng do mưa kéo dài thì lại đối mặt với nạn chuột cắn phá. Hiện có nơi, lúa trong giai đoạn 30-40 ngày tuổi, đang bị chuột cắn phá.
Mô hình bẫy cây trồng diệt chuột hiệu quả - Ảnh: H.NAM
Tại cánh đồng ở các xã Xuân Quang 2, Xuân Quang 3, Xuân Phước (huyện Đồng Xuân), không có đám ruộng nào không có dấu cắn phá của chuột. Ông Trần Văn Sơn, ở xã Xuân Quang 3 cho hay, lúa đông xuân năm nay bị chuột tấn công dữ dội từ khi cây lúa vừa ra lá non. Tương tự, các thửa ruộng xã An Cư (huyện Tuy An) cũng bị chuột cắn phá. Giải pháp đầu tiên cứu lúa khỏi bị chuột cắn, ngoài việc dùng thuốc, bà con nông dân tranh thủ lấy nước vào ruộng ngăn chuột từ bờ bò vào.
Phòng NN-PTNT huyện Tuy An khuyến cáo nông dân dùng nilon ngăn bờ và cắm xung quanh ruộng gây tiếng động nhằm hạn chế chuột cắn phá, tuy nhiên trên khắp cánh đồng thị trấn Chí Thạnh, nông dân dùng nilon “bẹo” trắng đồng vẫn không ngăn tình trạng chuột cắn lúa. Ở một số vùng ruộng cao ở xã An Nghiệp, nông dân túc trực tại ruộng cả ngày lẫn đêm, bơm nước tưới lúa vì hiện nay ruộng lúa đang cạn khô.
Tại xã Xuân Bình (TX Sông Cầu), nông dân chủ động ngăn chặn chuột cắn phá lúa từ đầu vụ gieo sạ bằng cách lập hàng rào nilon bao quanh bốn phía, một số bà con dùng phương pháp đánh bã diệt chuột, tuy nhiên do khâu diệt chuột không đồng đều nên không ngăn chặn được chuột cắn phá lan từ đám này sang đám khác. Ông Nguyễn Tấn Thi, Trưởng trạm Bảo vệ thực vật TX Sông Cầu cho biết, lúa đông xuân năm nay phát triển tốt, một số nơi gieo sạ sớm lúa gần trổ đòng nhưng “nạn” chuột cắn phá nhiều hơn các năm. Theo một số bà con nông dân TX Sông Cầu, hầu hết diện tích lúa đông xuân gieo sạ chủ yếu dựa vào nước trời, khi dứt mưa ruộng không đủ nước ngập đầu “ông Tý” nên khó ngăn chặn.
Theo Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh Phú Yên, hiện nay chuột gây hại khoảng 33,5ha lúa vụ đông xuân, tỉ lệ hại 5-20% dảnh (một thân cây lúa) ở các huyện Đồng Xuân, Tuy An, TP Tuy Hòa; tỉ lệ hại 20-30% dảnh ở huyện Phú Hòa.
Tình trạng này cũng gây khó khăn cho nông dân ở các xã Bình Kiến, Hòa Kiến (TP Tuy Hòa). Hàng trăm hecta lúa của các địa phương này nằm dọc theo tuyến tránh quốc lộ 1 bị chuột “nằm vùng” dưới mô đất cắn tả tơi. Theo khuyến cáo của Phòng Kinh tế TP Tuy Hòa, chuột phải được diệt xuyên suốt vụ và bằng nhiều biện pháp như dùng tró, thuốc… Trước khi bước vào đầu vụ sản xuất, nông dân toàn thành phố ra quân diệt chuột, tuy nhiên do địa hình phức tạp, không tiến hành đồng bộ nên chuột di chuyển từ vùng này đến vùng khác. Vì thế, nhiều người ra sức diệt chuột nhưng cuối vụ vẫn thất thu vì chuột cắn “nát” lúa.
Ông Đặng Văn Mạnh, Chi cục phó Chi cục Bảo vệ thực vật Phú Yên, cho biết, chi cục khuyến cáo bà con nông dân áp dụng các biện pháp và đồng bộ diệt chuột, tránh tình trạng thiệt hại năng suất sau này. Để tăng cường biện pháp phòng trừ chuột gây hại ở trên đồng ruộng, người dân phải thực hiện phương pháp “dùng hàng rào ngăn chuột”. Cách làm đó là dùng băng vải nilon có chiều cao 60-70 cm, chiều dài thì tùy theo độ dài của khu ruộng, được kéo dài và dựng trên ruộng thành bức tường, cứ cách 2-2,5m lại cắm một cọc tre để cột giữ cho tấm vải nilon đứng thẳng dưới chân “tường”, dùng ghim cắm ém chặt tấm vải nilon xuống cho chắc chắn để chuột không thể chui qua được. Phương pháp này áp dụng hiệu quả đối với chân vùng gần bờ vùng, gò cao hay gần ruộng mía.
Một phương pháp diệt chuột hiệu quả khác mà thời gian qua, ngành Nông nghiệp Phú Yên triển khai, đề nghị các địa phương nhân rộng là mô hình bẫy cây trồng. Ruộng đặt bẫy cây trồng được đào mương, dùng bao nilon bao quanh ruộng lúa và đặt bẫy, ruộng gieo sạ trước 17 ngày. Kết quả cánh đồng làm bẫy cây trồng chuột cắn phá muộn hơn, tỉ lệ hại thấp hơn 15 lần, diện tích cắn phá giảm hơn 7 lần so với cánh đồng không làm bẫy. Với kết quả này, Chi cục Bảo vệ thực vật Phú Yên đề nghị các địa phương nhân rộng mô hình, nhất là các cánh đồng dọc mương tiêu, bờ vùng, bờ thửa chuột ẩn nấp cắn phá và cần áp dụng ngay đầu vụ.
LÊ TRÂM
